Đáp lại việc Mỹ thông qua dự luật yêu cầu chấm dứt địa vị nước đang phát triển của Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân gần đây đã công khai phủ nhận “Trung Quốc là nước phát triển”.
Trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 12/5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân đã được hỏi về việc Hạ viện Mỹ thông qua dự luật xác định Trung Quốc không phải là nước đang phát triển. Ông Uông trả lời rằng, “Trung Quốc không đội nổi chiếc mũ mang tên ‘nước phát triển’ này” và tuyên bố rằng “Trung Quốc là một quốc gia đang phát triển”.
Vậy tại sao Trung Quốc không muốn trở thành một “nước phát triển”?
Ông Hồ Bình (Hu Ping), Tổng biên tập danh dự của ấn phẩm chính luận hải ngoại Mùa xuân Bắc Kinh (Beijing Spring), nói với Đài Á châu Tự do (RFA) rằng, “Một mặt, (ông Tập Cận Bình) cật lực khoe khoang rằng nền kinh tế Trung Quốc đã có được những bước tiến vĩ đại nhường nào, nói rằng Trung Quốc đã trở nên giàu có hơn, mạnh hơn, và rằng mô hình của Trung Quốc thế này thế kia; nhưng hễ nhắc tới vị thế quốc gia đang phát triển thì Trung Quốc lại một mực phủ nhận (sự phát triển kinh tế của mình), việc này rất khôi hài”.
Ông Lý Hằng Thanh (Li Hengqing) là một nhà kinh tế tại “Viện Thông tin và Chiến lược” – một tổ chức phi chính phủ ở Hoa Kỳ. Ông nói rằng, trên danh nghĩa là một quốc gia đang phát triển, Trung Quốc đã được hưởng rất nhiều phúc lợi trên trường quốc tế trong nhiều thập kỷ, bao gồm cả viện trợ kinh tế và các chính sách ưu đãi, và việc này đã vắt kiệt các nguồn tài nguyên mà lẽ ra phải dành cho các nước đang phát triển theo đúng nghĩa.
Ông Lý phân tích rằng, nhờ sự hỗ trợ của Hoa Kỳ vào đầu thế kỷ này, Trung Quốc đã được Tổ chức Thương Mại Thế giới (WTO) mở cửa chào đón. Tuy nhiên, Trung Quốc không chỉ vơ vét lợi ích trong các tổ chức quốc tế, mà còn thông qua quy chế tối huệ quốc vĩnh viễn để lợi dụng Mỹ. Trung Quốc được hưởng các đãi ngộ đặc biệt như miễn giảm thuế quan… Nhưng Trung Quốc vẫn không thể cải thiện tình hình nhân quyền của chính mình như đã hứa trước đó, điều này đương nhiên làm dấy lên sự bất mãn ở Hoa Kỳ.
Vào cuối tháng Ba năm nay, Hạ viện Hoa Kỳ đã nhất trí thông qua dự luật của lưỡng đảng, theo đó yêu cầu Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hành động để chấm dứt vị thế hoặc đãi ngộ “nước đang phát triển” của Trung Quốc trong các tổ chức quốc tế. Bởi những đãi ngộ này cho phép Bắc Kinh có được các khoản vay ưu đãi và các lợi ích kinh tế khác.
Dự luật này do Dân biểu đảng Cộng hòa Young Kim và Dân biểu đảng Dân chủ Gerry Connolly cùng đề xuất.
Bà Young Kim chỉ trích việc Trung Quốc lợi dụng vị thế là một quốc gia đang phát triển để xin viện trợ phát triển và các khoản vay từ các tổ chức quốc tế. Song song với đó, nước này lại sử dụng sáng kiến ”Vành đai và Con đường” để cung cấp các khoản vay lớn cho các dự án cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển, khiến các nước này rơi vào bẫy nợ.
Bà Kim còn chỉ ra, Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, chiếm 18,6% nền kinh tế toàn cầu, chỉ đứng sau Hoa Kỳ; Hoa Kỳ được coi là một quốc gia phát triển thì Trung Quốc cũng phải vậy.
Ông Gerry Connolly nói: “Trong một thời gian dài, Trung Quốc đã lợi dụng vị thế là một quốc gia đang phát triển để đánh lừa hệ thống”.
Ông Lý Nguyên Hoa (Li Yuanhua) nguyên là giáo sư tại Đại học Sư phạm Thủ đô ở Trung Quốc. Trong một cuộc phỏng vấn với The Epoch Times vào ngày 31/3, ông cho biết rằng việc Hoa Kỳ thông qua dự luật này sẽ ngăn chính quyền Trung Quốc lừa gạt các tổ chức quốc tế để có được một số khoản vay hoặc viện trợ thông qua danh nghĩa nước đang phát triển.
Giáo sư Lý cũng nói rằng, Đảng Cộng sản Trung Quốc luôn sử dụng các thủ đoạn lừa dối, ví như cám dỗ bằng lợi ích và đưa ra những lời hứa tốt đẹp. Nếu các quốc gia nhận ra bản chất của chế độ này và không còn bị mê hoặc bởi những trò lừa bịp của nó thì những tháng ngày sau này của Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ càng khó khăn hơn, chế độ lưu manh cũng sẽ không còn chỗ để giở trò lưu manh.
T.P