Thời “mua nhà, được hộ khẩu” đã quay trở lại. Những người Trung Quốc quê nông thôn nay có thể trở thành cư dân đô thị bằng cách mua nhà ở gần 20 thành phố.
Làn sóng nới lỏng các quy định mua nhà và định cư một lần nữa lại lan rộng khắp nhiều thành phố đang là “điểm nóng” dư thừa nhà ở. Gần đây, nhiều thành phố nổi tiếng “nóng” về nhà ở ứ đọng, bao gồm Phật Sơn, Nam Kinh, Hàng Châu, Thẩm Dương…đang thu hút cư dân mới thông qua kết hợp mua nhà với hộ khẩu, tối ưu hóa chính sách tính điểm và chính sách nhà ở, việc làm phù hợp với dân số và nhân tài.
Có thể xin định cư nếu mua nhà
“Những người không đăng ký hộ khẩu tại thành phố nhưng sở hữu nhà ở hợp pháp tại Phật Sơn có thể đăng ký hộ khẩu tại địa chỉ của ngôi nhà, vợ chồng và con chưa thành niên sống chung có thể chuyển đến cùng”. Đây là chính sách mới về thị trường bất động sản ở Phật Sơn, tỉnh Quảng Đông được coi là khởi đầu cho việc “mua nhà được hộ khẩu” ở thành phố này.
“Trước đây, Phật Sơn tiếp đón một lượng lớn người dân từ Quảng Châu tới sống, chủ yếu là do giá nhà thấp, không hạn chế mua và giao thông thuận tiện. Giờ đây, chính sách hạn chế mua nhà của Quảng Châu đã được nới lỏng rất nhiều và ngưỡng cho hộ gia đình nhập khẩu được hạ thấp, đã ảnh hưởng lớn đến thị trường bất động sản”, Lý Vũ Gia, nhà nghiên cứu trưởng của Trung tâm nghiên cứu chính sách nhà ở thuộc Viện Quy hoạch đô thị tỉnh Quảng Đông, giải thích.
Ông thêm rằng, Phật Sơn chỉ có thể thu hút người dân thông qua lợi thế mua nhà cấp hộ khẩu và giá nhà thấp.
Cũng trong tháng 5, nhiều thành phố Trung Quốc đã nới lỏng chính sách mua nhà và định cư.
Ngày 11/5, Cục Công an thành phố Nam Kinh đã ban hành “Thông báo liên quan đến việc giải quyết nơi cư trú ổn định hợp pháp”, trong đó đề cập nới lỏng hơn nữa các điều kiện để giải quyết sẽ được nhập hộ khẩu: những người không có hộ tịch Nam Kinh nếu có chỗ ở ổn định ở thành phố này có thể trực tiếp xin cấp hộ khẩu.
Ngày 9/5, chính sách mua nhà ở mới ban hành của Hàng Châu đã đề cập đến việc “tối ưu hóa chính sách tích điểm cấp hộ khẩu. Những cư dân không phải là người địa phương đã có quyền sở hữu nhà ở hợp pháp ở Hàng Châu có thể nộp đơn xin giải quyết”. Tuy nhiên, nhân viên quản lý hộ khẩu thành phố giải thích không thể hiểu phiến diện là “mua nhà là có hộ khẩu”, chỉ là trong khuôn khổ tích điểm hiện có, Hàng Châu có kế hoạch gia tăng đáng kể số điểm cho người có nhà ở thuộc sở hữu riêng.
Theo giám sát của Zhongzhi, trong những năm gần đây, khoảng 20 thành phố Trung Quốc đã đưa ra chính sách cho phép đăng ký định cư bằng cách mua nhà, bao gồm các thành phố cấp hai như Hàng Châu, Nam Kinh và Vũ Hán, cũng như các thành phố cấp ba và cấp bốn như Kim Hoa, Zhumadian và Karamay.
Thuê nhà được định cư
Trên cơ sở mua nhà định cư, một số thành phố đã có bước tiến lớn hơn.
Ngày 12/5, Thẩm Dương đã ban hành “Thông tri ban hành một số chính sách và biện pháp nhằm thúc đẩy hơn nữa việc định cư của người nhập cư tại thành phố Thẩm Dương”, đưa ra các chính sách mới như bãi bỏ giới hạn số điểm định cư, nới lỏng phạm vi học thuật, cho phép mọi người thuê nhà, làm việc hoặc học tập ở Thẩm Dương được cấp hộ khẩu, nới lỏng đáng kể các điều kiện định cư.
Năm 2023, Trịnh Châu cũng làm rõ các quy định về thuê nhà định cư: Bất kỳ ai có việc làm hợp pháp và ổn định hoặc nơi cư trú hợp pháp và ổn định (bao gồm cả thuê nhà) ở nội thành Trịnh Châu đều không bị hạn chế về số năm đóng bảo hiểm an sinh xã hội và thời gian cư trú. Bản thân cùng vợ/chồng, con cái và cha mẹ họ sống cùng có thể nộp đơn đăng ký cư trú tại thành phố Trịnh Châu.
Thạch Gia Trang được coi là thành phố áp dụng đầu tiên biện pháp định cư không ngưỡng trong cả nước. Ngay từ năm 2019, Thạch Gia Trang đã thông báo sẽ hủy bỏ các điều kiện “có nơi ở ổn định và việc làm ổn định” để định cư, đồng thời tự do hóa hoàn toàn việc định cư tại các quận và thị trấn ở thành phố Thạch Gia Trang. Mọi người có thể định cư tại Thạch Gia Trang chỉ với ID và thẻ hộ khẩu.
Chính sách hộ khẩu sẽ được nới lỏng ở hầu hết các thành phố
Vào tháng 1 năm nay, Bộ Công an Trung Quốc thông báo chính sách di dời hộ khẩu sẽ được tự do hóa hoàn toàn. Các hạn chế về định cư ở các thành phố có dân số đô thị thường trú dưới 3 triệu người về cơ bản sẽ được bãi bỏ và các điều kiện định cư ở các thành phố với dân số hơn 3 triệu người sẽ được nới lỏng một cách có trật tự.
Ngoại trừ một số thành phố rất lớn ở khu vực Hoa Đông và một số thành phố trực thuộc tỉnh ở khu vực miền Trung và Hoa Tây, các hạn chế về định cư đã được nới lỏng hoàn toàn.
“Cuộc cạnh tranh giữa các thành phố hiện nay nói cho cùng là cạnh tranh về dân số và nhân tài. Việc cho phép mua nhà định cư và hỗ trợ người tài mua nhà sẽ kết hợp chính sách nhà ở với dân số và nhân tài, sẽ giúp thúc đẩy thu hút dòng dân số và nhân tài ở một mức độ nhất định, cũng sẽ giúp thúc đẩy nhu cầu mua nhà”, ông Trần Văn Tĩnh, Giám đốc nghiên cứu thị trường của Viện nghiên cứu Zhongzhi, nhận định.
Ông cho rằng trong thời gian ngắn tới đây, việc nới lỏng các hạn chế hộ khẩu ở nhiều nơi có thể đã trở thành một xu thế quan trọng. Về lâu dài, việc tiếp tục thu hút dân số và nhân tài sẽ cung cấp thêm nhu cầu nhà ở cho thị trường bất động sản, cũng có lợi cho sự phát triển của thị trường bất động sản.
“Do việc nới lỏng chính sách định cư ở các thành phố bậc cao vẫn có tác dụng kích thích người mua nhà tiềm năng, nên chính sách mua nhà cấp hộ khẩu thường trú cũng có tác dụng kích thích thị trường bất động sản”, ông Trương Ba, Viện trưởng Viện nghiên cứu 58 An Cư Khách, cho hay.
T.P