Hội nghị vừa rồi của bộ trưởng quốc phòng các nước thành viên NATO là cuộc tiếp xúc trực tiếp lần đầu tiên giữa NATO và đại diện chính quyền mới ở Mỹ.
(Từ trái qua) Bộ trưởng Quốc phòng Anh Fallon, Tổng thư ký NATO Stoltenberg và
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mattis tại cuộc họp NATO ngày 15.2.2017. Ảnh: Reuters.
Kết quả của hội nghị này không thể làm cho cả Mỹ lẫn NATO hài lòng. Nó cho thấy NATO chưa đến nỗi bị tan rã ở thời ông Donald Trump, nhưng hiện bất đồng sâu sắc trong nội bộ và bế tắc về định hướng chiến lược cho tương lai.
Tại hội nghị này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis khẳng định chính quyền mới vẫn coi trọng NATO, nhưng ông Mattis hàm ý cho các nước thành viên hiểu rõ là Mỹ không bám giữ vào NATO bằng mọi giá như từ trước tới nay mà chuyển sang ép buộc các thành viên này phải chấp nhận trả giá đắt hơn.
Có thể thấy ở đó sự biểu hiện rõ nét nhất về rạn nứt trong nội bộ NATO. Giữa Mỹ và các đồng minh quân sự chiến lược không còn giấu giếm được nữa sự bất đồng quan điểm về tầm quan trọng của NATO đối với an ninh của họ. Vì thế, NATO không còn là sự cần thiết chung đối với tất cả mà đã trở thành món hàng mặc cả. Không phải như thế sao khi ông Mattis đưa ra tối hậu thư là các thành viên NATO ngay trong năm nay phải có kế hoạch cụ thể về tăng đóng góp cho ngân quỹ quân sự thì Mỹ mới tiếp tục duy trì cam kết như trước.
Hội nghị này cũng còn lại một lần nữa bộc lộ tình trạng bế tắc của NATO về định hướng chiến lược cho tương lai, cụ thể là dành ưu tiên cho đối phó với Nga hay cho cuộc chiến chống khủng bố. Không chỉ bất đồng quan điểm về cả hai chuyện này, NATO còn chưa có được chiến lược cụ thể để đối phó Nga hay chống khủng bố hoặc đồng thời làm cả hai việc.