Hôm 18/9, quân đội Philippines cho biết sẽ thay thế chỉ huy Bộ tư lệnh miền Tây, cơ quan chịu trách nhiệm cho các hoạt động ở Biển Đông.
Chuẩn đô đốc Alfonso Torress Jr sẽ thay thế phó đô đốc Alberto Carlos làm chỉ huy Bộ tư lệnh miền Tây Philippines trên đảo Palawan.
Quân đội Philippines tuyên bố động thái này là một phần trong “kế hoạch thay đổi bộ máy lãnh đạo và các vị trí chủ chốt trong quân đội. Hoạt động này rất cần thiết để tổ chức thích ứng với môi trường an ninh nhiều biến động và giải quyết những thách thức mới nổi”.
Quan hệ Philippines và Trung Quốc gần đây trở nên căng thẳng sau những đụng độ tàu hai nước ở rạn san hô đang tranh chấp trên Biển Đông. Trong các cuộc chạm trán, tàu hải cảnh Trung Quốc nhiều lần sử dụng vòi rồng nhắm vào các tàu thuyền Philippines.
Đầu tháng 5, Bộ Ngoại giao Philippines triệu đại diện cơ quan ngoại giao Trung Quốc ở Manila để phản đối việc sử dụng vòi rồng với tàu công vụ Philippines trên Biển Đông, mô tả đây là “hành động quấy rối và nguy hiểm”. Đây là lần phản đối thứ 20 của Philippines với Trung Quốc trong năm nay.
Hải cảnh Trung Quốc cũng tuyên bố đã có hành động “xua đuổi” một tàu cảnh sát biển và một tàu khác của Philippines ở vùng biển gần bãi cạn Scarborough, song không nêu cụ thể diễn biến cuộc chạm trán.
Tổng thống Ferdinand Marcos cho biết Philippines sẽ không đáp trả việc Trung Quốc triển khai vòi rồng chống lại các tàu nước này.
“Chúng tôi sẽ không hành động theo cảnh sát biển Trung Quốc và các tàu Trung Quốc. Nhiệm vụ của hải quân, lực lượng bảo vệ bờ biển của chúng tôi không phải là làm gia tăng căng thẳng… Chúng tôi không có ý định tấn công bất kỳ ai bằng vòi rồng hoặc thiết bị tấn công tương tự”, ông Ferdinand Marcos nhấn mạnh.
Mới đây, một đoàn tàu dân sự Philippines đã tới bãi cạn Scarborough để tiếp tế nhiên liệu và thực phẩm cho ngư dân Philippines tại khu vực. Sau đó, đoàn tàu quay đầu sau khi một chiếc đụng mặt tàu hải quân Trung Quốc.
Manila và Washington có hiệp ước phòng thủ chung. Tháng trước, ông Marcos cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đưa ra những đảm bảo rằng hiệp ước này sẽ được thực thi nếu một “thế lực nước ngoài” khác giết hại binh sĩ Philippines.