Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi phương Tây “dùng mọi biện pháp” buộc Nga phải đàm phán hòa bình khi xung đột đã bước sang năm thứ 3.
“Chúng ta cần tăng cường hợp tác chung với các đối tác để đạt được nhiều thành tựu hơn. Gây sức ép an ninh và hữu hình bằng mọi cách với Nga để có được hòa bình”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez ngày 27/5.
Mặc dù vậy, ông vẫn bác bỏ ý tưởng mời Nga dự hội nghị hòa bình dự kiến diễn ra vào giữa tháng 6 tới tại Thụy Sĩ. Đây là hội nghị do Kiev đề xuất và sẽ xoay quanh thảo luận “công thức hòa bình” do ông Zelensky đưa ra.
Ông Zelensky từ lâu đã nói rằng ông sẽ không đàm phán trực tiếp với Nga cho đến khi Moscow rút hết quân khỏi lãnh thổ Ukraine, bao gồm cả bán đảo Crimea. Năm 2022, ông đã ký sắc lệnh cấm đàm phán với chính quyền Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Đề nghị mới nhất của ông Zelensky đưa ra trong bối cảnh Nga giành ưu thế trên chiến trường do Ukraine thiếu hụt nhân lực và cạn kiệt đạn dược viện trợ từ phương Tây.
Tại cuộc họp báo hôm qua, ông Zelensky cũng nhấn mạnh: “Chúng ta cần phải làm việc cùng nhau và gây áp lực không chỉ với Nga mà còn với các đối tác của chúng ta để tạo cơ hội cho chúng ta tự vệ trước Nga. Ngay cả những đối tác ngại đưa ra lời khuyên này hay lời khuyên kia cũng nên hiểu rằng phòng không là phòng thủ chứ không phải tấn công”.
Gần đây, Ukraine liên tục hối thúc các đồng minh, đối tác, đặc biệt là Mỹ, cho phép quân đội nước này sử dụng vũ khí tầm xa do phương Tây viện trợ để tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga.
Đến nay hầu hết các nước phương Tây đều từ chối cho Ukraine sử dụng vũ khí tấn công mục tiêu bên ngoài biên giới do lo ngại điều đó có thể đẩy họ đến gần hơn một cuộc xung đột với Nga.
Một số nước, trong đó có Anh, Thụy Điển, đã “bật đèn xanh” cho Ukraine sử dụng vũ khí tập kích mục tiêu trong lãnh thổ Nga để phòng vệ nếu cần thiết.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng phát tín hiệu ủng hộ kịch bản này. Tuần trước, ông nói: “Đã đến lúc các đồng minh xem xét có nên dỡ bỏ một số hạn chế đối với việc Ukraine sử dụng nguồn vũ khí do phương Tây viện trợ hay không, đặc biệt trong bối cảnh giao tranh ác liệt ở Kharkov, gần biên giới Nga. Việc không cho phép Ukraine sử dụng những vũ khí này tấn công các mục tiêu quân sự trong lãnh thổ Nga khiến Kiev gặp khó trong nỗ lực tự vệ”.
Theo ông, nếu Ukraine không thể tấn công các mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Nga thì họ như bị trói một tay, rất khó tiến hành phòng thủ.
Trong khi đó, Moscow chỉ trích những phát biểu của lãnh đạo phương Tây về kịch bản cho phép Ukraine sử dụng vũ khí để tập kích vào lãnh thổ Nga là “nguy hiểm”. Moscow cảnh báo, Ukraine và phương Tây sẽ đối mặt với hậu quả nghiêm trọng nếu vũ khí phương Tây được dùng để tấn công Nga.