Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa ra một tuyên bố sau khi Manila cáo buộc tàu dân quân biển và tàu hải cảnh Trung Quốc ‘quấy rối’ tàu Philippines ở Biển Đông ngày 5.3.
“Mỹ sát cánh cùng đồng minh Philippines của chúng tôi sau những hành động khiêu khích của Trung Quốc chống lại hoạt động hàng hải hợp pháp của Philippines ở Biển Đông trong ngày 5.3”, theo tuyên bố được đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Cũng theo tuyên bố đó, các tàu Trung Quốc đã “thực hiện những hành động nguy hiểm và phun vòi rồng” chống lại các tàu Philippines chở hàng hóa cho quân nhân Philippines đóng trên tàu chiến BRP Sierra Madre (bị mắc cạn tại một thực thể ở Biển Đông), gây ra vụ va chạm, “làm hư hại ít nhất một tàu Philippines, làm bị thương quân nhân Philippines và gây nguy hiểm cho sự an toàn của thủy thủ đoàn Philippines”.
“Chúng tôi lên án việc Trung Quốc liên tục cản trở tàu Philippines thực hiện quyền tự do hàng hải trên biển và làm gián đoạn tuyến đường tiếp tế tới tiền đồn này. Hành động của Trung Quốc một lần nữa cho thấy sự coi thường an toàn và sinh kế của người dân Philippines cũng như luật pháp quốc tế”, Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh trong tuyên bố.
Trong tuyên bố, Bộ Ngoại giao Mỹ còn nhấn mạnh: “Mỹ tái khẳng định Điều IV của Hiệp ước phòng thủ chung Mỹ-Philippines năm 1951 mở rộng tới các cuộc tấn công vũ trang vào lực lượng vũ trang, tàu công vụ hoặc máy bay của Philippines – bao gồm cả lực lượng tuần duyên của nước này – ở bất kỳ nơi nào trên Biển Đông”.
Hiện chưa có thông tin về phản ứng của Trung Quốc về tuyên bố mới từ Bộ Ngoại giao Mỹ.
Trước đó, lực lượng chuyên trách về Biển Đông của Manila nói rằng các tàu Philippines đang thực hiện nhiệm vụ tiếp tế thường lệ tới tàu chiến bị mắc cạn ở Biển Đông thì bị các tàu dân quân và hải cảnh Trung Quốc “quấy rối (và) ngăn chặn” trong ngày 5.3. Lực lượng này còn nói rằng tàu hải cảnh Trung Quốc đã phun vòi rồng, làm vỡ kính chắn gió của một trong các tàu tiếp tế và khiến ít nhất 4 thuyền viên bị thương nhẹ.
Bộ Ngoại giao Philippines ngày 5.3 đã triệu tập phó đại sứ Trung Quốc tại Manila để phản đối về vụ việc.
Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh ngày 5.3 nói trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh rằng hoạt động của các tàu Trung Quốc nói trên là “chuyên nghiệp, có chừng mực, hợp lý và hợp pháp”.