Cuộc xung đột Nga – Ukraina đang phủ bóng lên hầu hết hoạt động ngoại giao ở châu Âu và Mỹ. Chủ tịch Trung Quốc sau khi tái đắc cử đã chọn nước đầu tiên đến thăm là Nga. Tiếp theo đó là Tổng thống Pháp đến thăm Trung Quốc và ngay sau đó là Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva cũng đến Trung Quốc ngày 12/4. Các hoạt động ngoại giao này cho thấy sự thay đổi về địa – chính trị khiến Mỹ và phương Tây phải bận tâm.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Nga, Mỹ và phương Tây hy vọng ông Tập sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc ép Nga tìm giải pháp hòa bình cho Ukraina. Nhưng chuyến thăm này chủ yếu để khẳng định quan hệ chiến lược toàn diện Nga – Trung làm cho Mỹ và phương Tây thất vọng.
Chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Pháp cũng được Mỹ và phương Tây hy vọng sẽ làm cho Trung Quốc thay đổi thái độ với Nga và yêu cầu ông Tập sẽ làm trung tâm hòa giải Nga – Ukraina. Tuy Tổng thống Pháp có đề cập đến vấn đề này, nhưng mục đích lớn nhất của chuyến thăm lại là tăng cường quan hệ Pháp – Trung trong kinh tế và nhiều lĩnh vực khác.
Brazil cũng quan tâm đến vấn đề thảo luận với Trung Quốc các ý tưởng để giải quyết xung đột ở Ukraina, nhưng do yêu cầu của chính phủ Trung Quốc vấn đề này đã loại khỏi lịnh trình chuyến thăm của Tổng thống Brazil.
Trọng tâm của chuyến thăm sẽ chủ yếu về thương mại, về việc đầu tư từ Trung Quốc để giúp Brazil phục hồi kinh tế, cũng như thị trường tín chỉ carbon hấp dẫn. Trung Quốc trở thành đối tác thương mại chính của Brazil từ năm 2009, chi gần 90 tỷ USD nhập khẩu đậu tương, quặng sắt và dầu của Brazil trong năm 2022. Brazil là nước tiếp nhận đầu tư từ Trung Quốc nhiều thứ hai ở Mỹ Latin và là thị trường lớn nhất của hàng hóa Trung Quốc tại Nam Mỹ.
Theo các nhà quan sát thì Mỹ và phương Tây thường bị chỉ trích là không chú ý đến Nam bán cầu, cho nên không chỉ Brazil mà nhiều nước lại tìm thấy cơ hội hợp tác tốt hơn từ Trung Quốc.
Chính quyền Mỹ thời ông Trump đã rất thờ ơ với các nước Nam Mỹ, đến chính quyền Biden dù có hứa hẹn tham gia sâu hơn vào khu vực nhưng vẫn chỉ là lời hứa mà chưa thành hiện thực.
Trong khi đó Trung Quốc luôn quan tâm việc gia tăng đầu tư vào các nước Nam Mỹ, châu Phi và nhiều nước ở Châu Á. Còn phương Tây dù nghe theo Mỹ coi Trung Quốc là nguy cơ lớn nhưng cũng không thể từ bỏ Trung Quốc vì lợi ích mà Trung Quốc mang lại.
Hơn nữa, hiện nay Trung Quốc lại đang nổi lên như một quốc gia có uy tín và kinh tế, chính trị có thể làm trung gian giải quyết nhiều bất đồng. Vì vậy Trung Quốc đang làm điểm cần đến của lãnh đạo nhiều quốc gia.
H.L