Phương Tây đã đưa ra những đảm bảo an ninh dài hạn cho Ukraine sau khi NATO dập tắt hy vọng của Kyiv về một mốc thời gian cụ thể cho việc gia nhập liên minh.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 12.7 có cuộc họp với các nhà lãnh đạo chủ chốt của NATO tại hội nghị thượng đỉnh của liên minh ở thủ đô Vilnius của Lithuania, một ngày sau khi ông chỉ trích họ vì không hành động nhanh hơn nhằm kết nạp Kyiv làm thành viên.
Nhiều viện trợ cho Ukraine
Trong tuyên bố kết thúc ngày họp đầu tiên, các lãnh đạo NATO nói tương lai của Ukraine ở trong NATO nhưng chỉ hứa sẽ mời nước này gia nhập khi “các đồng minh đồng ý và những điều kiện được đáp ứng”, theo Reuters. Giới quan sát cho rằng cam kết này không khác gì so với điều đã được đưa ra hồi năm 2008, đồng thời phản ánh lo ngại của nhiều thành viên NATO về khả năng bị kéo vào xung đột trực tiếp với Nga. Tổng thống Zelensky đã bày tỏ sự thất vọng và miêu tả hành động do dự của NATO là “điều vô lý”.
Tuy nhiên, Ukraine được cho là không trắng tay ra về. Trong ngày cuối của hội nghị hôm qua, phiên họp đầu tiên của Hội đồng NATO-Ukraine đã khai mạc. Tạp chí Time dẫn lời Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết hội đồng là nền tảng để Ukraine và các thành viên NATO tham vấn và cùng ra quyết định. Đây cũng là phương tiện để Ukraine có thể triệu tập các cuộc họp khủng hoảng và thắt chặt quy mô hợp tác với NATO. Các nhà quan sát cho rằng việc thành lập hội đồng này là bước quan trọng cho tham vọng gia nhập NATO của Ukraine.
Bên cạnh đó, Ukraine cũng được trấn an với hàng loạt cam kết viện trợ an ninh và tài chính từ phương Tây. Chính phủ Anh hôm qua cho biết nhóm G7 sẽ đưa ra tuyên bố chung về việc giúp đỡ Ukraine đánh bại Nga và ngăn chặn các hành động tương tự trong tương lai. Theo Reuters, một khuôn khổ sẽ được thiết lập để từng nước đàm phán các thỏa thuận song phương với Ukraine về vũ khí mà họ sẽ cung cấp và các hình thức viện trợ khác như huấn luyện binh sĩ, chia sẻ tình báo và phòng thủ trên mạng. Đổi lại, Ukraine sẽ cam kết thúc đẩy các cải cách quản trị và tư pháp trong nước.
“Tương lai của Ukraine là trong NATO”, nhưng chưa rõ điều kiện
Nga, Trung Quốc cảnh báo
Đáp lại những động thái trên, Điện Kremlin hôm qua cảnh báo việc phương Tây trao những cam kết an ninh cho Ukraine là hành động “rất nguy hiểm” và xâm phạm an ninh của Nga.
Hãng TASS trích lời Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho rằng việc phương Tây gửi vũ khí cho Ukraine sẽ khiến Thế chiến 3 đến gần hơn. Cựu Tổng thống Nga nhấn mạnh Moscow sẽ tiếp tục “chiến dịch quân sự đặc biệt” và giữ nguyên các mục tiêu, gồm ngăn chặn Kyiv gia nhập NATO.