Hôm 1/10 vừa qua, vụ tàu chiến Trung Quốc lao vào chặn ngay trước mũi, suýt va chạm với tàu khu trục Mỹ tại Đá Ga Ven đã khiến Wasinghton phẫn nộ. Ông Nate Christensen, Phó Phát ngôn Hạm đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ tuyên bố: Trung Quốc đã hành xử không an toàn và không chuyên nghiệp khi tiếp cận với tàu DECATUR, đang thực hiện hoạt động tự do hải hành ở Biển Đông.
Như tin BDN đã đưa: Vào khoảng 8 giờ 30 giờ địa phương ngày 30/9, một tàu khu trục LUYANG của Trung Quốc đã tiếp cận USS DECATUR theo cách thức không chuyên nghiệp và không an toàn trong vùng nước lân cận Gaven Reef ở Biển Đông. Tàu khu trục này đã thực hiện một loạt các chuyển động với cường độ hung hăng ngày càng tăng, kèm theo đó là các cảnh báo DECATUR phải rời khu vực. Tàu khu trục Trung Quốc đã hung hăng áp sát mũi tàu DECATUR, chỉ cách khoảng 41m. Lập tức tàu DECATUR đã phải dịch chuyển để tránh va chạm.
Thời gian qua, tàu chiến và máy bay của Hải quân Hoa Kỳ tăng cường hoạt động ở Ấn Độ-Thái Bình Dương, trong đó có khu vực Biển Đông. Điều này đã diễn ra trong nhiều thập niên. Các lực lượng Hải quân Hoa Kỳ sẽ tiếp tục bay, đi qua và hoạt động ở bất cứ đâu luật quốc tế cho phép. – Phó phát ngôn Christensen khẳng định.
Thông tin chi tiết hơn về vụ hai tàu suýt đâm va, một quan chức quốc phòng Mỹ cho hay, lúc đầu, tàu Trung Quốc chỉ cách tàu Mỹ khoảng 460 m về phía mạn trái. Sau đó tàu đã vượt lên trước và cắt ngang mũi tàu Mỹ. Hành động áp sát của tàu Trung Quốc hết sức nguy hiểm. Chỉ huy tàu chỉ có vài giây để quyết định xem có chuyển hướng tàu hay không.
Về sự kiện này, Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Wu Qian lại nói khác. Họ cho rằng: Tàu hải quân Trung Quốc đã nhanh chóng phát hiện ra tàu Decatur và yêu cầu tàu này rời khỏi khu vực.
Trước đó, các đơn vị Hải quân và Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương đã tiến hành diễn tập bắn đạn thật phòng vệ trên biển và trên không ở Biển Đông. Cuộc diễn tập này được đánh giá là một hành động phô diễn sức mạnh trước sự bành trướng của Trung Quốc đang diễn ra trong khu vực, báo Washington Times đưa tin ngày 28/9.
Nhân đây ông Wu Qian lặp lại luận điệu cũ rích: Bắc Kinh có chủ quyền không thể tranh cãi đối với tất cả các đảo Biển Đông và vùng biển lân cận. Chính Hoa Kỳ đã đe dọa an ninh của Trung Quốc và làm suy yếu quan hệ song phương. Chính Hoa Kỳ đã liên tục đưa tàu chiến vào vùng biển quanh các đảo và rạn san hô trong khu vực. Quân đội Trung Quốc sẽ thực hiện các nhiệm vụ quốc phòng và tiếp tục thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia và bảo vệ vững chắc hòa bình và ổn định khu vực.
Theo đó Quân đội Trung Quốc cũng đã triển khai các máy bay chiến đấu và máy bay ném bom tiến hành diễn tập bắn đạn thật trong một phạm vi ở Biển Đông, chỉ vài ngày sau khi Mỹ điều máy bay ném bom hạng nặng bay qua Biển Đông hai lần trong tuần qua. Hàng chục máy bay chiến đấu và máy bay ném bom của Không quân Quân đội Giải phóng Nhân dân từ Bộ Tư lệnh phía Nam đã tiến hành các cuộc tập trận để thử nghiệm các cuộc tấn công của các phi công, năng lực thâm nhập và tấn công chính xác ở biển, theo Stars and Stripes.
Vì sao Trung Quốc lại hung hăng như vậy, ngay cả đối với Mỹ, một thế lực quân sự rất mạnh? Lí do chủ yếu là, Trung Quốc không bao giờ cho phép Mỹ giành chiến thắng một cách dễ dàng khi xảy ra đụng độ trên biển tại khu vực Đông Á. Mỹ không thể chiếm ưu thế tại những vùng biển này nếu không tiến hành một loạt các đợt tấn công vào lãnh thổ Trung Quốc. Trong tính toán của Mỹ, cuộc chiến với Trung Quốc trong thời điểm hiện tại là một cuộc chiến đầy khó khăn, không thể lường trước được những hậu quả mà nó có thể gây ra.
Bắc Kinh luôn cho rằng, Trung Quốc muốn giành quyền lực tại Châu Á. Còn Washington muốn duy trì vai trò của Mỹ ở Châu Á. Và vì thế Bắc Kinh còn phải giành lấy quyền lực từ tay Mỹ. Các hành vi của Trung Quốc từ lớn đến nhỏ cho thấy, Trung Quốc “lặng lẽ chờ thời”, nhưng sẽ không bao giờ là bên đầu tiên nhượng bộ khi có xung đột nổ ra.