Báo chí đang rộ lên tin về việc quân đội Trung Quốc sẽ chiến đấu sát cánh bên các lực lượng trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad trong cuộc chiến khốc liệt sắp tới ở chiến trường Idlib của Syria. Nếu thông tin này được xác nhận là chính xác thì đây là thông tin gây bất ngờ rất lớn trong bối cảnh Bắc Kinh lâu nay vẫn giữ một lập trường tránh xa về mặt quân sự đối với cuộc xung đột ở quốc gia Trung Đông.
Gần đây, không ít các nguồn tin báo chí cho rằng, Trung Quốc sắp đưa quân vào chiến trường Syria để giúp chính quyền của Tổng thống Assad trong cuộc quyết chiến “một mất, một còn” cuối cùng ở Idlib – thành trì lớn cuối cùng của phe nổi dậy Syria. Sở dĩ có những nguồn tin như vậy là vì hồi đầu tháng 8, Đại sứ Trung Quốc tại Damascus – ông Qi Qianjin được cho là đã nói với tờ nhật báo thân chính phủ Syria – Al-Watan rằng, quân đội Trung Quốc sẵn sàng tham gia “theo một cách nào đó” vào chiến dịch quân sự ở Idlib và ở các nơi khác của Syria.
Báo chí Syria sau đó đưa tin, các binh sĩ của Trung Quốc đã sẵn sàng chiến đấu sát cánh bên cạnh quân đội của Syria trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố ở tỉnh Idlib và các khu vực khác của Syria.
Đại sứ của Trung Quốc được cho là đã thể hiện sự ủng hộ của ông này đối với cuộc chiến chống khủng bố của Syria. Ông Qi nhấn mạnh, có sự hợp tác giữa quân đội hai nước Syria và Trung Quốc. Tờ Al-Watan cũng dẫn lời tùy viên quân sự Trung Quốc tại Syria bày tỏ, ông lấy làm tiếc về việc có những người Duy Ngô Nhĩ của Trung Quốc tham gia vào cuộc chiến chống chính quyền Assad ở Syria.
Phản ứng trước thông tin báo chí về việc quân đội Trung Quốc can dự vào cuộc xung đột ở Syria, Đặc phái viên của Trung Quốc về Syria Xie Xiaoyan hôm nay (20/8) đã nói rằng, những thông tin đó chỉ là những lời đồn đoán và nó đã tạo ra một cách hiểu sai về tiến trình chính trị của Trung Quốc.
“Gần đây, một số nguồn thông tin báo chí đã nói rằng Trung Quốc sẽ can dự vào cuộc xung đột ở Syria. Đó là một bức tranh giả được dựng lên về chính sách của Trung Quốc. Những hãng thông tấn của Ả-rập liên quan đến vụ đưa thông tin sai sau đó đã giải thích rằng Trung Quốc không có sự hiện diện quân sự ở Syria. Trung Quốc ủng hộ mạnh mẽ việc giải quyết cuộc xung đột chỉ thông qua con đường hòa bình…. Trung Quốc chưa bao giờ điều quân đến chiến trường Syria”, đặc phái viên Xie nhấn mạnh.
Ông Xie còn nói thêm rằng, Trung Quốc kịch liệt phản đối bất kỳ hình thức chủ nghĩa khủng bố nào và kêu gọi tăng cường hợp tác chống khủng bố ở quy mô quốc tế.
Trong khi Trung Quốc không đưa quân vào chiến trường Syria, họ lại có kế hoạch đóng một vai trò quan trọng trong tiến trình tái thiết lại quốc gia Trung Đông này thời hậu chiến tranh. “Chúng tôi hy vọng cộng đồng quốc tế sẽ chú ý nhiều hơn đến tiến trình tái thiết đất nước Syria và tham gia vào tiến trình này bởi đây không phải là vấn đề của một hay hai quốc gia. Hơn nữa, cần phải đảm bảo an ninh tối thiểu để bắt đầu khởi động tiến trình tái thiết”, ông Xie cho các phóng viên biết.
Đặc phái viên của Trung Quốc chỉ ra rằng mục tiêu then chốt lúc này là khôi phục lại hòa bình và sự ổn định ở Syria. “Tất cả các bên đều phải cùng nỗ lực để thực hiện các công việc có liên quan”, ông Xie cho biết thêm.
Gần đây, không ít nhà phân tích cho rằng, Trung Quốc có thể trở thành “ngư ông đắc lợi” ở Syria khi từ năm ngoái, Bắc Kinh đã bất ngờ tích cực tham gia vào tiến trình giải quyết cuộc khủng hoảng ở đất nước Trung Đông.
Trong cuộc nội chiến kéo dài hơn 7 năm qua ở Syria, Trung Quốc hầu như không tham gia vào tiến trình tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng ở nước này. Lâu nay, mặc dù dựa vào nguồn cung cấp dầu mỏ từ Trung Đông, Trung Quốc có xu hướng để vấn đề Trung Đông cho 4 nước thành viên khác trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc gồm Nga, Mỹ, Anh và Pháp giải quyết.
Tuy nhiên, từ hồi năm ngoái, mọi việc bắt đầu thay đổi khi một Chuẩn Đô đốc của Hải quân Trung Quốc thực hiện chuyến thăm chính thức đến Damascus và đưa ra cam kết giúp Syria đào tạo, huấn luyện quân sự cũng như một vài hỗ trợ khác. Giới chuyên gia tin rằng, Trung Quốc đang hy vọng giành được một vai trò nổi bật hơn trong cuộc khủng hoảng ở Syria.
Tổng thống Assad hồi năm ngoái tuyên bố, Trung Quốc có thể tham gia vào quá trình tái thiết trong tất cả lĩnh vực của nền kinh tế Syria khi nước này bắt đầu chương trình tái thiết toàn diện đất nước sau 7 năm nội chiến dai dẳng.
Chính quyền Syria đang lên kế hoạch khởi động tiến trình tái thiết toàn diện đất nước, sau khi tình hình chiến sự ở nước này bắt đầu hạ nhiệt đáng kể với thắng lợi áp đảo nghiêng về phía chính quyền của Tổng thống Assad.