Tổng thống Mỹ Joe Biden đã rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng và ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris thay thế ông làm ứng cử viên Tổng thống đảng Dân chủ.
Gần đây, đã có những ý kiến trong dư luận Mỹ rằng, việc Đảng Dân chủ tiếp tục chọn một ông già lụ khụ hơn 80 niên như ông Biden làm đại diện tham gia cuộc chạy đua vào Nhà trắng tháng 11 tới, là điều bất cập.
Chuyện càng nóng lên sau màn tranh luận công khai giữa ông Biden và cựu Tổng thống Donald Trump – ứng viên Tổng thống của đảng Cộng hòa, vào ngày 27/6 diễn ra ở thành phố Atlanta, bang Georgia. Trong sự kiện đó, một ông Trump, dù chỉ “trẻ” hơn 4 tuổi, nhưng tràn đầy năng lượng, đã gần như áp đảo hoàn toàn một ông Biden chậm chạp, già nua. Không chỉ nói nhịu, nói vấp, ông Biden còn có những nhầm lẫn chết người, thậm chí bị “cháy giáo án” qua việc đề cập quan điểm về vấn đề y tế, nhưng không thể hoàn thành lập luận của mình trước khi hết thời gian cho phép.
Màn thua áp đảo đó khiến ngay nhiều người ủng hộ ông Biden cũng cảm thấy chưng hửng, thất vọng. Còn ông Trump và Đảng Cộng hòa thì tất nhiên rồi, coi đây là một cơ hội không thể tốt hơn để chế giễu, công kích đối thủ…
Thoát chết trong gang tấc trong vụ ám sát hụt do tay súng Thomas Matthew Crooks gây ra tại cuộc mít tinh ở thành phố Butler thuộc bang Pennsylvania – sự kiện vận động tranh cử cuối cùng trước khi diễn ra đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa tại thành phố Milwaukee ở bang Wisconsin – thanh thế ông Trump càng trở nên lan tỏa, nổi như cồn trong mắt dư luận; hình ảnh ông trở nên lẫm liệt hơn với nắm đấm vung lên một cách quả cảm trên nền quốc kỳ Hợp Chúng quốc Hoa Kỳ…
Sau vụ ám sát đó, thậm chí, có người đã nêu câu hỏi: “Có cần không, cuộc bầu cử vào tháng 11?” – hàm ý rằng, ông Trump nắm chắc phần thắng rồi.
Cũng từ thời điểm đó, từ những tiếng thì thầm lẻ loi ban đầu, ngày một dày thêm những ý kiến cho rằng: ông Biden nên rút lui, nhường chỗ cho một ứng viên tiềm năng khác để Đảng Dân chủ có thể giành thắng lợi. 36 nghị sĩ đảng Dân chủ trong Quốc hội đã bày tỏ lo ngại, nếu ông Biden tham quyền cố vị, điều đó không chỉ khiến đảng này thua trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 tới, mà còn làm đảng này mất cơ hội kiểm soát cả Thượng viện lẫn Hạ viện vào năm tới.
Đó là chưa kể tiền phục vụ hoạt động tranh cử của Đảng Dân chủ trở nên cạn kiệt do các nhà tài trợ mất niềm tin khả năng thắng cử của ông Biden…Cũng dễ hiểu thôi: ủng hộ trong trường hợp này có thể coi là cú đầu tư. Dại gì đầu tư vào một nơi không có khả năng sinh lời? Các nhà tư bản Mỹ nổi tiếng thực dụng, điều đó càng dễ hiểu. Dễ dàng hình dung, những diễn biến đó đã tạo áp lực với ông Biden kinh khủng như thế nào.
Nhưng một người “nho nhã” như ông Biden hóa ra cũng có lúc lì lợm, không dễ dàng bỏ cuộc. Tận tới ngày 17/7, ông vẫn còn tự tin rằng: “Tôi mong được trở lại đường đua vào tuần tới để tiếp tục xem xét chương trình nghị sự Project 2025 của ông Donald Trump, đồng thời chứng minh năng lực và đưa ra tầm nhìn của tôi đối với nước Mỹ”. Điều đó đồng nghĩa việc mọi thứ trong chiến dịch tranh cử của ông vẫn được thúc đẩy hết tốc lực. Ngày 20/7, trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình MSNBC, ông Jen O’ Malley Dillon – người phụ trách chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Joe Biden, vẫn khẳng định: “Ông Joe Biden quyết tâm đánh bại ông Donald Trump hơn bao giờ hết.”
Cú “phanh gấp” chỉ bất ngờ thực hiện vào ngày 21/7 vừa qua. Cụ thể, sau cuộc họp trực tuyến với các quan chức Nhà trắng và thành viên cấp cao của đội ngũ tranh cử vào khoảng 13h45 ngày 21/7, ông Biden được các trợ lý hàng đầu trình chiếu quả các cuộc thăm dò nội bộ cho thấy ông bị dẫn trước không những ở toàn bộ 6 bang quan trọng, mà còn ở các bang như Virginia và Minnesota, nơi đảng Dân chủ vẫn tin rằng sẽ thắng thế mà không cần nhiều nguồn lực, ông Biden mới thông báo trong một bức thư gửi tất cả người dân Mỹ đăng tải trên mạng xã hội: “Mặc dù có ý định tái tranh cử nhưng tôi tin rằng vì lợi ích lớn nhất của đảng và đất nước, tôi quyết định rút khỏi cuộc đua và chỉ tập trung hoàn thành nhiệm vụ Tổng thống của mình trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ”. Cùng trong thư này, ông Biden bày tỏ sự ủng hộ và tán thành để bà Kamala Harris – phó tướng tận tụy và trung thành của ông, trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ…
Những tiết lộ sau đó cho biết, để có quyết định khó khăn này, ông chủ Nhà trắng đã trải qua 48 giờ đầy trăn trở.
Như vậy, nguyên nhân chính về quyết định rút lui coi như đã được ông Biden đề cập. Nhưng một vấn đề không ít người quan tâm, là tại sao, ông chủ Nhà trắng lại đưa nó ra trong thời điểm ông mắc COVID-19 và điều trị cách ly tại nhà riêng ở Delaware?
Ông sốt ruột vì thời gian gấp gáp lắm rồi chăng, trong khi ông Trump và đảng Cộng hòa như đang hối hả thừa thắng xông lên? Ông lo, nếu quyết định muộn hơn, Đảng Dân chủ của ông sẽ phân tán, gặp khó trong việc tìm gương mặt thay thế?…Những khả năng đó có thể lắm, và không nên nghi ngờ, bởi ông là người của Đảng này từ nhiều chục năm nay…
Tuy nhiên, có một phân tích được nhiều người đồng tình: đưa ra quyết định “bỏ cuộc chơi” trong lúc dính COVID-19, rất có thể ông già Biden hy vọng sẽ được sự chia sẻ, thông cảm của người dân Mỹ hơn đối với một người đang bệnh tật như ông. Và như thế, ông sẽ cứu vãn được phần nào danh dự cá nhân cho sự rút lui bất đắc dĩ của mình?
T.V