Trung Quốc đang tiếp tục gia tăng chế tạo tàu chiến mới, trong đó có tàu khu trục để thực hiện mục tiêu xây dựng được một lực lượng hải quân hàng đầu thế giới do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chỉ đạo.
Tàu khu trục tên lửa Côn Minh Type 052D, Hạm đội Nam Hải, hải quân Trung Quốc. Ảnh: Cankao
Theo báo chí Nga gần đây, hải quân Trung Quốc đã chế tạo xong và hạ thủy ít nhất 13 tàu khu trục Type 052D, còn 3 chiếc đang chế tạo. Ngoài ra, hải quân Trung Quốc cũng đã hạ thủy tàu khu trục mạnh hơn, đó là tàu Type 055 lớp 10.000 tấn.
So với tàu khu trục Type 052D, tàu Type 055 đã được nâng cấp rất lớn cả về lượng giãn nước, lượng đạn dược mang theo, khả năng chạy liên tục và tính tàng hình. Nhưng việc sản xuất Type 052D hầu như không hề bị ảnh hưởng.
Các chuyên gia quân sự phương Tây cho rằng sau khi tàu khu trục Type 055 bắt đầu trang bị hàng loạt, tàu khu trục Type 052D sẽ dừng sản xuất, thực tế lại không đúng như vậy. Type 052D không những không dừng sản xuất, mà còn tiếp tục sản xuất hàng loạt. Hiện có tin cho biết tàu khu trục Type 052E tiên tiến hơn sắp khởi công chế tạo.
Type 052D có thể tiếp tục được sản xuất hàng loạt, trước hết là có liên quan đến phương hướng chiến lược hiện nay của hải quân Trung Quốc, bởi vì nhiệm vụ tác chiến chủ yếu hiện nay của hải quân Trung Quốc là ở khu vực chuỗi đảo thứ hai, khu vực cách đường bờ biển Trung Quốc khoảng 1.500 km.
Ở khu vực như vậy, bất kể là lực lượng tàu chiến mặt nước hay lực lượng tàu ngầm, hải quân Trung Quốc đều có thể nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các quân chủng khác của Trung Quốc, chẳng hạn tên lửa đạn đạo tầm trung dòng Đông Phong, tên lửa hành trình Trường Kiếm bản cải tiến tầm bắn 2.500 km và các loại lực lượng chi viện khác như máy bay ném bom H-6K.
Hải quân Trung Quốc sẽ tiến hành tác chiến với các đối thủ trong hệ thống tác chiến và chiến trường giả định như vậy. Vì vậy, lượng nhu cầu đối với tàu khu trục Type 055 lượng giãn nước 10.000 tấn sẽ không mạnh như Type 052D.
Thứ hai là giá thành, một chiếc tàu khu trục Type 055 cho dù có rất nhiều thiết bị và công nghệ hoàn thiện có thể giảm chi phí chế tạo, nhưng dù sao nó cũng có lượng giãn nước tương đương gấp đôi so với Type 052D, chi phí đương nhiên sẽ tăng cao.
Phương Tây dự đoán chi phí cho tàu Type 055 sẽ lên tới khoảng 5 tỷ nhân dân tệ, nếu tổng sản lượng đạt khoảng 16 chiếc thì chi phí mỗi chiếc cũng tiếp cận mức 4 tỷ nhân dân tệ.
Trong khi đó, theo đánh giá của phương Tây, chi phí chế tạo tàu Type 052D (có khả năng tác chiến bằng khoảng 60 – 70% tàu Type 055) ở mức khoảng 2,5 tỷ nhân dân tệ. Trong 5 năm tới, do tiếp tục tiến hành sản xuất hàng loạt, chi phí chế tạo mỗi chiếc sẽ ở mức từ 1,8 – 2 tỷ nhân dân tệ.
Cuối cùng chính là khả năng tác chiến tổng hợp xuất sắc của tàu khu trục Type 052D. So với tàu khu trục Type 052C, ngoài lượng giãn nước tăng từ 6.000 tấn lên 7.000 tấn, ưu điểm của tàu Type 052D chính là đã đổi sang lắp ráp hệ thống phóng thẳng đứng đa dụng thế hệ mới nhất của Trung Quốc, hệ thống này cùng một loại với hệ thống phóng thẳng đứng trên tàu Type 055.
Đường kính của hệ thống phóng thẳng đứng của Type 052D thậm chí lớn hơn hệ thống phóng thẳng đứng của tàu khu trục thế hệ mới của Mỹ. Vì vậy, nó có thể phóng tên lửa hành trình Trường Kiếm-10 có uy lực lớn, giúp cho nó trở thành một loại tàu chiến mang tính chiến lược. Như vậy, lượng giãn nước khoảng 7.000 tấn của tàu khu trục Type 052D đã đạt hiệu quả ngang với tàu khu trục lượng giãn nước tới hơn 9.000 tấn của Mỹ.
Ngoài những đánh giá trên, trang tin Sina Trung Quốc ngày 8/1 đưa ra một góc nhìn khác về tình hình chế tạo tàu khu trục của Trung Quốc. Sina cho hay hai nhà máy đóng tàu lớn của Trung Quốc đang đồng thời chế tạo 13 tàu khu trục trong đó có 5 tàu khu trục Type 055.
Theo Sina, kiến trúc tầng trên của chiếc tàu khu trục Type 055 thứ hai đã cơ bản thành hình, có thể sắp hạ thủy. Đồng thời, hình ảnh vệ tinh tháng 12/2017 của nhà máy đóng tàu Giang Nam cho thấy nhà máy này đang đồng thời chế tạo 3 tàu khu trục Type 055, 5 tàu khu trục Type 052D. Trước đó, nhà máy đóng tàu Đại Liên cũng đồng thời chế tạo 2 tàu khu trục Type 055, 3 tàu khu trục Type 052D.
Tình hình này cho thấy xu thế phát triển mạnh mẽ công nghệ đóng tàu của Trung Quốc và nguồn kinh phí đầy đủ của hải quân Trung Quốc, trang bị hải quân Trung Quốc đang phát triển với tốc độ rất nhanh.
Với 6 tàu khu trục Type 052D đã biên chế, khoảng 10 chiếc Type 052D cùng ít nhất 5 chiếc tàu khu trục Type 055 đang chế tạo, từ năm 2018 đến năm 2020, tàu chiến mặt nước chủ lực của Trung Quốc tiếp tục nằm trong giai đoạn phát triển “đỉnh cao”. Ngoài trang bị những tàu mới, hải quân Trung Quốc còn thúc đẩy ổn định việc cải tạo những tàu khu trục cũ.
Trung Quốc đặt mục tiêu xây dựng hải quân hàng đầu thế giới. Hiện nay, Hạm đội Nam Hải có khoảng 11 tàu khu trục, trong đó chỉ có 6 tàu Aegis, vẫn còn biên chế 2 tàu khu trục tuổi đời trên 20 năm. Đây là hạm đội có thực lực tàu chiến mặt nước mạnh nhất của Hải quân Trung Quốc.
Trong khi đó, Hạm đội Đông Hải có khoảng 9 tàu khu trục. Ngoài ra, còn có 4 tàu khu trục lớp Sovremenny, 2 chiếc đang duy tu, bảo dưỡng, cải tạo, nâng cấp, chỉ có 6 tàu khu trục có thể sử dụng.
Hạm đội Bắc Hải có thực lực tàu chiến mặt nước tương đối yếu, có 2 tàu khu trục Type 051C, 3 tàu phòng không, 3 – 4 tàu khu trục Type 051. Hạm đội này có 5 tàu khu trục hiện đại có thể sử dụng.
Tổng hợp lại thì hiện nay hải quân Trung Quốc có khoảng 20 tàu khu trục có thể sử dụng. Do đó, có thể bảo đảm cho 10 tàu ra khơi bất cứ lúc nào, nhưng có khi chỉ có 6 – 7 có thể ra khơi. Đây là một vấn đề.
Trên cơ sở đó, Trung Quốc muốn tiếp tục tăng cường đóng tàu để tìm cách xây dựng được một lực lượng hải quân hàng đầu thế giới.
Ngoài tàu khu trục, một động thái mới nhất đáng chú ý là ngày 12/1/2018, tại một quân cảng ở Lữ Thuận, Đại Liên, Trung Quốc, tàu hộ vệ tên lửa Nhật Chiếu số hiệu 598 Type 054A đã biên chế cho Hạm đội Bắc Hải, hải quân Trung Quốc.
Tàu này do Trung Quốc tự chế tạo, dài 134 m, rộng 16 m, lượng giãn nước tối đa hơn 4.000 tấn, do Công ty TNHH tàu thủy Văn Xung, Hoàng Phố chế tạo.
Báo Trung Quốc cho rằng tàu này trang bị hệ thống vũ khí trình độ tiên tiến thế giới, có thể độc lập hoặc hiệp đồng với các lực lượng khác của hải quân tấn công tàu chiến mặt nước, tàu ngầm đối phương, có khả năng tác chiến tổng hợp khá mạnh.