Cho đến ngày 15/12 mới chỉ có bốn nguyên thủ của bốn quốc gia được mời đến dự lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2025-2028. Đặc biệt nhất là trong đó có ông Tập Cận Bình – đại diện cho hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa, độc quyền lãnh đạo xã hội.
Bốn nguyên thủ đó là: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống El Salvador Nayib Bukele, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni và Tổng thống Argentina Javier Milei. “Người khổng lồ” Putin không nhận được thư mời.
Xin quý độc giả lưu ý, chuyện mời quan khách nước ngoài đến dự lễ nhậm chức Tổng thống là chuyện chưa có tiền lệ trong lịch sử Mỹ. Kể từ năm 1874 đến nay, ở xứ sở Cờ Hoa chưa hề có nguyên thủ nước ngoài nào có mặt tại lễ chuyển giao quyền lực. Thông thường chỉ có các nhà ngoại giao, chủ yếu là đại sứ được mời.
Nhưng ông Donald Trump là con người đặc biệt. Ông sẵn sàng phá bỏ mọi tiền lệ, vì những nước cờ hóc hiểm của ông trên bàn cờ chính trị. Và có nhà quan sát đã ví von, việc mời ông Tập sang dự là nước cờ “chiếu bí” của Donald Trump. Chẳng hiểu ông có vồ được con xe hay pháo nào không?
Lễ nhậm chức tại Washington sẽ diễn ra vào ngày 20/1/2025. Việc mời Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tham dự buổi lễ làm dấy lên phản ứng trong công chúng. Người Hoa ở hải ngoại rất tinh nhạy trước thông tin nêu trên và bảo nhau, chiêu này của nhà tỷ phú Trump là độc nhất vô nhị. Tại sao cùng lúc ông Trump vừa tuyên bố sẽ áp thuế 100% đối với các quốc gia theo đuổi chính sách phi USD hóa, trong đó có Trung Quốc, lại vừa bày tỏ sự “yêu mến” khi mời đại diện Trung Nam Hải ghé chơi.
Bề ngoài thì có thể khen Tổng thống chờ của nước Mỹ là đã nỗ lực “tạo ra một cuộc đối thoại cởi mở không chỉ với các quốc gia đồng minh mà còn với đối thủ cạnh tranh của Mỹ (chỉ Trung Quốc)”. Thế nhưng cái “bề trong” mới là kinh hãi!
Theo tin của Hãng CNN , có thể một phái đoàn cấp cao của Trung Quốc sẽ tham dự lễ nhậm chức của ông Trump, thay cho Chủ tịch Tập Cận Bình. Xử lý khôn khéo này của Bắc Kinh được coi là “cành ô liu” thể hiện sự “ủng hộ” của Bắc Kinh đối với Nhà Trắng. Còn ông Tập sẽ thoát hiểm khi không phải làm thượng khách mà cười không nổi, khóc không xong.
Ta thử xem ông Trump có ý đồ gì? Ông thừa biết sẽ bị dân Mỹ lên án vụ mời mọc tùy tiện này. Đây là việc đại sự quốc gia chứ không phải là chuyện hiếu hỉ nhà ông Trump. Thế nhưng ông vẫn làm vì lý do gì?
Phải chăng Donald Trump muốn nhân cơ hội này để gửi tín hiệu chính trị mạnh mẽ tới ông Tập rằng: Tôi đã trở lại Nhà Trắng, không chỉ trở lại Trung tâm quyền lực của Mỹ, mà còn trở lại Trung tâm quyền lực của thế giới. Bắc Kinh nên nhìn nhận với con mắt khác đi!
Không phải là chuyện cái giấy mời nhẹ như bấc mà nó có giá ngàn vàng. Việc mời ông Tập là thông điệp truyền đi: Mô hình thế giới do Mỹ dẫn đầu sẽ không thay đổi, trật tự quốc tế hiện tại cũng không thay đổi. Ngày nay, chỉ có Tập, chỉ có Bắc Kinh là đối thủ duy nhất muốn thách thức trật tự thế giới.
Trước đó, Donald Trump và Tập Cận Bình đã liên lạc với nhau nhiều lần. Giờ đây Trump còn mời Tập tham dự lễ nhậm chức, cho thấy ông Tập đã thể hiện sự nhún nhường. Cho nên nhân cơ hội này Trump không ngại ngần khi tìm cách tạo thế, giương oai, và hạ giọng “cùng nhau bàn một số công việc khác”.
Theo bình luận của ông Giang Phong trên kênh riêng của mình: Đây là trò giễu cợt của ông Trump đối với ông Tập: “Nội các do Trump đề cử đều là những nhân vật diều hâu chống Trung Quốc, điều này khiến Tập Cận Bình khó chịu. Đây là lý do tại sao Bộ ngoại giao Trung Quốc không dám trả lời chính thức Tập Cận Bình có đến hay không đến dự Lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ”.
Lâu nay Bắc Kinh luôn nhấn mạnh Trung Quốc và Mỹ phải tăng cường gặp gỡ. Vậy vào lúc này, khi ông Trump mời ông Tập đến mà ông từ chối thì biết ăn nói thế nào? Như thế chẳng phải là “nuốt lời và tự bôi nhọ” hay sao? Trong trường hợp ông Tập nhận lời tham dự, ngày hôm sau ông Trump vào Nhà Trắng tuyên bố sẽ tăng thuế quan đối với Trung Quốc, thì đó sẽ là sự xúc phạm lớn nhất đối với người đứng đầu chính quyền Bắc Kinh.
Còn chuyện này nữa, khi ông Tập tham dự mà không có mặt lãnh đạo Nga và một số cường quốc thì ông sẽ trở thành tâm điểm chú ý. Tình huống căng thẳng sẽ gây áp lực lớn, và sẽ dẫn đến hậu quả bất lợi cho ngoại giao. Vậy nên khả năng đoàn ngoại giao Trung Quốc tham dự sẽ là cách tránh nước cờ “chiếu bí”.
Một nguồn tin mật cho hay, Donald Trump mời Tập Cận Bình là đã tính toán rất kỹ. Tôi mời ông đến đây là vì cần sự khẳng định từ ông. Tôi muốn ông ngăn chặn việc xuất khẩu fentanyl sang Mỹ.
Fentanyl là loại ma túy cực độc (còn gọi là “thuốc xác sống”), được tổng hợp từ thế kỷ 19. Nếu ông Tập hứa (không xuất khẩu) thì phải thực hiện, nếu không làm thì chúng tôi buộc phải tăng thuế quan”.
Ngoài ra, có thể ông Trump còn có dụng ý khác. Thưa quý ngài, mời ngài tận mắt chứng kiến buổi lễ lớn của nền dân chủ. Ngài hãy xem Tổng thống được người dân trực tiếp bầu vinh quang và uy danh như thế nào? Tổng thống Mỹ được cổ vũ, được ngưỡng mộ thật sự, chứ không phải như các ngài miêu tả về thứ “dân chủ tư sản” giả dối.
Quả là ông Trump cao cờ, đi một nước, tính ba-bốn nước. Nhưng người châu Á có câu “cờ tàn mới biết tay cao thấp”.
H.Đ