Các công ty sản xuất ô tô nội địa Trung Quốc đang sử dụng công nghệ hỗ trợ lái xe như một công cụ mạnh mẽ để cạnh tranh thị phần trong thị trường ô tô điện (EV) nóng bỏng nội địa.
Trong triển lãm ô tô Thượng Hải, được khai mạc vào tuần trước, các công ty khởi nghiệp ô tô điện và công ty công nghệ cao Trung Quốc giới thiệu hàng loạt công nghệ hỗ trợ người lái các xe ô tô con thông dụng.
Rất khó để xác định cấp độ ưu việt và hiệu quả của tính năng, được giới thiệu trong công nghệ hỗ trợ lái xe và liệu người dùng Trung Quốc có muốn mua công nghệ này hay không. Quy định pháp lý hiện hành về tự động hóa cũng giới hạn mức độ các công nghệ tự động hóa, kiểm soát quá trình điều khiển xe.
Công ty tư vấn và quản lý toàn cầu McKinsey ước tính, những công nghệ lái tự động hoàn toàn và hỗ trợ lái xe trong ô tô con thông dụng có thể tạo ra doanh thu toàn cầu từ 300 tỷ đến 400 tỷ USD vào năm 2035. Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới.
Công ty Huawei, trong một thông báo gần đây cho biết, doanh nghiệp sẽ nâng cấp hệ thống hỗ trợ lái xe, cho phép tự động thay đổi làn đường trên đường cao tốc và ra vào bãi đậu xe, mở rộng khả năng hỗ trợ lái xe trong thành phố nhằm giảm thiểu nguy cơ va chạm.
Công ty cho biết sản phẩm mới được công bố có tên là “Huawei ADS 2.0”, có giá 36.000 nhân dân tệ (5.218 USD) cài đặt cho sử dụng vĩnh viễn có nâng cấp hoặc 7.200 nhân dân tệ (1020 USD) cho mỗi năm sử dụng.
Công nghệ mới dự kiến sẽ được triển khai lần đầu trên phiên bản ô tô con Aito M5 nâng cấp, bắt đầu giao hàng vào tháng 6. Huawei cũng có kế hoạch triển khai công nghệ hỗ trợ lái xe trong tương lai cho Avatr 11 và Arcfox Alpha S. Cả 3 mẫu xe điện (EV) đều là những thương hiệu đã tích hợp công nghệ điều hành của Huawei.
Li Auto công bố kế hoạch triển khai công nghệ hỗ trợ lái xe cho khách hàng tại 100 thành phố ở Trung Quốc vào cuối năm 2023, một tính năng kỹ thuật mà công ty tuyên bố sẽ “miễn phí trọn đời” xe.
Công ty Xpeng đưa ra hàng loạt thông báo về tính năng hỗ trợ lái xe sau khi triển khai công nghệ hỗ trợ lái xe cho các khách hàng ở Thượng Hải. Công ty tuyên bố, công nghệ của doanh nghiệp chỉ yêu cầu người lái chỉ cần đặt tay trên vô lăng, phương tiện sẽ tự động di chuyển đến điểm đến theo yêu cầu trong thành phố, thực hiện toàn bộ các hoạt động điều khiển xe, bao gồm cả dừng trước đèn giao thông. Công nghệ của Xpeng trước đây chỉ được sử dụng ở Thâm Quyến và Quảng Châu.
Những kịch bản giao thông đô thị như vậy đang trở thành một lĩnh vực khác biệt ở Trung Quốc đối với phần còn lại của thế giới.
Tesla không cung cấp công nghệ hỗ trợ lái xe tại những thành phố Trung Quốc, một tính năng được tiếp thị ở nước ngoài với tên gọi “Tự lái hoàn toàn”. Công ty chỉ cung cấp tính năng Autopilot, hỗ trợ lái xe trên các đường cao tốc Trung Quốc.
“Nếu doanh nghiệp không cung cấp công nghệ hỗ trợ lái xe vào năm 2023 thì sản phẩm sẽ thực sự không thể cạnh tranh được trên thị trường.” Maxwell Zhou, Giám đốc điều hành công ty khởi nghiệp phần mềm lái xe tự động DeepRoute.ai, trả phỏng vấn báo giới nói với CNBC.
Phần mềm hỗ trợ người lái mới nhất của công ty, sử dụng kết hợp với camera và phần cứng khác sẽ được cung cấp cho người dùng trong năm 2023, trang bị cho xe EV của “một thương hiệu ô tô lâu đời”. Công ty khởi nghiệp 4 năm tuổi này thông báo vào cuối tháng 3 nhưng không cung cấp thông tin chi tiết về thương hiệu xe.
Vượt qua thách thức trong ứng dụng bản đồ số
Một trong những ưu điểm công nghệ hỗ trợ lái xe của DeepRoute là loại bỏ “bản đồ độ nét cao”. Đặc điểm này cho phép xe ô tô sử dụng công nghệ hỗ trợ lái xe trên những tuyến đường, chưa được hoặc chưa có dữ liệu trên bản đồ kỹ thuật số. Đây cũng là xu hướng mà những thương hiệu xe hơi lớn Xpeng và Huawei đang nỗ lực phát triển, tương tự như chiến lược phát triển xe tự lái của Tesla.
Công ty Tesla của tỷ phú Elon Musk định hướng tập trung vào sử dụng camera và Trí tuệ Nhân tạo (AI) để điều khiển phương tiện, không phụ thuộc vào bản đồ kỹ thuật số độ nét cao HD.
Những bản đồ độ nét cao HD được các công ty phát triển xe tự lái như Waymo, thuộc sở hữu của Alphabet sử dụng, cung cấp cho ô tô một bức tranh chi tiết về những con đường trong thành phố. Nhưng bản đồ cần được thiết lập trước khi phương tiện, được trang bị hệ thống hỗ trợ lái xe chạy trên đường.
Quy trình này sẽ làm tăng chi phí phần mềm đồng thời giảm sự linh hoạt của hệ thống hỗ trợ lái xe. Maxwell Zhou, giám đốc điều hành của DeepRoute ước tính, đối với mỗi xe ô tô, để thu thập dữ liệu sẽ cần 100.000 USD và thêm 30.000 USD cho 1 năm vận hành. Như vậy chỉ riêng cung cấp dữ liệu cho phần mềm hỗ trợ lái xe, công ty cần chi phí khoảng 2 tỉ USD hoặc 3 tỉ USD không bao gồm chi phí lao động của nhân sự. Con số này sẽ gia tăng do các con đường tiếp tục được mở.
Ông Zhou nhận xét: “Chúng tôi nhận ra rằng, là một công ty khởi nghiệp, con đường duy nhất để có thể đạt được xe tự hành là đi theo định hướng của Tesla. Vì là startup, chúng tôi không thể nào bỏ ra vài tỉ USD chỉ để mua dữ liệu. Waymo có thể làm được điều đó.” Ông Zhou nói thêm, do Trung Quốc liên tục sửa đường và mở thêm đường mới nên sẽ rất khó để có thể liên tục cung cấp bản đồ đủ chính xác cho ô tô.
Công nghệ quá tiên tiến đối với người tiêu dùng?
Bất chấp sự tăng trưởng chung về doanh số bán xe năng lượng mới, không có đủ căn cứ để xác định, người dùng Trung Quốc có quan tâm đủ đến công nghệ hỗ trợ lái xe hay không khi hầu hết lái xe vẫn chưa sử dụng tính năng này. Thị trường xe EV năm 2023 tập trung vào hướng giảm giá để thu hút người mua.
Công ty Xpeng, được coi là một trong doanh nghiệp cung cấp dòng sản phẩm công nghệ tiên tiến nhất, có số lượng giao hàng sụt giảm trong quý I, trước khi công nghệ hỗ trợ lái xe được triển khai rộng rãi hơn. Công ty sản xuất xe EV khổng lồ BYD cũng đã hạ thấp những khả năng của công nghệ tự lái.
Giám đốc điều hành công ty Nio, ông William Li, trả lời phỏng vấn của CNBC cho rằng, công nghệ hỗ trợ lái xe xếp hạng tương đối thấp trong nhu cầu của người dùng. Nhưng ông cũng cho rằng, người dùng sẽ có xu hướng sử dụng công nghệ hỗ trợ tay lái sau khi dùng thử, thực tế này sau một thời gian sẽ lan tỏa, thúc đẩy khả năng áp dụng nhanh hơn và trong tương lai gần sẽ là một tiêu chí quan trọng của xe ô tô.
Giám đốc điều hành DeepRoute, Maxwell Zhou lưu ý rằng, những cuộc thảo luận về xu hướng công nghệ ở Trung Quốc hiện đang bị chi phối từ các công ty sản xuất xe ô tô và những ấn phẩm thương mại, chứ không phải là ý kiến chung của đại đa số người dùng.
Zhang Xin, tổng biên tập tạp chí AutoR, một ấn phẩm công nghiệp với hơn 110.000 người dùng theo dõi trên mạng xã hội Weibo (tương tự Twitter) cho biết, hầu hết những xe có công nghệ hỗ trợ lái xe tiên tiến chỉ hoạt động trên đường cao tốc, một số ít loại xe có thể chạy trên đường phố có giá thành đắt hơn.
Ông bình luận, những người tiêu dùng chỉ đơn giản là thích mua công nghệ tiên tiến nhất, nhưng cuối cùng vẫn không sử dụng công nghệ mới. Ông Zhang cũng cho rằng, những hệ thống hỗ trợ lái xe không sử dụng bản đồ vẫn chưa đủ mạnh để loại bỏ hoàn toàn bản đồ kỹ thuật số.
Giá thành của các linh kiện phần cứng giảm nhanh chóng
Một lý do khiến các công ty sản xuất ô tô quan tâm nhiều hơn đến công nghệ hỗ trợ lái xe là do chi phí dành cho công nghệ hỗ trợ lái xe đã giảm đáng kể.
Giám đốc điều hành David Li của công ty Thượng Hải Hesai, sản xuất những thiết bị phát hiện và đo khoảng cách ánh sáng từ đối tượng (LiDAR), được sử dụng cho các hệ thống hỗ trợ người lái cho biết, vài năm trước, những thiết bị này có giá khoảng 10.000 USD, “hầu như không thể sử dụng cho các xe ô tô con thông dụng”.
Nhưng hiện nay, một thiết bị LiDAR chỉ có giá vài trăm USD, dễ dàng được lắp đặt trên các xe ô tô con thông dụng. Ông cũng tin tưởng rằng, trong năm 2023, doanh số của công ty có thể kỳ vọng đạt đến hàng trăm nghìn thiết bị. Trả lời phỏng vấn với CNBC, ông Li nói: “Chúng tôi đã thấy động lực lớn trong năm 2023.”
Công ty Hesai đã xuất xưởng hơn 40.000 thiết bị LiDAR trong quý IV, tăng từ 87 chiếc trong cùng kỳ năm 2021. Doanh thu thuần hàng quý tăng gần 57% so với cùng kỳ, đạt đến 409,2 triệu nhân dân tệ (59 triệu USD), chi phí từ hoạt động của công ty tăng 65% đạt 140,1 triệu nhân dân tệ (20 triệu USD).
Khách hàng của công ty bao gồm Li Auto và các nhà sản xuất ô tô ở Mỹ và Đức. Năm 2023, Hesai đã công bố những hợp đồng cung cấp mới với công ty xe tải tự hành KargoBot và Seres, công ty sản xuất ô tô cho Huawei do Didi hậu thuẫn, cùng những công ty nội địa khác.
T.P