Bản tin Biển Đông ngày 03/02/2017.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Lập trường cứng rắn của chính quyền Tổng thống Donald Trump về vấn đề Biển Đông
Ngày 2/2, hãng Deutsche Welle đăng bài viết “Tillerson sẽ có lập trường cứng rắn về vấn đề Biển Đông?” của tác giả Wesley Rahn đưa ra những phân tích về phát biểu của tân Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson hồi tháng 1 liên quan đến vấn đề Biển Đông. Sau lễ nhậm chức của Tổng thống Trump, Người Phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer đã tái khẳng định quan điểm của ông Tillerson, cho biết Mỹ sẽ nỗ lực ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận với các đảo nhân tạo trên Biển Đông. Liên quan đến những phát biểu này, Taylor Fravel, một thành viên thuộc Chương trình Nghiên cứu An ninh, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) và Dự án Nhận thức Hàng hải, cho biết Mỹ có khả năng sẽ không sử dụng hải quân của nước này để ngăn Trung Quốc tới các đảo nhân tạo, cũng như “phát biểu của ông Tillerson tại buổi điều trần không hẳn sẽ bộc lộ chính sách của chính quyền mới” vì “một quyết định sau cùng phải do Nhà Trắng đưa ra. Hơn nữa, một quyết định nhằm phát động chiến tranh chỉ nên đưa ra khi tình hình trở nên cực kỳ tồi tệ và căng thẳng với Trung Quốc đã leo thang một cách nghiêm trọng”. Gregory Poling, Giám đốc Chương trình Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á thì nhận định “ý tưởng cấm tiếp cận tất cả 7 đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Trường Sa – với những sân bay, cầu cảng và các công trình phòng thủ … sẽ là một thách thức khó lường”. Không chỉ gói gọn trong phạm vi Nhà Trắng, trong phiên điều trần của mình, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nhận định “những gì Trung Quốc đang làm ở Biển Đông” đang khiến trật tự thế giới do Mỹ dẫn đầu chịu nhiều áp lực hơn trước.
Ông Rahn cho rằng, dường như chính quyền của Tổng thống Donald Trump, đã sẵn sàng bày tỏ lập trường cứng rắn hơn để đẩy lùi mưu đồ của Trung Quốc ở khu vực. Ông Collin Koh Swee Lean, Nghiên cứu viên cao cấp tại Chương trình An ninh biển tại Đại học Nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam thì khẳng định việc Tổng thống Trump kêu gọi nâng số lượng đội tàu lên thành 355 chiếc cho thấy dấu hiệu Mỹ sẽ tăng cường thế chiến lược và sự hiện diện của mình trong khu vực. Tuy nhiên tác giả bài viết cho biết vẫn còn quá sớm để đưa ra dự đoán về ý đồ của phía Trung Quốc trong việc khiêu khích Mỹ sử dụng vũ trang ở Biển Đông.
Truyền thông Hồng Kông lớn tiếng cảnh cáo tân Tổng thống Mỹ trong vấn đề Biển Đông
Ngày 3/2, tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng đăng bài viết “Trong vấn đề Biển Đông, ông Trump đang “đùa với lửa”” nhằm chỉ trích “tân Tổng thống của Mỹ và chính quyền của ông đang làm leo thang căng thẳng một cách không cần thiết đối với các vấn đề mà Mỹ không có những lợi ích rõ ràng”. Bài báo tỏ rõ sự bất bình khi cho rằng chính quyền của Tổng thống Donald Trump “đã phí phạm thời gian vào việc bày tỏ lập trường với Bắc Kinh rằng sẽ không tha thứ cho những hành vi vi phạm luật quốc tế”, vu cáo đây là “cách để thể hiện sự ủng hộ các đồng minh Châu Á đã phản đối các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, đúng hơn là một chiến lược nhằm gây sức ép cho Trung Quốc trong các vấn đề thương mại và đầu tư”. Tờ báo này đã trực tiếp chỉ trích việc Tổng thống Donald Trump, Ngoại trưởng Rex Tillerson và Người Phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer “đề cập đến các vùng biển tranh chấp đã bộc lộ sự “thiếu hiểu biết””, thể hiện rõ ý định “gây hấn” và “đối đầu với Bắc Kinh” trong nhiều vấn đề.