Bất chấp những cảnh báo cứng rắn của Mỹ và các đồng minh, Triều Tiên vẫn ngang nhiên tiến hành thử tên lửa. Thế nhưng, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng chỉ lên án và kêu gọi các nước áp dụng các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn.
Việc chính phủ Mỹ đột ngột thay đổi thái độ trong vấn đề Triều Tiên thử nghiệm tên lửa hôm 14/5 đặc biệt thu hút sự chú ý dư luận quốc tế. Các chuyên gia phân tích cho rằng, Trung Quốc chính là nhân tố mang tính quyết định khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ giảm thái độ cứng rắn đối với Triều Tiên.
Ông Trump bất ngờ dịu giọng với vụ thử tên lửa của Triều Tiên
Sau khi Bình Nhưỡng tuyên bố thử thành công tên lửa đạn đạo chiến lược tầm trung đất đối đất, có tên Hwasong-12. Chính phủ Mỹ chỉ lên án và kêu gọi các nước áp dụng các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn, chứ không “điều binh khiến tướng” như những động thái diễn ra trước thềm kỷ niệm 105 ngày sinh lãnh tụ Kim Nhật Thành của Triều Tiên.
Trước đó, Chính quyền Mỹ cũng đã có nhiều động thái thể hiện thái độ “dịu giọng” với Triều Tiên. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cũng chỉ cảnh báo Triều Tiên rằng “không nên thách thức quyết tâm của ông Trump”- một tuyên bố có phần mơ hồ nếu so với những lời răn đe mạnh mẽ của các quan chức Mỹ trước đó.
Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương Susan Thornton khẳng định: “Mỹ chắc chắn không muốn xung đột bùng nổ hay tìm cách thay đổi chế độ ở Triều Tiên”.
“Mỹ đã có quyết định riêng của mình trong vấn đề Triều Tiên sau khi đã tham vấn các đồng minh và đối tác, đó là tăng cường gây sức ép ở mức cao nhất về kinh tế đối với Triều Tiên cũng như có những bước đi cụ thể để Triều Tiên dần dần tiến tới việc dừng hẳn chương trình hạt nhân của mình. Chúng tôi cần tuân thủ đúng lộ trình hành động và cần phải hết sức kiên nhẫn”.
Trung Quốc – nhân tố quyết định khiến ông Trump giảm thái độ cứng rắn đối với Triều Tiên
Việc ông Trump đột ngột thay đổi thái độ trong vấn đề Triều Tiên thử nghiệm tên lửa hôm 14/5 là một động thái hết sức đáng lưu ý.
Nhiều nhà phân tích cho rằng, Trung Quốc chính là nhân tố mang tính quyết định khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump giảm thái độ cứng rắn đối với Triều Tiên.
Thật vậy, Tổng thống Mỹ không phản ứng mạnh với Triều Tiên là do Chính quyền Trump tin rằng Trung Quốc cuối cùng đã sẵn sàng thực hiện các bước đi thực sự để ép Triều Tiên phi hạt nhân hóa.
Ngoài ra, việc Mỹ thay đổi thái độ với Triều Tiên có thể xuất phát từ việc Mỹ đã thành công trong việc thúc ép Trung Quốc gây sức ép với Triều Tiên.
Hơn nữa, Chính quyền của ông Trump tỏ ra lạc quan về việc Trung Quốc sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc “giải mã hồ sơ Triều Tiên” xuất phát từ chính cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông Tập Cận Bình và ông Trump tại Florida, Mỹ hồi tháng 3.
Theo các quan chức Mỹ, sau cuộc gặp đó, ông Trump tin tưởng rằng, Trung Quốc hoàn toàn có thể gây sức ép với Triều Tiên do nước này nắm tới 80% kim ngạch thương mại của Triều Tiên.
Đặc biệt, việc Triều Tiên ngang nhiên thử tên lửa đạn đạo đúng vào ngày Trung Quốc khai mạc Diễn đàn cấp cao hợp tác quốc tế “Vành đai và Con đường” tại Bắc Kinh và những bản tính “rất khó biết trước” của ông Trump cũng là nhân tố khiến Trung Quốc ít nhiều chấp nhận gây tác động lên Triều Tiên.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng khó có thể từ chối những lợi ích to lớn về thương mại mà ông Trump đã hứa hẹn nếu Trung Quốc giúp Mỹ trong vấn đề Triều Tiên.
Trong cuộc gặp bên lề Diễn đàn cấp cao hợp tác quốc tế “Vành đai và Con đường” với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình nói Trung Quốc và Nga đã cam kết có giải pháp chính trị về vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Đây cũng là nhân tố cho thấy Trung Quốc đang phát huy vai trò quan trọng trong giải quyết Triều Tiên.
Trước đó, trong cuộc điện đàm giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 11/5 ngay sau khi ông Moon Jae-in tuyên thệ nhậm chức, hai nhà lãnh đạo lưu ý rằng việc xóa bỏ căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên là điều quan trọng, các nước có liên quan cần làm việc với nhau để thực hiện điều này. Hai bên cũng đồng ý rằng phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên là nhiệm vụ chung của hai quốc gia.
Đặc biệt, vào tháng Tư vừa qua, ông Vũ Đại Vĩ, đặc phái viên Trung Quốc về các vấn đề Triều Tiên, đã bất ngờ sang thăm Nhật Bản, sau vài năm hai bên chỉ trao đổi qua điện thoại.
Trong khi đó Nhật Bản lại là một bên quan trọng của vòng đàm phán 6 bên về vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Do đó việc ông Vũ sang thăm Nhật Bản là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc sẵn sàng khởi động cho việc nối lại vòng đàm phán sáu bên về vấn đề Triều Tiên.
Như vậy có thế thấy rằng, việc ông Trump đột ngột giảm thái độ căng thẳng đối với sự kiện Triều Tiên thử tên lửa đạn đạo ngày 14/5 vừa qua là nằm trong tính toán chiến lược của Chính quyền Mỹ trong quan hệ với Trung Quốc liên quan tới vấn đề Triều Tiên.