Trang Guardian cho biết, việc Mỹ và Trung Quốc trả đũa nhau, cắt đàm phán có thể gây ra sự đổ vỡ hợp tác về khí hậu. Đặc biệt, Mỹ và Trung Quốc chính là hai quốc gia phát thải khí nhà kính lớn nhất thế giới, dẫn tới thảm họa mới vô cùng khủng khiếp cho các mục tiêu khí hậu toàn cầu.
Ngày 5/8, Trung Quốc đã công bố một loạt biện pháp trả đũa Mỹ, sau khi nhận định chuyến thăm Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến Đài Loan là “hành động khiêu khích nghiêm trọng”. Trung Quốc tập trận quy mô lớn quanh hòn đảo, tuyên bố sẽ ngừng hợp tác với Mỹ về vấn đề biến đổi khí hậu, cùng với các vấn đề chính khác.
Các chuyên gia cho rằng có rất ít hy vọng tránh được tình trạng nóng lên nghiêm trọng trên toàn cầu nếu không có hành động mạnh mẽ của Mỹ và Trung Quốc, hai quốc gia cùng chịu trách nhiệm cho khoảng 40% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính của thế giới, theo Guardian.
Không rõ Trung Quốc sẽ hành động cụ thể gì khi tuyên bố rút khỏi các thảo luận về khí hậu, nhưng động thái này có nguy cơ làm chệch hướng mối quan hệ hợp tác vốn mong manh giữa hai quốc gia phát thải carbon dioxide lớn nhất thế giới, trong bối cảnh chỉ còn vài tháng nữa Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc COP27 sẽ diễn ra ở Ai Cập.
Mùa hè năm nay chứng kiến hàng hoạt hiện tượng thời tiết cực đoan trên toàn cầu do biến đổi khí hậu gây ra, với những đợt nắng nóng kỷ lục và cháy rừng quét qua Mỹ và châu Âu, nhiệt độ cao như thiêu đốt Ấn Độ và Trung Quốc, và lũ lụt tàn phá một số vùng của Mỹ, Nam Á và châu Phi.
Mỹ vừa thông qua luật khí hậu mang tính bước ngoặt trong nước, nhưng nhìn chung các chính phủ trên thế giới vẫn chưa hành động đủ để tránh vi phạm mục tiêu đã thỏa thuận.
António Guterres, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, cảnh báo vào tháng trước rằng mục tiêu không để Trái Đất nóng thêm vượt quá 1,5 độ C là “ủng hộ sự sống”.
Theo Nathan Hultman, cựu trợ lý của Đặc phái viên về khí hậu của Mỹ John Kerry, và hiện là Giám đốc Trung tâm Bền vững Toàn cầu tại Đại học Maryland, việc bắt tay giữa hai nước về khí hậu đã giúp thúc đẩy hợp tác giữa các tổ chức Mỹ và Trung Quốc, cũng như đóng một vai trò lãnh đạo cho các quốc gia khác.
“Mỹ và Trung Quốc hợp tác với nhau là một khía cạnh quan trọng để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, mối quan hệ này có khả năng thúc đẩy những nước khác hành động nhiều hơn nữa”, ông Hultman nói.
“Mối quan hệ đa chiều giữa Mỹ và Trung Quốc là rất phức tạp nhưng cả hai nước đều hiểu rằng đây không chỉ là vấn đề song phương, mà có một lĩnh vực toàn cầu. Đó là lý do mà tôi hy vọng họ sẽ hợp tác trở lại với nhau. Hy vọng rằng việc đình chỉ hợp tác này sẽ chỉ là tạm thời và họ có thể trở lại bàn đàm phán càng sớm càng tốt”, ông nhấn mạnh.
Trước đó, Mỹ và Trung Quốc từng cáo buộc nhau không hành động đủ để cắt giảm lượng khí thải nhà kính ở nhiều thời điểm khác nhau trong những năm gần đây.
Trung Quốc chê trách Mỹ “ích kỷ” khi ông Donald Trump quyết định lùi lại nhiều biện pháp bảo vệ môi trường vào năm 2017. Trong khi đó, Tổng thống Joe Biden năm ngoái tuyên bố Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã mắc phải “sai lầm lớn” khi không tham dự hội nghị COP26 ở Scotland.
Tuy nhiên, hai cường quốc đã đạt được một bước đột phá trong cuộc đàm phán tương tự ở Glasgow vào tháng 11. Họ đồng ý một kế hoạch hành động “khẩn cấp” để cắt giảm lượng khí thải.
Vì thế, việc Trung Quốc tuyên bố hợp tác với Mỹ trong nhiều lĩnh vực, trong đó có vấn đề giảm phát thải, rất có thể sẽ khiến mục tiêu chống biến đổi khí hậu toàn cầu tổn hại một cách nghiêm trọng.
T.P