Ít nhất 28 văn kiện về hợp tác trong nhiều lĩnh vực đã được thông qua trong chuyến thăm Serbia của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Đây là điểm dừng chân thứ 2 và cũng là điểm sáng trong chuyến thăm châu Âu lần này của nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Rời Pháp mà không có thỏa thuận nào đạt được, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp tục dừng chân ở Serbia mang theo hy vọng “hạ nhiệt” căng thẳng với châu Âu theo một cách khác. Đúng như dự đoán, ở điểm dừng chân Serbia, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tập trung mạnh vào hợp tác kinh tế với quốc này để củng cố hình ảnh của Bắc Kinh như một đối tác quan trọng ở Trung và Đông Âu.
Theo đó hai bên đã ký kết 28 văn kiện hợp tác trong nhiều lĩnh vực như thúc đẩy hợp tác pháp lý, quy định quản lý và kinh tế. Bên cạnh đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Aleksandar Vucic cũng đã ký thỏa thuận chung về việc nâng cấp quan hệ Serbia – Trung Quốc trong kỷ nguyên mới, đánh dấu Serbia là nước phương Tây đầu tiên tham gia mô hình này. Tuyên bố chung của hai nhà lãnh đạo Trung Quốc và Serbia cũng nêu rõ hai nước đã quyết định làm sâu sắc và thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Serbia là nước đầu tiên tại khu vực Trung và Đông Âu trở thành đối tác chiến lược toàn diện của Trung Quốc cách đây 8 năm. Điều này đã được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đặc biệt nhấn mạnh sau lễ ký:
“Trung Quốc và Serbia là những người bạn thực sự và đối tác tốt. Sự tin tưởng lẫn nhau về chính trị giữa hai nước rất vững chắc. Hợp tác thực tế, nâng cấp thể chế và phối hợp đa phương chặt chẽ và suôn sẻ, và tình hữu nghị bền chặt là trường tồn.
Về phần mình, Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic cũng nhấn mạnh, việc hai bên tuyên bố về việc làm sâu sắc và nâng cao mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện cũng như xây dựng cộng đồng Serbia và Trung Quốc có tương lai chung trong kỷ nguyên mới là mức độ hợp tác cao nhất giữa hai nước. Serbia ủng hộ nguyên tắc một Trung Quốc . Nhà lãnh đạo Serbia cũng khẳng định, kể từ năm 2020, Trung Quốc đã là nhà đầu tư lớn nhất ở Serbia và khoản đầu tư của nước này đã tăng gấp 30 lần trong thập kỷ qua. Ông Aleksandar Vucic kỳ vọng thỏa thuận thương mại tự do song phương dự kiến có hiệu lực vào tháng 7 tới sẽ đảm bảo xuất khẩu miễn thuế cho 95% sản phẩm của Serbia sang Trung Quốc trong vòng 5 -10 năm tới.
Serbia và Trung Quốc đang chuyển từ quan hệ chiến lược sang mối quan hệ mà chúng tôi đã cố gắng nâng cao quan hệ song phương. Chúng tôi đang chuyển đổi sang một cộng đồng thảo luận về tương lai chung của hai nước chúng ta. Đây là cấp độ cao nhất của sự hợp tác giữa hai nước
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại và nhà cung cấp đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất của Serbia, chỉ đứng sau Liên minh châu Âu. Khoảng hơn 10 tỷ euro, tương đương hơn 11 tỷ đô la đầu tư Trung Quốc đã đổ vào Serbia từ năm 2009 đến năm 2021. Đầu tư của Trung Quốc trong những năm gần đây đã vượt xa các nước lớn ở châu Âu như Đức và Pháp. Không chỉ là một trong những quốc gia châu Âu đầu tiên tham gia Sáng kiến Vành đai và con đường, Serbia đã trở thành cửa ngõ quan trọng vào châu Âu cho chiến lược phát triển cơ sở hạ tầng toàn cầu của Bắc Kinh. Bên cạnh đó, hiệp định thương mại tự do mà nước này ký với Trung Quốc vào tháng 10 năm ngoái dự kiến sẽ có hiệu lực từ tháng 7/2024 sẽ góp phần đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa của Serbia sang Trung Quốc bao gồm chủ yếu là quặng đồng và đồng tinh chế.
T.P