Khi Obama bước vào giai đoạn kết thúc năm đầu trong nhiệm
kỳ, dân Mỹ bắt đầu gia tăng sự hoài nghi trước những lời hứa của ông nhằm thay
đổi nước Mỹ và khẩu hiệu "Yes, we can" do ông đặt ra.
Cách đây đúng một năm, khi Barack Obama bước chân vào Nhà
Trắng, những mong đợi người ta dành cho ông cao hơn bao giờ hết.
Vào thời điểm đó, Obama tuyên bố ông bắt đầu bước vào một
chương trình hành động đầy tham vọng – tạo ra nhiều công ăn việc làm, cải cách
hệ thống y tế toàn quốc, giảm nguy cơ hạt nhân trên toàn thế giới và ngăn chặn
những tranh chấp đảng phái.
"Chúng ta đã chọn lựa hy vọng thay vì sợ hãi, thống
nhất mục tiêu thay vì xung đột và bất hòa", ông phát biểu trong bài diễn
văn nhậm chức. "Trong ngày này, chúng ta đến đây để đặt dấu chấm hết cho
những lời kêu ca nhỏ mọn, những hứa hẹn viển vông, sự cáo buộc lẫn nhau và
những giáo điều từ lâu đã đè nén nền chính trị của chúng ta".
Theo cuộc thăm dò dư luận mới nhất do hãng NBC News phối hợp với tờ Wall Street Journal thực hiện, thì phần
lớn dân Mỹ tin rằng chiến dịch cải cách y tế của ông là một ý tưởng tồi; chưa
tới 1/5 số người dân thỏa mãn với nền kinh tế hiện tại, chỉ 30% chấm điểm tốt
cho Obama về việc thay đổi cách kiếm tiền ở Washington, còn đại đa số cho rằng ông
đã thực hiện được rất ít những mục tiêu của mình trong 12 tháng qua.
"Những gì người Mỹ mong muốn và mong đợi là một nền
kinh tế tốt hơn, số binh sĩ ở Iraq giảm và một thay đổi cơ bản cho cách làm
kinh tế ở Washington", thành viên đảng Dân chủ Peter D. Hart, người thực
hiện cuộc khảo sát với nghị sĩ đảng Cộng hòa Bill McInturff, phát biểu.
"Điều này đã không xảy ra. Và không có gì ngạc nhiên
khi vị thế của tổng thống bị ảnh hưởng".
Tuy vậy, thông điệp về niềm hy vọng mà Obama đưa ra trong
chiến dịch tranh cử đã không hoàn toàn tan biến. Gần 4/10 số người tin rằng ông
sẽ là một vị tổng thống thành công, và cũng số người Mỹ như vậy cho rằng vẫn
còn quá sớm để đánh giá về vai trò lãnh đạo của Obama.
Thực tế, như những gì Obama đã tuyên bố trong lễ nhậm chức,
những thách thức của quốc gia sẽ không thể giải quyết trong vòng một năm.
"Đó là những thách thức to lớn và rất nhiều. Chúng không thể được giải
quyết chỉ trong một khoảng thời gian ngắn".
Obama – con người và
sự nghiệp
Trong cuộc khảo sát được thực hiện từ ngày 10 đến 14/1 trên
hơn 1.000 người, dân Mỹ dường như chia thành hai thái cực khi nhận xét về tổng
thống. Họ yêu quý tổng thống với tư cách là một con người, nhưng lại nghi ngờ
về khả năng lãnh đạo của ông.
Tổng cộng 3/4 số người được khảo sát cho biết họ yêu mến
Obama, 52% có cái nhìn tích cực về ông, trong khi 35% thì không tin tưởng mấy
về ngài.
Bên cạnh đó, Obama cũng đạt được điểm số cao trong các khía
cạnh như: là một con người dễ chịu và dễ mến (72%), là một người thú vị và gây
cảm hứng (59%), có phẩm chất của nhà lãnh đạo (57%), trung thực và thẳng thắn
(51%) và đại diện cho những giá trị truyền thống của nước Mỹ (51%).
Nhưng Obama lại đạt điểm thấp trong các khía cạnh liên quan
đến nghề nghiệp – là một người quyết đoán và kiên định (49%), là một nhà chỉ
huy tài ba (49%), hiểu biết và kinh nghiệm (47%), thúc đẩy đoàn kết dân tộc
(40%), chia sẻ lập trường của người Mỹ về các vấn đề (38%), thay đổi cách làm
ăn ở Washington (30%).
Hơn thế nữa, chỉ 35% nói rằng họ tin tưởng tổng thống đã đặt
ra những mục tiêu và chính sách đúng đắn, 54% nhận thấy ông đã đạt được
"rất ít" hoặc chỉ "một vài" trong số những mục tiêu đặt ra
trong năm đầu nhậm chức, ngược lại với 45% tin tưởng ông đã làm được "rất
nhiều" hoặc "kha khá" những gì đặt ra.
Tổng cộng, con số ủng hộ việc lãnh đạo của Obama đạt 48%,
tăng một điểm so với cuộc khảo sát do NBC
News và Wall Street Journal
thực hiện vào tháng 12, nhưng lại giảm xuống từ 60% so với khi ông mới nhậm
chức.
Y tế, kinh tế, chính phủ
Những tranh cãi xung quanh vấn đề cải cách y tế và khôi phục
nền kinh tế đã kéo lùi vị thế của Obama trên chính trường.
Chỉ 33% cho rằng kế hoạch cải cách y tế của Obama là ý tưởng
tốt, so với 46% khen ngợi kế hoạch này. Bên cạnh đó, chỉ 16% nói rằng họ hài
lòng với nền kinh tế Mỹ hiện thời, so với tới 83% bất mãn.
"Hồi chuông đón chào năm mới 2010 mang tới ít niềm vui
cho dân Mỹ", McInturff, người thực hiện cuộc khảo sát nhận định. "Họ
vẫn tiếp tục trong tâm trạng buồn nản".
Tuy vậy, gần 2/3 số dân Mỹ thừa nhận tình hình kinh tế hiện
thời là do Obama phải thừa hưởng từ trước. Chỉ có 17% cho rằng những chính sách
của Obama gây nên hiện trạng của nền kinh tế nước nhà.
Nhưng cuộc khảo sát cũng cho thấy sự bất mãn của người dân
trước việc chính phủ mở rộng vai trò trong việc điều hành nền kinh tế. Tổng
cộng, 48% cho rằng chính phủ đang can dự quá nhiều vào việc làm ăn của các tập
đoàn, thể chế, trong khi 43% cho rằng chính phủ cần phải làm nhiều hơn nữa.