Thất bại của Ukraine trên chiến trường và kết quả bầu cử Mỹ dường như khiến phương Tây chấp nhận thực tế Kiev có thể phải nhượng bộ Nga về lãnh thổ để chấm dứt xung đột.
Theo báo Washington Post, các thành viên châu Âu của NATO ngày càng tin tưởng vào một kết thúc thương lượng cho cuộc xung đột Nga – Ukraine sẽ liên quan đến việc Kiev phải nhượng bộ lãnh thổ mặc dù Ukraine đến nay vẫn phản đối.
Một số quốc gia châu Âu đang trải qua một “sự thay đổi thầm lặng nhưng ngày càng tăng” hướng tới một lệnh ngừng bắn giữa Nga và Ukraine. Theo đó, Nga sẽ kiểm soát một số lãnh thổ mà Ukraine tuyên bố chủ quyền, đồng thời phương Tây sẽ đưa ra cho Kiev một số cam kết an ninh.
Theo nguồn tin này, các cuộc thảo luận kín của phương Tây được thúc đẩy bởi tình hình chiến trường ảm đạm đối với Ukraine và viễn cảnh nguồn tài trợ của Mỹ cạn kiệt khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào tháng 1 tới.
Trong khi công khai tuyên bố tiếp tục ủng hộ Ukraine, một số quốc gia cũng âm thầm tìm cách “đặt nền móng” cho các cuộc đàm phán hòa bình, Washington dẫn lời các nhà ngoại giao EU và NATO cho hay.
Một trong những ý tưởng được đưa ra là để Nga giữ các vùng lãnh thổ mà nước này đang kiểm soát, trong khi Ukraine sẽ nhận được lực lượng gìn giữ hòa bình của phương Tây hoặc các đảm bảo an ninh khác, nhưng không được gia nhập NATO.
Thách thức lớn nhất đối với phương Tây là điều hướng thông điệp công khai như thế nào về các cuộc đàm phán sau gần 3 năm đổ hàng tỷ USD viện trợ cho Ukraine với lập luận về mối đe dọa hiện hữu đối với châu Âu.
Bà Camille Grand, một quan chức của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu, chia sẻ với Washington Post rằng giữa các thành viên NATO “có 50 sắc thái khác nhau” về thỏa thuận hòa bình Ukraine sẽ như thế nào.
Họ cũng không thể đoán biết được Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sẽ đề xuất điều gì sau khi tuyên thệ nhậm chức vào tháng 1 tới. Ông Trump từ lâu phản đối đổ hàng tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine và nhiều lần tuyên bố có thể chấm dứt xung đột trong vòng 24 giờ sau khi đắc cử.
Trước viễn cảnh chính quyền mới sẽ tìm cách buộc Ukraine ngồi vào bàn đàm phán với vị thế yếu, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đang gấp rút viện trợ cho Kiev trong những tuần tại nhiệm cuối cùng.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm qua đã tới Brussels để thảo luận chiến lược với các quan chức cấp cao của NATO, EU và Ukraine.
Một ngày trước đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh: “Không được quyết định gì về Ukraine mà không có người Ukraine, cũng như về châu Âu mà không có người châu Âu”.
Đến nay, cả Nga và Ukraine đều để ngỏ đàm phán để chấm dứt xung đột, song lại không thể chấp nhận điều kiện của đối phương. Moscow nêu rõ sẽ chấm dứt xung đột nếu Kiev công nhận các vùng lãnh thổ đã sáp nhập vào Nga, cam kết trung lập. Trong khi đó, Kiev tuyên bố không bao giờ nhượng bộ lãnh thổ.
T.H