Kế hoạch diễn tập quân sự chung lần đầu tiên của Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á trong năm nay được nhận định là nhằm giảm bớt mối quan ngại về lập trường của Bắc Kinh tại Biển Đông.
Trong một cuộc họp vào tháng 2, các bộ trưởng quốc phòng của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã “hoan nghênh” triển vọng về một cuộc diễn tập quân sự với Trung Quốc vào cuối năm 2018, VOA cho biết thông báo từ Bộ Quốc phòng Singapore, quốc gia hiện là chủ tịch ASEAN trong năm nay.
Bản tuyên bố cũng cho biết các bộ trưởng đã có cuộc gặp gỡ “không chính thức” với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn (Chang Wanquan).
Bắc Kinh chiếm đóng phi pháp và quân sự hóa tại nhiều khu vực ở Biển Đông, bất chấp một phán quyết của tòa án quốc tế vào năm 2016. Các bên khác có tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông gồm Việt Nam, Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan.
Ảnh vệ tinh cho thấy các công trình của Trung Quốc tại Bãi Đá Chữ Thập, quần đảo Trường Sa, Biển Đông (Ảnh: Getty)
Ông Fabrizio Bozzato, một chuyên gia về Đông Á của Hiệp hội Các nhà nghiên cứu Chiến lược Đài Loan, cho biết: “Lần này, Trung Quốc đang tiến tới hợp tác ASEAN ở cấp độ đa phương và tập thể để giành được lòng tin của họ, làm dịu nỗi sợ hãi về quyền lực lấn át của quân đội Trung Quốc bằng cách tăng cường sự tự tin tập thể và tăng cường vai trò của ASEAN như là một nền tảng đối thoại được ưa thích”.
Các nhà phân tích tin rằng các quốc gia sẽ gửi các sĩ quan quân đội tốt nhất của mình tới cuộc diễn tập.
Hoạt động này cũng có thể bao gồm các bài tập giúp các quốc gia khác nhau trao đổi kỹ năng chống lại hỏa hoạn và giải cứu người dân sau những va chạm tàu thuyền, theo ông Carl Thayer, giáo sư danh dự của trường Đại học New South Wales, Úc.
Theo các nhà phân tích, cuộc tập huấn có thể diễn ra ở bên ngoài Biển Đông nhưng đủ gần để mô phỏng nó.
“Vì đó là một bài tập xây dựng lòng tin, nó chắc chắn là phải suy xét về Biển Đông, và vì nó suy nghĩ về Biển Đông, nên cũng có những yếu tố nhạy cảm về chính trị về phạm vi của bài tập”, theo ông Collin Koh, nhà nghiên cứu an ninh hàng hải tại Đại học Kỹ thuật Nanyang ở Singapore. Ông nói thêm rằng có lẽ các bên sẽ tránh mô phỏng tình huống chiến tranh.
Ông Jonathan Spangler, giám đốc của Cơ quan Nghiên cứu về Biển Đông ở Đài Loan, cho rằng: “Ngày nay, một cuộc tập trận chung giữa các bên có yêu sách trong vùng biển đang tranh chấp sẽ đánh dấu sự phát triển quan trọng trong quan hệ khu vực”.