Việc Mỹ và Trung Quốc không cho công bố chính thức ngày diễn ra hội nghị thượng đỉnh lần đầu tiên của hai nhà lãnh đạo quốc gia cho thấy, Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo Tập Cận Bình có thể hủy gặp mặt bất cứ lúc nào.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ tiến hành gặp mặt lần đầu tiên tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Palm Beach, bang Florida của nhà lãnh đạo Mỹ từ ngày 6 – 7/4. Những tuyên bố chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc thao túng tiền tệ cũng như áp đặt hàng rào thuế quan bất công với các mặt hàng do Mỹ sản xuất mà ông Trump từng nhiều lần nhắc tới trong chiến dịch tranh cử, khiến giới truyền thông không khỏi tò mò về nội dung thảo luận giữa hai nhà lãnh đạo Washington và Bắc Kinh sắp tới.
Thậm chí, ngay trước thời điểm diễn ra cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo, Mỹ – Trung vẫn tồn tại nhiều điểm bất đồng chưa thể giải quyết. Điển hình, dù truyền thông thế giới đã đưa tin rõ ràng chuyến thăm của ông Tập tới Mỹ sẽ diễn ra trong hai ngày là mùng 6 – 7/4 nhưng cả Nhà Trắng và Bắc Kinh lại chưa từng có bất cứ thông báo chính thức nào. Trong khi đó, theo truyền thống, các chuyến thăm cấp quốc gia của lãnh đạo hai nước thường được thông báo trước nhiều tuần và thậm chí nhiều tháng.
“Một điều vô cùng kỳ lạ là hai nước đều không ra thông báo cụ thể về thời gian diễn ra hội nghị thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ – Trung kể cả sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Rex Tillerson tới Trung Quốc. Ông Tillerson vốn được coi là người đặt nền tảng cho cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập”, Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) dẫn lời ông Pang Zhongying, Giáo sư chuyên ngành quan hệ quốc tế tại Đại học Renmin ở Bắc Kinh.
Theo SCMP, việc không công bố chính thức ngày gặp gỡ giữa ông Trump và ông Tập cho thấy khả năng các quan chức ngoại giao Mỹ – Trung vẫn đang cố gắng chạy nước rút để thống nhất chi tiết cuộc họp thượng đỉnh. Điều này cũng cho thấy căng thẳng giữa hai nước vẫn tồn tại và giới chức Mỹ – Trung đang tránh để bị công khai. Ngoài ra, hai nước cũng đang theo dõi nhau chặt chẽ và có thể hủy cuộc họp thượng đỉnh bất cứ lúc nào nếu như cảm thấy không an tâm.
Nhận định trên được thể hiện phần nào qua tuyên bố của Bắc Kinh về việc ông Tập sẽ không nghỉ lại tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Tập. Thay vào đó, nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ tới khu nghỉ dưỡng và spa Eau Palm Beach để nghỉ ngơi và chỉ tới Mar-a-Lago để thảo luận với Tổng thống Mỹ.
“Có thể, Trung Quốc muốn tránh để nhà lãnh đạo quốc gia ở lại trong khu nghỉ dưỡng vốn mang đậm phong cách cá nhân của ông Trump”, ông Liu Weidong, nhà nghiên cứu ở Viện Khoa học xã hội Trung Quốc chia sẻ.
Cũng theo ông Liu, Trung Quốc còn muốn tránh vướng vào bão dư luận của Mỹ về việc Tổng thống Trump phải chi khoản tiền lớn đón tiếp nhà lãnh đạo Bắc Kinh.
Trong khi đó, nếu ông Tập nghỉ lại ở khu biệt thự Mar-a-Lago, bất chấp lời chỉ trích trong nước, ông Trump sẽ tận dụng cuộc họp thượng đỉnh này để nâng vị thế Tổng thống của mình.
“Thông thường, các Tổng thống sẽ dùng chính sách ngoại giao để tạo nên những thành tựu mà họ không thể giành được ở trong nước”, Giáo sư nghiên cứu Trung Quốc tại Đại học Johns Hopkins ở Washington, ông David Lampton nhận định.
Trong khi đó, nhiều chuyên gia cho rằng cuộc họp thượng đỉnh sắp tới giữa ông Trump và ông Tập sẽ chưa thể là lời dự đoán về tương lai quan hệ Mỹ – Trung. Bởi trước đây, trong cuộc gặp giữa cựu Tổng thống Barack Obama và nhà lãnh đạo Tập Cận Bình, ông Obama đã nhiệt tình đón tiếp người đồng cấp Trung Quốc trong hai ngày với tổng cộng 8 giờ đồng hồ. Thậm chí, sau cuộc gặp này, giới chức Trung Quốc còn khẳng định quan hệ Washington – Bắc Kinh đã đạt được một “bước đột phá lớn”. Tuy nhiên, vào năm 2016, quan hệ Mỹ – Trung vẫn liên tiếp rơi vào sóng gió sau những bất đồng liên quan tới vấn đề Biển Đông.