Theo SCMP, Hội nghị ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ-Đài Loan sẽ lần đầu tiên diễn ra ở Đài Bắc vào năm nay, sau 16 năm chỉ được tổ chức ở Washington nhằm tránh chọc giận Bắc Kinh.
Cuộc tập trận thường niên Han Kuang của Đài Loan. Ảnh: AP.
Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP – Hồng Kông) dẫn lời cảnh báo của các nhà phân tích Trung Quốc cho biết: một điểm nóng tiềm ẩn khác trong mối quan hệ Trung-Mỹ đang dần lộ diện sau khi Đài Loan tuyên bố Hội nghị ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ-Đài Loan sẽ được tổ chức lần đầu tiên tại Đài Loan sau 16 năm qua, dự kiến sẽ có sự tham gia của đoàn chuyên gia quốc phòng Mỹ.
hàng năm được tổ chức lần đầu tiên năm 2002 và trong 15 năm liền chỉ được tổ chức tại Mỹ để tránh chọc tức Bắc Kinh. Từ lâu, hội nghị này đã là nơi để Đài Loan và Mỹ thảo luận về sản xuất và giao thương vũ khí.
Tuy nhiên, một nguồn tin quân sự Đài Loan đã xác nhận với SCMP hôm thứ Ba vừa qua (20/2) rằng Đài Bắc và Washington đã đồng ý sẽ luân phiên nhau tổ chức sự kiện này bắt đầu từ năm 2018. Dự kiến hội nghị sẽ được tổ chức hai lần trong năm.
Mỹ-Đài thách thức Bắc Kinh
Động thái này được giới phân tích nhận định là sẽ kích động chính quyền Bắc Kinh và khiến căng thẳng Mỹ – Trung thêm trầm trọng, nhất là sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định ký Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) và tăng cường quan hệ quốc phòng với Đài Loan hồi tháng 12 năm ngoái.
Ngoài ra, sau khi được Hạ Viện thông qua hôm 9/1, sẽ sớm được đưa ra thảo luận tại Thượng viện Mỹ. Đạo luật này cho phép quan chức các cấp của Mỹ và Đài Loan chính thức trao đổi, thăm viếng lẫn nhau.
Ông Hu Benliang, một chuyên gia về các vấn đề Đài Loan tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nhận định rằng Mỹ “đang sử dụng Đài Loan làm công cụ để kìm chân Trung Quốc”.
Theo ông Hu, nếu Đạo luật này được thông qua và nếu Mỹ cử các quan chức cấp cao tới Đài Loan tham dự hội nghị quốc phòng Mỹ – Đài, thì đó có thể là những “tín hiệu sai lệch” đối với lãnh đạo Thái Anh Văn, khiến bà này ngộ nhận rằng Mỹ đang ủng hộ Đài Bắc ly khai khỏi Trung Quốc.
Ông Hu cũng cho rằng việc thông qua Đạo luật này cũng có nguy cơ làm gia tăng những đòn trả đũa từ Bắc Kinh, ví dụ như động thái tuần tra “bao vây” các đảo gần Đài Loan.
Ông Liu Guoshen, Viện trưởng Viện nghiên cứu Đài Loan thuộc Đại học Hạ Môn, Trung Quốc, cảnh báo: “Nếu Đạo luật này được thông qua và cho phép trao đổi chính thức giữa Mỹ và Đài Loan, nó sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự ổn định trong mối quan hệ Trung – Mỹ”.
Hội đồng Kinh doanh Mỹ – Đài Loan là đơn vị tổ chức Hội nghị ngành quốc phòng Mỹ – Đài Loan từ năm 2002. Đại diện hội đồng cho biết có “mong muốn được hợp tác cùng Hiệp hội Phát triển Công nghiệp Quốc phòng Đài Loan (TW-DIDA) để cử một phái đoàn quốc phòng và tổ chức hội thảo tại Đài Loan vào mùa xuân năm nay”.
Nguồn tin quân đội Đài Loan cũng tiết lộ rằng hội nghị này sẽ được tổ chức tại Đài Loan “trong vòng nửa đầu năm nay”.
Nhưng hội nghị ở Đài Loan sẽ tập trung vào nội dung trao đổi kỹ thuật giữa các quốc phòng của hai bên, thay vì thảo luận về danh sách vũ khí Đài Bắc muốn mua từ Mỹ.
“Các cuộc thảo luận về vấn đề buôn bán vũ khí và hợp tác trong ngành công nghiệp quốc phòng sẽ được đề cập trong hội nghị được tổ chức tại Mỹ vào nửa cuối năm nay,” nguồn tin trên cho biết.
Ông Wang Kung-yi, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Văn hóa Trung Quốc ở Đài Bắc cho rằng nếu Đạo luật Lữ hành sớm được thông qua, thì rất có thể Mỹ sẽ cử các quan chức cấp cao và nhà sản xuất vũ khí đến Đài Loan.
Ông Wang cũng cho biết việc Đài Loan đứng ra tổ chức hội nghị sẽ góp phần thúc đẩy những tham vọng của bà Thái Anh Văn để phát triển ngành công nghiệp quốc phòng của đảo này.
“Bà Thái rất quan tâm đến việc phát triển ngành đóng tàu, hàng không và an ninh thông tin ở Đài Loan. Việc các nhà cung cấp vũ khí lớn của Mỹ xuất hiện tại hội nghị chắc chắn sẽ là điểm cộng cho chính sách của bà Thái”, ông này cho biết.
Năm ngoái, Mỹ đã cam kết bán cho Đài Loan số vũ khí trị giá 1,42 tỉ USD. Đây là giao dịch đầu tiên được thực hiện giữa Mỹ và Đài Loan dưới quyền Tổng thống Trump.