Nhật báo Hong Kong “Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng” ngày 1/6 đã trích dẫn nhiều nguồn tin thân cận với quân đội Trung Quốc cho biết Bắc Kinh đã hoàn chỉnh phương án thiết lập một vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông, nhưng sẽ chỉ tuyên bố thiết lập trong trường hợp bị Mỹ lấn lướt.
Việc tiết lộ nguồn tin đáng ngại này được cho là nhằm gây thêm sức ép với Mỹ vào lúc sắp diễn ra cuộc đối thoại chiến lược thường niên gọi là “2+2” giữa Bắc Kinh và Washington.
Theo tờ báo này, các nguồn tin trên và một chuyên san về quốc phòng có uy tín tại Canada đều đã thẩm định rằng Bắc Kinh đã sẵn sàng thiết lập một vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông, 2 năm sau khi tuyên bố lập một vùng tương tự trên biển Hoa Đông. Tuy nhiên, theo một nguồn tin từ Trung Quốc thì thời điểm Bắc Kinh công khai tuyên bố thiết lập vùng nhận dạng phòng không này còn tùy thuộc vào tình hình an ninh trong khu vực, đặc biệt là sự hiện diện quân sự của Mỹ và quan hệ ngoại giao giữa Bắc Kinh với các láng giềng.
Theo nguồn tin trên, “nếu quân đội Mỹ tiếp tục có hành động khiêu khích nhằm thách thức chủ quyền của Trung Quốc trong khu vực thì đó chính là cơ hội tốt để Bắc Kinh tuyên bố thiết lập một vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông”.
Trong khi đó, chuyên san quốc phòng Hán Hòa (Kanwa Defense Review), trụ sở ở Canada, cho biết nhiều thông tin cụ thể về quy mô vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông mà Bắc Kinh đã lên kế hoạch và thời điểm thông báo chính thức thành lập là một quyết định chính trị.
Theo Kanwa, vùng nhận dạng phòng không mới của Trung Quốc sẽ bao phủ Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) quanh đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa, và quanh 7 đảo nhân tạo vừa được Trung Quốc bồi đắp tại khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Ông Nghê Nhạc Hùng (Ni Lexiong), chuyên gia bình luận quân sự ở Thượng Hải, nói 7 đảo nhân tạo ở Trường Sa đã tạo nền tảng để Trung Quốc lập vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông.
Theo ông Trương Nghị Hoằng (Andrei Chang), Tổng biên tập chuyên san Kanwa: “Vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông của Trung Quốc sẽ chồng lấn lên Vùng Đặc quyền Kinh tế của Việt Nam, Philippines và Malaysia”.
Nhật báo Hong Kong đã đặt câu hỏi cho Bộ Quốc phòng Trung Quốc về vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông và đã được trả lời bằng văn bản rằng việc thiết lập một vùng nhận dạng phòng không là “quyền của một quốc gia có chủ quyền”.
Về thời điểm thiết lập một vùng như vậy, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng xác định rằng điều đó tùy thuộc vào vấn đề “liệu Trung Quốc có phải đối mặt với các mối đe dọa an ninh từ trên không hay không và mức độ đe dọa an toàn trên không thế nào”.
Giới quan sát đã nêu bật thái độ tiền hậu bất nhất của Trung Quốc. Theo báo mạng Philippines “Rappler”, nếu Bắc Kinh tuyên bố thiết lập một vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông, thì đó sẽ là một sự quay ngoắt hoàn toàn với tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc năm 2014, theo đó Bắc Kinh không cần thiết lập vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông.
Mỹ đã nhiều lần cho biết là sẽ không bao giờ công nhận một vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông. Gần đây nhất, vào tháng 3 vừa qua, ông Robert Work, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ đã lại nhắc lại rằng Mỹ sẽ không công nhận một vùng cấm tương tự trên Biển Đông như đã từng không công nhận vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông.
Trung Quốc từng thiết lập vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông vào tháng 11/2013, bao trùm lên cả quần đảo Senkaku/Điếu Ngư có tranh chấp với Nhật Bản. Động thái này đã bị cả Mỹ, Nhật Bản lẫn Hàn Quốc cực lực phản đối.
Trong một động thái có liên quan, Trung Quốc ngày 1/6 tuyên bố hoan nghênh đề xuất đàm phán song phương với tân Chính quyền Philippines về tranh chấp ở Biển Đông. Trước đó, Tổng thống Philippines Duterte hôm 31/5 đã nhấn mạnh Manila sẽ không phụ thuộc vào đồng minh Mỹ, thể hiện thái độ muốn độc lập nhiều hơn trong việc đối phó với Trung Quốc, còn tân Ngoại trưởng Philippines, Perfecto Yasay, thì lên tiếng cho biết muốn nối lại các cuộc đàm phán tay đôi với Bắc Kinh.
Comments are closed.