Quân đội Mỹ hôm thứ Hai đầu tuần (29/1) vừa cho công bố một clip về vụ Su-27 của Nga đánh chặn một trong những máy bay do thám của Hải quân Mỹ trên bầu trời Biển Đen, khiến máy bay Mỹ phải bỏ dở nhiệm vụ, đổi hướng bay để tránh đối đầu. Vụ việc gây tranh cãi này đang thổi bùng lên ngọn lửa căng thẳng giữa Washington và Moscow. Hai bên đều đưa ra những thông tin khác nhau về vụ việc.
Trong vụ việc xảy ra vào sáng ngày 29/1, một chiếc máy bay do thám EP-3 Aries của Hải quân Mỹ đang bay trên không phận quốc tế ở Biển Đen thì một chiến đấu cơ Su-27 của Nga được điều động khẩn cấp đi đánh chặn chiếc EP-3 Aries , khiến máy bay của Mỹ buộc phải đổi hướng bay. Clip vừa được công bố cho thấy Su-27 của Nga bay áp sát máy bay của Mỹ và bay qua camera của chiếc EP-3 Aries.
Bộ Quốc phòng Nga khẳng định, hành động đánh chặn của họ là cần thiết nhằm ngăn chặn không cho ciếc máy bay do thám EP-3 Aries của Mỹ vi phạm không phận của Nga. “Các phi công trên chiến đấu cơ đã báo cáo về nhận dạng của một máy bay trinh sát của Mỹ và đã bám theo chiếc máy bay đó, ngăn không cho nó xâm phạm không phận của Nga đồng thời vẫn tuân thủ mọi biện pháp an ninh cần thiết”, Bộ Quốc phòng Nga đã giải thích như vậy trong tuyên bố được phát đi ngay sau khi xảy ra vụ chạm trán mới nhất giữa lực lượng hai nước trên bầu trời ở Biển Đen.
Bộ Quốc phòng Mỹ lên án gay gắt vụ đánh chặn của phía Nga, chỉ trích Moscow phớt lờ luật quốc tế, cáo buộc chiến đấu cơ của Nga quấy rối máy bay Mỹ ở vùng lãnh hải quốc tế. “Trong khi máy bay Mỹ đang hoạt động theo luật quốc tế, phía Nga đã vi phạm trắng trợn những thỏa thuận đang có cũng như luật quốc tế, trong trường hợp này là Thỏa thuận năm 1972 về việc Ngăn chặn các Sự cố ở biển và trên bầu trời (INCSEA),” phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ – bà Heather Nauert gay gắt cáo buộc.
Bà này còn nói thêm rằng, “chúng tôi kêu gọi Nga ngừng ngay những hành động không an toàn làm tăng nguy cơ có những tính toán sai lầm, gây nguy hiểm cho phi công của cả hai bên cũng như gây ra các vụ đâm nhau trên không trung”. Theo bà Nauert, vụ việc trên là “minh chứng mới nhất cho thấy các hoạt động của quân đội Nga là phớt lờ các quy định và thỏa thuận quốc tế”.
Lực lượng Hải quân Mỹ ở Châu Âu-Châu Phi cũng cáo buộc phía Nga tạo ra tình huống nguy hiểm với vụ đánh chặn mới nhất. Tuyên bố của lực lượng này cho biết: “Hôm 29/12018, một chiếc máy bay US EP-3 Aries đang bay trong không phận quốc tế trên bầu trời Biển Đen đã bị đánh chặn bởi một chiếc Su-27 của Nga. Vụ đánh chặn này rõ ràng là không an toàn bởi Su-27 đã bay gần máy bay của Mỹ đến mức chỉ còn cách khoảng 1,5m và bay cắt trực tiếp qua đường bay của EP-3, khiến chiếc EP-3 phải bay vào vùng không khí nhiễu loạn gây ra bởi Su-27. Toàn bộ vụ đánh chặn diễn ra trong suốt 2 giờ 40 phút”.
Moscow nhanh chóng bác bỏ cáo buộc về việc họ đã hành động một cách nguy hiểm. “Chiến đấu cơ Su-27 của Nga đã thực hiện toàn bộ chuyến bay trong điều kiện tuân thủ nghiêm ngặt mọi quy định của quốc tế về việc sử dụng không phận. Không có tình huống bất thường nào xảy ra trong vụ đánh chặn”, tuyên bố của Nga nhấn mạnh.
Sukhoi Su-27 vốn là niềm tự hào của Không quân Nga. Đây là đối thủ trực tiếp của những loại máy bay chiến đấu thế hệ mới của Mỹ như F-14 Tomcat, F-15 Eagle, F-16 Fighting Falcon và F/A-18 Hornet.
Một chuyên gia về máy bay chiến đấu từng nhận xét Su-27 là một chiến đấu cơ thiện chiến, dễ điều khiển và hoàn hảo cho các cuộc không chiến.
Máy bay Nga và Mỹ gần đây thường xuyên có những cuộc chạm trán nguy hiểm ở bầu trời các khu vực, khiến mối quan hệ vốn đã “cơm không lành, canh không ngọt” giữa hai nước càng thêm căng thẳng.