Sáng 9-5, Bộ Ngoại giao Trung Quốc công bố trục xuất tổng lãnh sự Canada tại thành phố Thượng Hải. Động thái này được đưa ra vài giờ sau khi Ottawa trục xuất một nhà ngoại giao Trung Quốc ở Toronto.
Theo Hãng tin AFP, sáng 9-5, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra thông báo trục xuất bà Jennifer Lynn Lalonde – tổng lãnh sự Canada tại thành phố Thượng Hải. Động thái này diễn ra chỉ vài giờ sau khi Canada trục xuất ông Zhao Wei – nhà ngoại giao Trung Quốc đang công tác tại thành phố Toronto.
Bà Lalonde bị Bộ Ngoại giao Trung Quốc gọi là persona non grata – thuật ngữ ngoại giao dùng để chỉ việc từ chối hoặc không hoan nghênh một hay nhiều nhà ngoại giao nước ngoài ở nước tiếp nhận. Bà cũng bị yêu cầu rời Trung Quốc trước ngày 13-5.
Trong khi đó, ông Zhao Wei bị Canada cáo buộc đã đe dọa một quan chức lập pháp nước này vì đã có phát ngôn chỉ trích Bắc Kinh.
Bà Melanie Joly – ngoại trưởng Canada – cho biết Ottawa “không dung thứ bất kỳ hành vi can thiệp vào công việc nội bộ nào của nước ngoài”.
“Chúng tôi kiên định trong việc đảm bảo bảo vệ nền dân chủ là ưu tiên quan trọng nhất”, bà Joly khẳng định. Bà cũng cho biết những nhà ngoại giao đến công tác ở Canada đều đã “được cảnh báo họ sẽ bị gửi về nước nếu thực hiện bất kỳ hành vi dạng này”.
Ở chiều ngược lại, ông Uông Văn Bân – người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc – khẳng định trong buổi họp báo: “Trung Quốc không bao giờ can thiệp vào chuyện nội bộ các nước khác. Việc trục xuất nhà ngoại giao Trung Quốc vi phạm các quy định về quan hệ quốc tế”.
“Việc trục xuất nhà ngoại giao Canada là công bằng và cần thiết. Quyết tâm bảo vệ quyền lợi chính đáng của Trung Quốc không thể bị lay động”, ông Uông nói thêm.
Quan hệ ngoại giao Trung Quốc – Canada lao dốc từ khi giám đốc tài chính của Huawei, bà Mạnh Vãn Chu, bị bắt tại Canada theo yêu cầu của Mỹ vào đầu tháng 12-2018.
Trong một động thái được nhiều người coi là trả đũa, Trung Quốc đã bắt giữ hai người Canada là Michael Kovrig và Michael Spavor, sau đó buộc tội là gián điệp.
Cả ba đều đã được trả tự do, nhưng Bắc Kinh vẫn thường xuyên chỉ trích Ottawa vì dung túng chính sách ngoại giao chống Trung Quốc của Mỹ. Ở chiều ngược lại, quan chức Canada cũng hay tố Trung Quốc can thiệp chuyện nội bộ.