Trong trường hợp các sản phẩm nhôm, thép của Trung Quốc được bảo vệ thì sản phẩm nhôm, thép Việt Nam cũng sẽ dễ thở hơn rất nhiều.
Bộ Thương mại Mỹ đang hối thúc Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế cao hoặc hạn ngạch đối với sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu, với lý do các sản phẩm nhập khẩu này “đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.”
Theo báo cáo được Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross trình lên Tổng thống Trump ngày 16/2, Mỹ cần áp mức thuế đối với tất cả sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu, cao hơn mức thuế áp vào các mặt hàng nhập khẩu từ những quốc gia hoặc vùng lãnh thổ cụ thể.
Bộ trưởng Ross cũng đề xuất 3 lựa chọn, trong đó phương án một là áp mức thuế 24% đối với tất cả sản phẩm thép và 7,7% đối với mặt hàng nhôm nhập khẩu từ tất cả các nước và vùng lãnh thổ.
Phương án thứ hai là áp mức thuế 53% đối với thép nhập khẩu từ 12 nước gồm Brazil, Trung Quốc, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Costa Rica, Ai Cập, Ấn Độ, Malaysia, Hàn Quốc, Nam Phi, Thái Lan và Việt Nam, và mức thuế 23,6% đối với các đơn hàng nhập khẩu nhôm từ Trung Quốc, Hong Kong (Trung Quốc), Nga, Venezuela và Việt Nam, đồng thời áp đặt hạn ngạch hạn chế với các quốc gia và vùng lãnh thổ khác có xuất khẩu thép và nhôm đến Mỹ hồi năm ngoái.
Phương án thứ ba là áp hạn ngạch đối với sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu từ khắp mọi nơi vào Mỹ theo tỉ lệ dựa trên mức nhập khẩu năm ngoái. Theo Bộ trưởng Ross, trong mỗi trường hợp, các sản phẩm nhập khẩu kể trên đe dọa làm suy yếu an ninh quốc gia Mỹ cũng như gây tổn hại cho các nhà sản xuất Mỹ.
Những biện pháp mà Bộ Thương mại đề xuất đồng nghĩa Mỹ sẽ tăng lượng sản xuất nhôm, thép lên tới 80%. Hiện công suất sản xuất thép và nhôm của Mỹ lần lượt đạt 73% và 48%.
Tổng thống Trump sẽ đưa ra quyết định về đề xuất trên, hạn chót là đến ngày 11/4 đối với mức thuế nhập khẩu thép, và ngày 19/4 đối với sản phẩm nhôm.
Ông Trump từng nhận định rằng, các nhà sản xuất thép và nhôm của Mỹ đang ”bị ăn mòn” bởi hành vi bán phá giá của Trung Quốc. Ông đang cân nhắc tất cả các biện pháp trừng phạt bao gồm thuế quan.
Trước những động thái trên của Mỹ, Bộ Thương mại Trung Quốc đã lên tiếng cáo buộc quan điểm của Mỹ là vô căn cứ, đồng thời nhấn mạnh, Bắc Kinh sẽ có những biện pháp cần thiết để bảo vệ nền kinh tế Trung Quốc nếu Mỹ quyết định thông qua những biện pháp bảo hộ.
Liên quan đến sản phẩm thép và nhôm mà Mỹ cho rằng Trung Quốc đã bán phá giá, trước đó, các sản phẩm này của Việt Nam cũng đã bị vạ lây.
Vào tháng 12/2017, Bộ Thương mại Mỹ cũng đã ban hành kết luận sơ bộ vụ điều tra lẩn tránh thuế đối với sản phẩm thép cán nguội và tôn mạ của Việt Nam sử dụng thép cán nóng của Trung Quốc lẩn tránh thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp mà Hoa Kỳ đã áp dụng với sản phẩm tương tự của Trung Quốc.
Việc Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ và tuyên bố sẽ hành động để tự bảo vệ mình có thể sẽ giúp thép Việt Nam thoát khỏi cơn bĩ cực.
Bởi lẽ, với vai trò là những nền kinh tế hàng đầu thế giới, nhiều khả năng Mỹ và Trung Quốc sẽ có những cuộc thương lượng về tương lai của thị trường nhôm, thép.
Trong trường hợp các sản phẩm nhôm, thép của Trung Quốc được bảo vệ thì sản phẩm nhôm, thép Việt Nam cũng sẽ dễ thở hơn rất nhiều so với thời điểm hiện tại.