Mới đây, trang YicaiGlobal vừa có bài viết nhận định, nhiều công ty Trung Quốc, từ các doanh nghiệp dệt may sử dụng nhiều lao động cho tới các “ông lớn” viễn thông và quang điện công nghệ cao, đều đang ùn ùn xây dựng nhà máy ở Việt Nam để tránh rủi ro và vượt qua các rào cản thương mại.
Gongjin Electronics – nhà cung cấp thiết bị đầu cuối băng thông rộng có trụ sở Thâm Quyến – nói với Yicai Global rằng họ đã chi gần 400 triệu CNY (57,5 triệu USD) để xây dựng hai giai đoạn đầu tiên của nhà máy đặt tại Việt Nam.
Trước khi chuyển đến Việt Nam, công ty này không có bất kỳ nhà máy nào ở nước ngoài và 50% sản phẩm của họ được xuất khẩu sang Mỹ hoặc châu Âu vào thời điểm đó. Chỉ bốn năm sau, cơ sở tại Việt Nam của Gongjin đáp ứng được tất cả các đơn đặt hàng nước ngoài.
“Các khách hàng nước ngoài của chúng tôi bắt đầu lo lắng về chuỗi cung ứng sau khi xung đột thương mại Mỹ-Trung nổ ra vào năm 2018. Họ đề nghị chúng tôi thành lập một nhà máy ở nước ngoài” – thư ký Hội đồng quản trị của công ty, ông He Yimeng cho biết. “Vì giai đoạn đầu tiên của nhà máy Việt Nam cho kết quả tốt, chúng tôi bắt đầu giai đoạn thứ hai ngay sau đó” ông nói thêm. Và khi giai đoạn thứ ba đi vào hoạt động, nhà máy tại Việt Nam sẽ có giá trị sản lượng hàng năm là 10 tỷ CNY (1,4 tỷ USD).
“Điều này sẽ cho phép chúng tôi nhận nhiều đơn đặt hàng ở nước ngoài hơn” – ông He cho biết.
“DBG Technology, nhà cung cấp dịch vụ sản xuất thiết bị điện tử, đang chuẩn bị biến nhà máy tại Việt Nam thành một cơ sở có khả năng sản xuất 40 triệu điện thoại thông minh và các loại thiết bị điện tử khác mỗi năm trong vòng ba năm tới, với giá trị xuất khẩu hàng năm là 4,5 tỷ USD”, Chủ tịch Tang Jianxing của DGB, công ty đến từ Huizhou, Quảng Đông cho hay.
DBG có kế hoạch tuyển dụng và đào tạo khoảng 15.000 lao động Việt Nam và thiết lập một ‘chuỗi công nghiệp đa ngành hỗ trợ mua hàng” tại Thái Nguyên, nơi có nhiều công ty Trung Quốc đặt trụ sở.
Nhiều công ty Trung Quốc ”bắt tay” vào Việt Nam
Nhiều công ty Trung Quốc ở cả thượng nguồn và hạ nguồn của chuỗi công nghiệp đang bắt tay nhau đầu tư vào Việt Nam. Ví dụ, DBG đang hợp tác với nhà sản xuất phần cứng thông minh Huaqin Technology và nhà cung cấp Lingyi iTech của Apple để xây dựng một khu công nghiệp ở tỉnh Thái Nguyên.
Wang Zhigang, thư ký Hội đồng quản trị của Huaqin cho biết: “Phát triển ở nước ngoài với sự hợp tác của những người chơi trên thị trường khác là một lựa chọn an toàn hơn, cả từ góc độ đối tác và khách hàng”.
“Huaqin có trụ sở tại Thượng Hải, mạnh về thiết kế và phát triển kinh doanh, trong khi DBG giỏi về sản xuất thông minh” – Wang nói. “Việc hợp tác tại Việt Nam không chỉ giúp hai bên chia sẻ rủi ro mà còn giúp doanh nghiệp gắn kết hơn”.
Huaqin, là nhà cung cấp cho Samsung, OPPO và Xiaomi, chủ yếu sử dụng các nhà máy ở Việt Nam và Indonesia để sản xuất các đơn đặt hàng ở Bắc Mỹ, trong khi nhà máy ở Ấn Độ cung cấp cho thị trường địa phương và các cơ sở ở Trung Quốc phục vụ các thị trường khác,.
“Về lâu dài, chúng tôi hy vọng hai cơ sở sản xuất của chúng tôi ở Trung Quốc sẽ chiếm 80% tổng công suất, phần còn lại do các nhà máy ở nước ngoài đóng góp”, Wang nói thêm.
Tuy nhiên, nhà máy tại Việt Nam của hãng vẫn phải nhập khẩu nhiều linh kiện từ Trung Quốc. “Mỗi chiếc điện thoại thông minh có từ 1.500 đến 1.600 bộ phận và không quốc gia nào có thể sánh bằng Trung Quốc về mức độ hoàn chỉnh của chuỗi công nghiệp”, Wang nói.
Wang cho biết thêm: “Giá nhân công là một lợi thế đáng chú ý ở Việt Nam, nhưng không có nhiều khác biệt về chi phí nước, điện và các tiện ích khác. Chính phủ Việt Nam cũng đang cung cấp cho các công ty như Huaqin và Gongjin nhiều hình thức giảm thuế khác nhau”.
Vì sao Việt Nam hấp dẫn các doanh nghiệp Trung Quốc?
Theo ghi nhận của hãng tin Sputnik (Nga), khu vực phía Bắc Việt Nam đang được nhiều doanh nghiệp Trung Quốc lựa chọn do có vị trí gần Trung Quốc hơn và giá thuê đất khu công nghiệp ở đây cạnh tranh hơn so với miền nam.
Tháng 3 năm nay, Vietnam Investment Consulting (VNIC) đã phối hợp cùng YueQiBao tổ chức Hội thảo giao lưu khảo sát môi trường đầu tư tại Việt Nam cho Doanh nghiệp điện tử Trung Quốc 2023.
Sở dĩ Việt Nam được các doanh nghiệp Trung Quốc xem là địa điểm hấp dẫn để đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất vì Việt Nam sở hữu nguồn nhân lực dồi dào, đáp ứng được nguồn cung lao động trình độ cao, giá nhân công cạnh tranh với có nhiều chính sách ưu đãi về thuế cho các nhà đầu tư nước ngoài.
Thêm nữa, Việt Nam có chung đường biên giới với Trung Quốc, có nhiều tuyến giao thông thuận tiện cho việc vận chuyển hàng hóa, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, kể cả dây chuyền sản xuất.
Trong khi đó, theo ông Paul Tonkes, Phó giám đốc Phòng Kinh doanh & Marketing của Core5 Vietnam, giá thuê đất khu công nghiệp cạnh tranh hơn cũng là một yếu tố giúp các khu công nghiệp phía Bắc thuận lợi đón xu hướng chuyển dịch sản xuất.
Trước đó, trang tin Sohu (Trung Quốc) có bài viết nêu 10 lý do nên đầu tư vào Việt Nam “ngay bây giờ” . Trong đó, tờ này đề cập rằng Việt Nam nắm giữ vị trí địa lý “độc nhất vô nhị”, có thể đóng vai trò là bệ phóng và cơ sở cho khu vực tập trung đông dân nhất hành tinh. Cấu trúc địa lý đa dạng với núi, cao nguyên và ven biển của Việt Nam cũng rất phù hợp với các vùng kinh tế tổng hợp.
Đặc biệt, Sohu nhấn mạnh tới chính sách mở cửa của Việt Nam đối với doanh nghiệp nước ngoài và môi trường kinh doanh được cải thiện liên tục.
“ Các nhà lãnh đạo Việt Nam có tư duy hết sức tân tiến. Việt Nam luôn thay đổi các quy định về đầu tư trong từng thời kỳ và tiếp tục thực hiện các chính sách ưu đãi như miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế nhập khẩu đối với một số ngành, miễn tiền thuê và sử dụng đất để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài yên tâm làm ăn ở đất nước này ” – Sohu nhận định.
Bên cạnh đó, tờ này đánh giá rất cao khả năng thích ứng linh hoạt của Việt Nam khi đã xây dựng quan hệ kinh tế và thương mại với khoảng 224 đối tác từ các quốc gia và khu vực trên thế giới.
T.P