Chính phủ Trung Quốc đã đề xuất “tính năng phụ” trên điện thoại thông minh và ứng dụng để chống giới trẻ nghiện internet.
Trung Quốc vừa ban hành dự thảo hướng dẫn nhằm quy định thời gian sử dụng điện thoại của trẻ em nhằm mục đích “chống nghiện”. Tuy nhiên, một số nhà phê bình coi đây là động thái nhằm hạn chế khả năng tiếp cận thông tin của thế hệ am hiểu công nghệ của đất nước .
Quy định đã được đưa vào quy trình pháp lý ngày 2 tháng 9 sau khi lấy ý kiến công chúng, quy định rằng các thiết bị và ứng dụng di động phải bao gồm một “tính năng phụ” tích hợp nhằm hạn chế thời gian sử dụng màn hình hàng ngày ở mức tối đa là hai giờ.
Giới hạn thời gian sẽ giảm tùy theo độ tuổi của người dùng, với mức sử dụng bị giới hạn ở mức 40 phút mỗi ngày đối với những người dưới 8 tuổi. Ngoài ra, những người dưới 18 tuổi không thể sử dụng thiết bị di động của mình trong khoảng thời gian từ 10 giờ tối đến 6 giờ sáng ở chế độ này.
Phụ huynh sẽ có thể quyết định có nên áp dụng các hạn chế và gia hạn thời gian hay không.
Dự thảo quy định do Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc ban hành cũng kêu gọi thông tin trực tuyến phải bao gồm các giá trị giúp trẻ em trau dồi đạo đức.
Quy định của Cơ quan quản lý internet hàng đầu của Trung Quốc nhằm bảo vệ trẻ vị thành niên trước các thông tin được xác định là bất hợp pháp hoặc có hại cho sức khỏe thể chất và tinh thần của họ.
Phụ huynh Trung Quốc hoan nghênh động thái này
Nhiều phụ huynh đã hoan nghênh đề xuất của chính phủ.
“Tôi nghĩ đề xuất này thực sự tốt”, Kong Lingman, một phụ huynh và kiểm toán viên làm việc tại Thượng Hải, nói với DW. “Trẻ vị thành niên dành quá nhiều thời gian cho điện thoại có thể làm mất đi thời gian quý báu dành cho gia đình”.
Những người ủng hộ đã truy cập vào nền tảng truyền thông xã hội Trung Quốc Weibo, để lại những bình luận tích cực như “Làm tốt lắm” dưới nhiều bài đăng khác nhau của chính phủ về thông báo này. Nhưng đề xuất này không phải là không bị chỉ trích.
“Kết quả của việc muốn kiểm soát mọi thứ là không có gì được kiểm soát tốt cả”, một người dùng bình luận, thu hút hàng trăm lượt thích dưới một bài đăng từ tài khoản Weibo của cơ quan truyền thông nhà nước Trung Quốc, Nhân dân Nhật báo.
Giải trí và an ninh quốc gia
Đề xuất này tuân theo một loạt các biện pháp được thực hiện nhằm tăng cường quản lý không gian mạng của Trung Quốc. Được biết, quốc gia này đã bắt đầu với giới hạn vào năm 2019 về thời gian chơi trò chơi điện tử đối với những người dùng dưới 18 tuổi, được gọi là “chế độ thanh thiếu niên”.
Ban đầu, biện pháp này cho phép trẻ em chơi trò chơi trực tuyến 90 phút mỗi ngày vào các ngày trong tuần. Nhưng vào năm 2021, một bản cập nhật nghiêm ngặt hơn đã giới hạn thanh thiếu niên Trung Quốc được chơi trò chơi điện tử chỉ một giờ vào thứ sáu, cuối tuần và ngày lễ.
Các ứng dụng video và phát trực tiếp cũng được hướng dẫn tuân theo “hệ thống chống nghiện” yêu cầu tất cả người dùng phải đăng ký bằng tên thật và giấy tờ tùy thân do chính phủ cấp.
Tai Yu-Hui, phó giáo sư về truyền thông và công nghệ tại Đại học Quốc gia Yang-Ming Chiao-Tung của Đài Loan, nói với DW: “Chuỗi chính sách này thực sự tuân theo một mô hình cụ thể”.
Bà cho biết Trung Quốc đang hướng tới “ủng hộ khái niệm an ninh quốc gia” bằng cách tập trung vào ba lĩnh vực: internet, giải trí và giới trẻ.
Một báo cáo do Trung tâm Thông tin Mạng Internet Trung Quốc công bố gần đây tiết lộ rằng tỷ lệ thâm nhập Internet của nước này đã vượt quá 76% tính đến tháng 6 năm 2023.
Vào tháng 3, một sách trắng do Văn phòng Thông tin Hội đồng Nhà nước Trung Quốc ban hành đã vạch ra mục tiêu rõ ràng nhằm đảm bảo “Internet phát triển trong giới hạn của luật pháp”.
Một đòn giáng mạnh vào các hãng công nghệ
Vì cha mẹ sẽ có tiếng nói hơn về việc có nên áp dụng các quy tắc hay không, các nhà nghiên cứu cho biết vẫn chưa rõ tác động của hạn chế này đối với trẻ em.
Tuy nhiên, các công ty công nghệ Trung Quốc đã cảm nhận được tác động ngay lập tức của đề xuất này. Vào ngày hướng dẫn được công bố, cổ phiếu của một số gã khổng lồ về internet trong nước đã giảm mạnh trong phiên giao dịch buổi chiều ở Hồng Kông.
Các công ty bao gồm Weibo, ứng dụng phát video trực tuyến Bilibili, ứng dụng chia sẻ video ngắn Kuaishou và Tencent, công ty vận hành nền tảng nhắn tin phổ biến WeChat đều bị ảnh hưởng.
Khoảng hai năm trước, khi chính quyền Trung Quốc thắt chặt các quy tắc đối với “chế độ thanh thiếu niên”, một số ứng dụng đã thực hiện các biện pháp để tuân thủ các nguyên tắc chính thức.
Ví dụ: Douyin, ứng dụng TikTok của Trung Quốc, vào thời điểm đó đã triển khai “chế độ dành cho thanh thiếu niên”, hạn chế trẻ em dưới 14 chỉ có thể sử dụng nền tảng video ngắn này 40 phút mỗi ngày.
Giờ đây, các hạn chế được siết chặt có thể sẽ thúc đẩy hơn nữa các công ty công nghệ phải sửa đổi cài đặt người dùng của họ để tránh vi phạm các nguyên tắc.
Bà Tai Yu-Hui cho rằng vì dự thảo chỉ đề cập đến những thông tin bất hợp pháp và có hại về mặt tinh thần mà không có bất kỳ định nghĩa cụ thể nào, nên các công ty công nghệ có thể chỉ cần “sử dụng biện pháp tự kiểm duyệt để tránh vượt qua bất kỳ ranh giới đỏ nào”.
T.P