Dữ liệu từ tàu đổ bộ sao Hỏa Insight của NASA chỉ ra rằng có hồ nước lỏng khổng lồ trên hành tinh đỏ.
Sử dụng hoạt động địa chấn để thăm dò bên trong sao Hỏa, các nhà địa vật lý đã tìm thấy bằng chứng về một hồ nước lỏng lớn dưới lòng đất – đủ để lấp đầy các đại dương cổ đại của hành tinh đỏ.
Dữ liệu từ tàu đổ bộ Insight của NASA cho phép các nhà khoa học ước tính rằng lượng nước ngầm có thể bao phủ toàn bộ hành tinh với độ sâu từ 1 đến 2 km.
Mặc dù đây là tin tốt cho những người theo dõi số phận của nước trên sao Hỏa sau khi các đại dương ở hành tinh đỏ biến mất hơn 3 tỉ năm trước, nhưng hồ chứa này sẽ không có nhiều tác dụng trong việc cung cấp nước cho một cộng đồng sinh sống trên sao Hỏa trong tương lai.
Lý do là vì nước nằm trong các vết nứt và lỗ rỗng nhỏ trong đá ở giữa lớp vỏ sao Hỏa, sâu từ 11,5 đến 20km bên dưới bề mặt. Ngay cả trên Trái đất, việc khoan sâu như vậy cũng sẽ là một thách thức lớn.
Tuy nhiên, phát hiện này xác định một địa điểm đầy hứa hẹn khác để tìm kiếm sự sống trên sao Hỏa, nếu có thể tiếp cận được hồ chứa. Hiện tại, nó giúp trả lời các câu hỏi về lịch sử địa chất của hành tinh này.
Vashan Wright, phó giáo sư tại Viện Hải dương học Scripps của Đại học California San Diego, cho biết: “Việc hiểu được chu trình nước trên sao Hỏa có vai trò rất quan trọng để hiểu được sự tiến hóa của khí hậu, bề mặt và bên trong sao Hỏa. Điểm khởi đầu hữu ích là xác định nước ở đâu và có bao nhiêu nước”.
Wright, cùng với các đồng nghiệp Michael Manga của Đại học California Berkeley và Matthias Morzfeld của Viện Hải dương học Scripps, đã trình bày chi tiết phân tích của họ trong một bài báo trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences.
Các nhà khoa học đã sử dụng mô hình toán học về vật lý đá, giống hệt với các mô hình được sử dụng trên Trái đất để lập bản đồ các tầng chứa nước ngầm và các mỏ dầu, để kết luận rằng dữ liệu địa chấn từ Insight cho thấy lớp đá magma nứt sâu chứa đầy nước lỏng.
Michael Manga, giáo sư khoa học trái đất và hành tinh tại Đại học California Berkeley cho biết, mặc dù chưa tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào về sự sống trên sao Hỏa, nhưng ít nhất đã xác định được một nơi về nguyên tắc có thể duy trì sự sống.
Manga lưu ý rằng rất nhiều bằng chứng – các kênh sông, đồng bằng và trầm tích hồ – hỗ trợ giả thuyết rằng nước từng chảy trên bề mặt hành tinh đỏ. Nhưng thời kỳ ẩm ướt đó kết thúc cách đây hơn 3 tỉ năm, sau khi sao Hỏa mất bầu khí quyển.
Các nhà khoa học hành tinh trên Trái đất đã gửi nhiều tàu thăm dò và tàu đổ bộ lên sao Hỏa để tìm hiểu điều gì đã xảy ra với lượng nước đó, cũng như khi nào nó xảy ra và liệu sự sống có tồn tại hoặc đã từng tồn tại trên hành tinh đỏ hay không.
Những phát hiện mới là dấu hiệu cho thấy phần lớn lượng nước không thoát ra ngoài không gian mà đã thấm xuống lớp vỏ.
Tàu đổ bộ Insight được NASA gửi lên sao Hỏa vào năm 2018 để nghiên cứu lớp vỏ, lớp phủ, lõi và bầu khí quyển, và đã ghi lại thông tin vô giá về bên trong sao Hỏa trước khi sứ mệnh kết thúc vào năm 2022.
T.P