Có thể nhận diện các nước đi của Tổng thống Putin trong ván cờ Syria đã đưa ông Obama vào thế việt vị, đang lặp lại với Tổng thống Trump…
CNN đưa tin, ngày 7/9, hơn 100 lính Mỹ đã bắt đầu tham gia vào một cuộc tập trận bất ngờ ở miền Nam Syria trong động thái được cho là chuẩn bị đối phó trực tiếp với một loạt mối đe dọa từ hành động quân sự của Nga tại Syria thời gian qua.
Người phát ngôn Bộ Chỉ huy Trung tâm của Quân đội Mỹ (CENTCOM) William Urban cho biết: “Lực lượng chúng tôi sẽ thao diễn khả năng triển khai chớp nhoáng, không quân kết với lục quân tấn công mục tiêu và tiến hành rút quân nhanh chóng”.
Theo thông báo của CENTCOM, trong cuộc tập trận, quân đội Mỹ sẽ bay vào khu vực căn cứ quân sự At-Tanf của liên quân do Mỹ đứng đầu tại Syria bằng máy bay trực thăng chiến đấu và thực hiện các bài tập trận trực tiếp trên thực địa.
Cuộc tập trận bất ngờ này của quân đội Mỹ diễn ra trong bối cảnh Moscow đã 2 lần cảnh báo Washington là quân đội Nga sẽ tấn công vào khu vực giảm căng thẳng At-Tanf ở Syria, khiến cho nguy cơ xung đột quân sự Nga-Mỹ có thể xảy ra.
Vì vậy, cũng trong ngày 7/9, Washington đã có khuyến cáo Moscow không nên tiến hành các hoạt động quân sự ở thị trấn At-Tanf của Syria và hy vọng Moscow sẽ tôn trọng quy chế của việc thiết lập vùng giảm căng thẳng.
Phát ngôn viên CENTCOM cho hay: “Mỹ không có bất kỳ yêu cầu sự trợ giúp nào trong nỗ lực tiêu diệt những chiến binh IS còn lại trong vùng giảm căng thẳng At-Tanf và chúng tôi khuyến cáo Nga tránh xa khu vực này”.
Thậm chí trước khi cuộc tập trận của quân đội Mỹ diễn ra tại At-Tanf, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ Joseph Dunford, còn cho hay lực lượng Mỹ có quyền đáp trả nếu Nga và Syria tấn công vào At-Tanf.
Dù chưa thực sự có hành động quân sự trên chiến trường đang nóng bỏng, song Mỹ đã có động thái nguy hiểm, có thể là rào cản đối với cuộc tổng tấn công vào Idlip của quân đội Syria được không quân Nga hỗ trợ, mà không cần kịch bản vũ khí hoá học.
Tuy nhiên, theo giới phân tích, quân đội Mỹ tập trận tại khu vực At-Tanf thực ra chỉ phản ứng bị động của Washington đối với Moscow, sau khi Tổng thống Putin ra lệnh cho không quân Nga không kích Idlib, khiến Mỹ bất ngờ.
Thứ nhất, quân đội Mỹ không thể được phép tập trận tại Syria vì Mỹ xuất hiện tại Syria với vị thế khách không mời, nhất là khi Syria đang trong tình trạng chiến tranh. Do vậy, cuộc tập trận của Mỹ chỉ là hành động làm ẩu của Washington.
Theo nguyên lý, một thực thể chỉ làm càn trong một cuộc đối đầu với một hay một số thực thể khác khi bị đối phương đưa vào thế bế tắc mà không thể đáp trả bằng hành động tương ứng và tương xứng.
 |
| Mỹ là khách không mời tại Syria nên mọi hành động quân sự tại của quân đội Mỹ tại quốc gia Trung Đông này đều là hành động làm càn của Washington |
Tình thế đó là thực tế của quân đội Mỹ hiện nay tại Syria, nhất là tại chảo lửa Idlib. Dù Nga, Mỹ đều xuất hiện tại Syria dưới danh nghĩa chống khủng bố, song mục đích lại khác nhau, vì vậy hai bên trở thành đối đầu thay vì cùng chiến hào-chiến tuyến.
Chính vì thế, khi Nga tấn công khủng bố tại Idlib trước khi kịch bản vũ khí hoá học được dàn dựng xong thì Mỹ đành phải bó tay, nếu không muốn bị xem là xâm lược Syria hay tấn công lực lượng chống khủng bố.
Rõ ràng, nước đi của Putin đã khiến cho Washington bất lực cả trong hành động của mình và trước hành động của đối phương, nghĩa là Washington đã rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan trước tình hình tại Idlib nói riêng, trong ván cờ Syria nói chung.
Do vậy, tình thế buộc Washington phải làm một điều gì đó và cuối cùng họ chọn làm càn khi cho quân đội Mỹ thực hiện tập trận tại Nam Syria, như một lời cảnh báo gửi tới Moscow và Damascus.
Thứ hai, Washington đã cảm nhận kịch bản vũ khí hoá học khó có thể được hoàn tất hay có hoàn tất cũng khó có thể được sử dụng để dùng đó làm cái cớ tấn công Idlib, chặn bước tiến của quân đội Syria về cứ điểm này.
Chưa bao giờ mưu đồ của Washington và đồng minh sử dụng kịch bản tấn công vũ khí hoá học trong cuộc chiến Syria lại trở nên khó khăn như lúc này. Điều đó một phần vì Nga thay đổi chiến thuật, một phần nó bị chính người Mỹ phanh phui.
Có thể thấy rằng, việc Thượng nghị sĩ bang Virginia Richard Hayden Black tiết lộ âm mưu Mỹ-phương Tây lên kế hoạch thực hiện một tấn công bằng vũ khí hoá học tại Syria, giết hại dân thường rồi đổ vấy Damascus đã khiến Washington bất lợi vô cùng.
Nó không những khiến kịch bản vũ khí hoá bị lộ tẩy mà còn làm phá sản nhiều mưu đồ của Mỹ muốn kéo dài cuộc chiến tại Syria và sử dụng những kẻ khủng bố như lá bài chính trị.
 |
| Hàng không mẫu hạm Mỹ chưa thể, thậm chí là không thể phóng Tomahawk vào Syria |
Do vậy, trước nguy cơ phải đứng nhìn Moscow đi những nước cờ quyết định cho cả ván cờ Syria, Washington phải hành động, nhưng vì trót chọn tấn công khủng bố với mục đích khác nên…đành phải cho quân đội tập trận.
Theo giới phân tích, trong bối cảnh hiện nay, cuộc tập trận của quân đội Mỹ tại Nam Syria gần như không có giá trị gì, ngoài nhắc nhở Moscow về việc quân đội vẫn đang hiện diện tại đây.
Thứ ba, Washington đã thất vọng khi Ankara không thể “tặng quà” cho họ từ Hội nghị thượng đỉnh Nga-Thổ-Iran, do Tổng thống Putin không đồng ý với Tổng thống Erdogan về một thoả thuận ngừng bắn tại Idlib.
Theo giới phân tích, không phải ngẫu nhiên Washington lại tỏ ra “hiền hậu” – khi Tổng thống Trump thì nhắc nhở bộ đôi Putin-Assad về thảm hoạ nhân đạo, còn Ngoại trưởng Pompoe thì kêu gọi giải quyết tình hình tại Idlib bằng đối thoại, theo Reuters.
Vì Washington “tiến thoái lưỡng nan” sau nước đi của Tổng thống Putin – cho không quân Nga không kích Idlib – khiến cho các hàng không mẫu hạm của Mỹ nằm chờ tại Địa Trung Hải chưa thể, thậm chí không thể phóng Tomahawk vào Syria.
Trong bối cảnh đó, Hội nghị Thượng đỉnh Nga-Thổ-Iran bàn về tình hình Syria, trong đó có việc ngăn cuộc huyết chiến tại Idlib đã trở thành niềm hy vọng cho người Mỹ có thể cứu vãn tình thế tại Idlib – cứu phiến quân nổi dậy và đối lập ôn hoà.
Tuy nhiên, Tổng thống Putin – vốn rất ưu tiên giải pháp đối thoại – đã khước từ để xuất của người đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan về một thoả thuận ngừng bắn và giải quyết vấn đề bằng thương lượng, đàm phán.
 |
| Các nước đi của Tổng thống Putin trong ván cờ Syria cho đến lúc này luôn chuẩn xác và đều mang hiệu ứng kép |
Hy vọng cuối cùng của Mỹ tan thành mây khói khi Hội nghị Thượng đỉnh Nga-Thổ-Iran ra tuyên bố chung, dù khẳng định vấn đề Syria không thể giải quyết bằng giải pháp quân sự, nhưng đó là toàn cục, chứ không phải với Idlib.
Thế là để “cứu mình và cứu những người anh em” – phiến quân nổi dậy và đối lập ôn hoà – Mỹ bắt buộc phải hành động, nhưng vì “tự trói tay” bằng mục đích khác trong tấn công khủng bố và kịch bản vũ khí hoá học, nên Washington phải làm càn.
Có nhận diện các nước đi của Tổng thống Putin đã đưa Tổng thống Obama vào thế việt vị dường như đang lặp lại với Tổng thống Trump. Do đó cuộc tập trận của quân đội Mỹ tại Nam Syria thực ra chỉ là sự bất lực của Washington trước chiến lược của Putin mà thôi.