Nga đồng ý ngừng bắn ở Aleppo, Mỹ “ thở phào”?

Mỹ hoan nghênh lệnh ngừng bắn tại Aleppo, nơi xảy ra giao tranh ác liệt và nhiều khả năng trở lại tay quân chính phủ Syria với sự hỗ trợ của Nga.

Mỹ vui ra mặt

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ngày 4/5 đã hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn đạt được tại thành phố Aleppo của Syria và cho biết ông hy vọng các bên, gồm cả quân đội chính phủ Syria và các nhóm đối lập được Mỹ ủng hộ, sẽ tuân thủ thỏa thuận mới này.

Phát biểu trong một cuộc họp báo cùng với Đại diện cấp cao phụ trách chính sách và an ninh đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini, Ngoại trưởng Kerry nói: “Chúng tôi hy vọng tất cả các bên sẽ giảm bớt tình trạng thù địch để tuân thủ đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn ở thành phố Aleppo. Điều này có nghĩa là Chính phủ Syria và các nhóm đối lập sẽ như nhau”.

Phản ứng của ông Kerry được đưa ra sau khi Mỹ và Nga nhất thực thi lệnh chấm dứt các hành động thù địch tại thành phố Aleppo của Syria, và sẽ phối hợp để tăng cường giám sát thỏa thuận ngừng bắn mới tại quốc gia Trung Đông này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho biết hiện tại Nga đang triển khai các nỗ lực để hối thúc chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn mới, trong khi Washington đảm trách việc giám sát thực thi thỏa thuận của các lực lượng đối lập Syria.

Ông Toner nói thêm mục tiêu của Mỹ và Nga “vẫn không đổi”, đó là “chấm dứt hành động thù địch trên quy mô toàn lãnh thổ Syria chứ không phải là ở một số khu vực đơn lẻ”.

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ lúc nửa đêm theo giờ địa phương, “tình trạng bạo lực tại các khu vực đã giảm, mặc dù vẫn có các báo cáo về chiến sự tiếp diễn ở một số địa điểm”.

Tình hình chiến sự tại Aleppo đã trở nên vô cùng căng thẳng trong những ngày gần đây, khiến cho những nỗ lực của Nga và Mỹ nhằm chấm dứt xung đột tại Syria đối mặt những thách thức vô cùng lớn.

Đặc phái viên của Liên hợp quốc về Syria Staffan de Mistura đã có các cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 2/5 tại Geneva và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Moskva vào ngày 3/5 để bàn về việc khôi phục lệnh ngừng bắn tại Syria.

Trong khi đó, hãng thông tấn SANA và đài truyền hình quốc gia Syria dẫn thông báo của quân đội nước này cho biết sẽ tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn mới trong 48 giờ đồng hồ tại thành phố Aleppo. Theo thông báo, thỏa thuận mới sẽ có hiệu lực ở thành phố Aleppo từ 1 giờ sáng giờ địa phương ngày 5/5.

Nga quyết đoán

Trước khi đạt thỏa thuận ngừng bắn tại Aleppo, Nga đã thể hiện quan điểm hết sức cứng rắn. Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gennady Gatilov ngày 30/4 cho biết nước này sẽ không yêu cầu chính phủ Syria ngừng chiến dịch không kích tại thành phố miền Bắc Syria, do Moskva cho rằng chiến dịch trên đang hỗ trợ cho cuộc chiến chống các nhóm Thánh chiến.

Hãng tin Interfax dẫn lời Thứ trưởng Gennady Gatilov nói: “Chúng tôi sẽ không tạo áp lực đối với Damascus vì phải hiểu rằng tình hình ở Aleppo hiện nay là một phần trong cuộc chiến chống mối đe dọa khủng bố”.

Từ cuối tháng Tư, quân đội Syria với sự yểm trợ của Nga đã chuẩn bị thực hiện một cuộc tấn công lớn nhằm giành lại toàn bộ Aleppo – thành phố lớn thứ 2 của Syria – và tỉnh bao quanh.

Tờ báo hàng đầu ủng hộ Chính phủ Syria “Al-Watan” nhận định: “Hiện là thời điểm để phát động cuộc tấn công nhằm giải phóng hoàn toàn Aleppo. Việc quân đội Syria cùng với các đồng minh chuẩn bị cho cuộc chiến quyết định này đã không còn là bí mật”.

Khi đó, một nguồn thạo tin với chính quyền Syria cũng khẳng định quân đội nước này sẽ phát động một cuộc tấn công lớn trong những ngày tới. Nguồn tin cho hay: “Quân đội đang chuẩn bị một chiến dịch quy mô lớn trong những ngày tới nhằm đánh bật lực lượng nổi dậy ra khỏi thành phố bằng cách bao vây khu vực này và thiết lập một vùng an toàn”.

Thủ tướng Syria Wael al-Halqi hôm 10/4 còn tuyên bố với các đối tác Nga rằng “chúng tôi đang chuẩn bị cho một chiến dịch giải phóng Aleppo và phong tỏa tất cả các nhóm vũ trang bất hợp pháp không tham gia hoặc phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn”.

Bản thân Nga cũng tiếp tục tăng cường lực lượng tới khu vực phía Bắc thành phố Aleppo. Phương Tây lo ngại bước đi của Moskva nhằm chuẩn bị cho một cuộc tổng tấn công của các lực lượng Nga, Syria, Iran và phong trào Hezbollah nhằm vào phe nổi dậy ở thành phố Tây Bắc này.

Sở chỉ huy Nga tại Syria được cho là đã quyết tâm đánh chiếm Aleppo để quét sạch lực lượng nổi dậy khỏi thành phố này và khôi phục quyền kiểm soát của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Các lực lượng Nga đang tập hợp gần Aleppo bao gồm các đơn vị pháo hạng nặng cùng nhiều bệ phóng rốckét MLRS và các nhóm đặc nhiệm để bảo vệ pháo binh khỏi các cuộc tấn công của phe nổi dậy.

Về phía lực lượng nổi dậy, các nguồn tin khu vực cho biết Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia đã đưa 3.500 tay súng nổi dậy tới thành phố Aleppo trong tuần qua để giúp các nhóm nổi dậy tại đây chống lại cuộc tấn công sắp tới của chính quyền Syria.