Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Elizabeth Trudeau đã bình luận về các bức ảnh Trung Quốc xây nhà để máy bay trên các đảo nhân tạo Xu Bi, Vành Khăn, Chữ Thập ở Trường Sa.
Trả lời câu hỏi liệu các bức ảnh này có cho thấy Trung Quốc tiếp tục củng cố việc chiếm đóng ở khu vực này và đang quân sự hóa hay không, bà Trudeau nói: “Hoạt động xây dựng chức năng kép như thế này đã gây căng thẳng trong khu vực. Nó khiến người ta đặt dấu hỏi về việc Trung Quốc sẵn sàng tuân thủ tuyên bố của Chủ tịch Tập Cận Bình tháng Chín năm ngoái rằng Trung Quốc không định quân sự hóa các tiền đồn ở Trường Sa” – thông tin từ trang của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Bà Trudeau cũng cho rằng các hành động này “phá hoại lòng tin trong khu vực rằng Trung Quốc sẵn sàng giải quyết các vấn đề tranh chấp bằng cách không cưỡng ép”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nhắc lại lời kêu gọi các bên tranh chấp ngừng cải tạo đất đai ở các khu vực tranh chấp và tận dụng cơ hội phán quyết của Tòa trọng tài Luật biển hôm 12.7 “để đạt được hiểu biết về các hoạt động và cách cư xử thích hợp trong khu vực tranh chấp”.
Trả lời câu hỏi liệu Mỹ có bước đi gì thêm hoặc thay đổi chiến lược để gây sức ép với Trung Quốc hay không, bà Trudeau nói rằng Mỹ sẽ tiếp tục “nêu lên quan ngại về hành động của Trung Quốc cả công khai và nêu riêng. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc trên nhiều mặt trận để thuyết phục tất cả các bên kiềm chế khiêu khích, hợp tác để giải quyết hòa bình các tranh chấp”.
Hôm 8.8 Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Mỹ đã công bố các hình ảnh vệ tinh chụp cuối tháng Bảy, và phân tích các ảnh đó cho thấy Trung Quốc đang xây dựng nhiều nhà để máy bay trên các đảo nhân tạo họ xây trái phép ở Xu Bi, Chữ Thập, Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Chúng được xây dựng rất vững chắc, cho thấy mục đích sử dụng không chỉ là dân sự mà cả quân sự, và sẵn sàng đón nhận các cuộc tấn công – như phân tích của CSIS.
Các nhà để máy bay này đủ lớn để chứa bất kỳ loại máy bay chiến đấu, vận tải, ném bom, tiếp dầu nào của không quân Trung Quốc.