Đã đến lúc kinh tế Trung Quốc có thể cạnh tranh sòng phẳng với kinh tế Mỹ và sức mạnh của đồng CNY đã được khai thác để sử dụng…
Theo Tân Hoa Xã, ngày 7/2 Ngân hàng Trung Ương Trung Quốc (PBoC) đã nâng tỷ giá trung tâm của đồng nhân dân tệ (CNY) so với USD, lên mức 6,2882 CNY/USD – cao nhất kể từ ngày 11/8/2015, tăng 190 điểm cơ bản so với phiên trước đó.
Giới phân tích cho rằng đồng CNY mạnh lên là nhờ kết quả của một loạt các yếu tố như đồng USD yếu đi, tình hình kinh tế Trung Quốc khả quan, quy định về các dòng vốn được cải thiện và đồng CNY ngày càng được sử dụng nhiều hơn trên thế giới.
Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn là một trong những quốc gia có thặng dư thương mại rất lớn với các đối tác phụ thuộc hệ thống tài chính xoay quanh đồng USD, khiến việc cho đồng CNY tăng giá trị so với đồng USD sẽ gây thiệt hại cho xuất khẩu của TQ.
Như vậy, việc PBoC chủ động nâng tỷ giá cho đồng CNY so với đồng USD không hẳn là từ hiệu ứng mạnh lên của đồng tiền này, mà động thái đó được cho là hướng tới nhiều mục đích chiến lược của Bắc Kinh và kinh tế Trung Quốc vẫn hưởng lợi lớn.
Thứ nhất, một cách gia tăng lợi ích nhiều nhất, nhanh nhất, đơn giản nhất
Trên thế giới đang xuất hiện trở lại xu thế thoát ly đồng USD và hệ thống tài chính Mỹ, trong đó Nga, Trung Quốc và Ả-rập Saudi được nhận diện là đang phối hợp tiêu diệt đồng “USD dầu mỏ”- xuất khẩu dầu thô sẽ không thanh toán bằng USD.
Trung Quốc được cho là đang tiến rất gần đến một hệ thống chứng khoán kép, trong đó các nhà xuất khẩu “vàng đen” có thể bán dầu mỏ để đổi lấy (CNY) tại Thượng Hải, rồi có thể đổi ngay thành vàng ở thị trường Hong Kong.
Mô hình “dầu mỏ-CNY-vàng” sẽ hoàn toàn giải phóng các nhà xuất khẩu dầu thô khỏi sự phụ thuộc vào đồng USD, đồng thời tước đi của Mỹ dòng thu “USD dầu mỏ”, vốn thường được đầu tư vào trái phiếu chính phủ Mỹ.
Trong khi chờ dầu thô được giải phóng hoàn toàn khỏi đồng USD, thì Trung Quốc với tư cách là nhà nhập khẩu dầu thô hàng đầu thế giới ,sẽ được hưởng lợi kép khi đồng CNY tăng giá trị so với đồng USD.
Bởi lẽ, dù việc mua bán dầu thô thanh toán bằng đồng CNY hay bằng đồng USD thì rõ ràng các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu của Trung Quốc đều mua được dầu thô giá thấp hơn thị trường.
Nếu thanh toán bằng đồng CNY thì người Trung Quốc hưởng lợi trực tiếp từ giá dầu, nếu thanh toán bằng đồng USD thì người Trung Quốc hưởng lợi từ chênh lệch trong tỷ giá hối đoái.
Trong khi đó, theo Reuters, Trung Quốc nhập khẩu dầu của Nga ở mức 1,24 triệu thùng /ngày, nhập khẩu của Ả-rập Saudi là 961.000 thùng/ ngày và nhập khẩu từ Iran là 619.300 thùng/ngày.
Như vậy, chỉ tính riêng với “3 cường quốc dầu mỏ”, một ngày doanh nghiệp Trung Quốc nhập khẩu với số lượng khổng lồ là 2.820.300 thùng dầu thô và nguồn lợi từ lượng hàng hoá này do đồng CNY tăng giá trị đã là hàng triệu USD.
 |
| Bắc Kinh khai thác lợi ích kép từ đồng CNY |
Nếu xét toàn bộ nền kinh tế thi Trung Quốc hưởng lợi lớn như thế nào khi chính phủ nước này can thiệp vào tỷ giá của đồng nội tệ, tạo ra sự bất bình đẳng trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Rõ ràng sử dụng tỷ giá là cách gia tăng lợi ích nhanh nhất, nhiều nhất.
Thứ hai, tước bỏ công lực của đồng USD, tạo ưu thế cạnh tranh với Mỹ
Sự độc tôn của đồng USD trong hệ thống thanh toán quốc tế đã mang lạo lợi thế rất lớn cho kinh tế Mỹ và các nền kinh tế khác luôn phải trả giá, nếu muốn thoát ly đồng USD và hệ thống tài chính Mỹ.
Trong khi đó, Trung Quốc luôn là nước xuất siêu sang Mỹ và thặng dư mậu dịch thương mại với Mỹ luôn là con số khổng lồ. Vi vậy, khi lên nắm quyền, Tổng thống Trump luôn có ý định lấy lại lợi ích cho người Mỹ từ Trung Quốc.
Để giảm thặng dư với Trung Quốc là điều không dễ dàng vì nó đòi hỏi chính phủ Mỹ phải lựa chọn giữa người tiêu dùng nội địa và nhà xuất khẩu Mỹ. Do vậy, trước khi lấy lại những gì đã mất thì phải làm giảm giá trị những gì đối thủ “cướp” được.
Chính quyền Trump đã chọn cơ chế hối đoái và lãi suất cơ bản xoay quanh đồng USD làm phương tiện tấn công và ủng hộ một đồng USD mạnh được Washington lựa chọn làm phương pháp tấn công.
Theo WB, hiện nay nợ nước ngoài của Mỹ khoảng 6.300 tỷ USD, xuất khẩu của Mỹ khoảng 2.400 tỷ USD, như vậy nếu đồng USD tăng giá thì kinh tế Mỹ sẽ thiệt cụ thể nhất ở khoản 8.700 tỷ này.
Còn hiện các đối thủ của Mỹ – chỉ tạm tính riêng trong “bộ ngũ quyền lực”- có GDP lần lượt là : EU khoảng 13.900 tỷ USD, Trung Quốc khoảng 13.000 tỷ USD, Nhật Bản khoảng 4.800 tỷ USD và Anh quốc khoảng 2.900 tỷ USD.
Tổng cộng GDP của các đối thủ này là khoảng 34.600 tỷ USD, gấp gần 4 lần nợ nước ngoài + giá trị xuất khẩu của Mỹ. Điều đó cho thấy thiệt hại của kinh tế Mỹ do đồng USD tăng giá trị luôn < 1/4 thiệt hại của các đối thủ trong “bộ ngũ quyền lực”.
Chỉ riêng trong ngày 15/12/2016, sau khi FED tăng lãi suất, chỉ số Dollar Index đo lường sức mạnh của đồng USD tăng gần 1,5%, điều đó khiến cho GDP của các đối thủ Mỹ trong “bộ ngũ quyền lực” giảm mất : 32.600 tỷ x 1,5% = 489 tỷ USD.
 |
| CNY đã bắt đầu thách thức USD |
Rõ ràng, chỉ một động thái của FED đã khiến quy mô nền kinh tế thế giới co lại hàng ngàn tỷ USD, từ đó khiến tiềm lực của những thực thể muốn “chống Mỹ, gạt USD” sẽ bị teo lại mà không thể hoá giải được.
Bởi, theo PBoC, GDP của Trung Quốc đạt 82.700 tỷ CNY – khoảng 13.000 tỷ USD – trong năm 2017, nếu CNY tăng giá trị so với đồng USD thì GDP của Trung Quốc sẽ nở ra > 13.000 tỷ USD.
Như vậy, công lực của đồng USD là rất lớn, song đó cũng đồng thời là điểm yếu của đồng bạc xanh, nếu nó mất đi sự độc tôn và Trung Quốc đã có cơ hội làm điều đó khi IMF đưa CNY vào Rổ tiền tệ quốc tế.
Việc PBoC cho CNY tăng vượt biên độ chính là cách tước bỏ công lực của USD mà có thể gây hại choi kinh tế tài chính Trung Quốc – người Trung Quốc sử dụng ngay cách làm của người Mỹ để tước bỏ công cụ của họ.