Tìm kiếm hợp tác ở khu vực châu Á, Phó Tổng thống Mỹ nhắc lại chiêu thức ngoại giao bẫy nợ của Bắc Kinh.
Hôm 17/11, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đã tiếp tục công kích Trung Quốc khi có bài phát biểu tại Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) tại Papua New Guinea.
Ông Mike Pence đã nhắc tới cách đầu tư Trung Quốc đã gây nên lo ngại đối với nhiều quốc gia thời gian qua để nhận định rằng, không nên chấp nhận những khoản đầu tư rủi ro như vậy.
“Đừng chấp nhận những khoản nợ nước ngoài mà có thể gây tổn hại cho chủ quyền của các bạn”, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence tuyên bố.
“Chúng tôi sẽ không nhấn chìm các đối tác của chúng tôi trong biển nợ. Chúng tôi không ép buộc, hối lộ hay gây tổn hại cho sự độc lập của các bạn. Mỹ thỏa thuận một cách công khai và công bằng, chúng tôi không đề xuất một vành đai siết chặt hay một con đường một chiều” – Phó Tổng thống Mỹ nói thêm.
Tuyên bố này như “vỗ thẳng mặt” Trung Quốc khi Sáng kiến “Vành đai- Con đường” của Trung Quốc nhận được những cảnh báo tiêu cực, đặc biệt là bẫy nợ từ đầu tư.
Ông Tập Cận Bình cũng có mặt tại Papua New Guinea để tham dự hội nghị cấp cao APEC năm nay, trong khi ông Pence thay mặt Tổng thống Donald Trump dự sự kiện này.
Ông Tập Cận Bình cũng có bài phát biểu tại Hội nghị APEC trước ông Mike Pence không lâu.
Ông Pence không ngại chỉ trích Trung Quốc về những khoản vay phát triển cơ sở hạ tầng “không minh bạch” và có nguy cơ đẩy các nước tiếp nhận những khoản vay này vào “bẫy nợ”.
Đặc biệt các nhà thầu Trung Quốc đều là các công ty có sự “dính dáng” đến chính trị hay là các Tập đoàn Nhà nước Trung Quốc. Điều đó khiến các quốc gia vay nợ, rơi vào bẫy nợ và bị lọt vào thế buộc phải đánh đổi chủ quyền.
Phó Tổng thống Mỹ cũng chỉ trích Trung Quốc về việc buộc các công ty Mỹ phải chuyển giao công nghệ nếu muốn làm ăn tại Trung Quốc, đánh cắp sở hữu trí tuệ và quân sự hóa Biển Đông.
Ông Mike Pence tuyên bố Mỹ sẽ tiếp tục các biện pháp trừng phạt kinh tế với Trung Quốc và tiến hành các hoạt động đảm bảo tự do hàng hải.
Ông Mike Pence không phải người đầu tiên nói về “ngoại giao bẫy nợ” của Trung Quốc.
Ngoại trưởng Mike Pompeo là quan chức cấp cao Mỹ đầu tiên ra cảnh báo về kiểu đầu tư “ngoại giao bẫy nợ” của Bắc Kinh.
Ông Mike Pompeo cho rằng, các công ty quốc doanh Trung Quốc đang thể hiện sự thiếu minh bạch, không vận hành bằng thị trường và không nhằm mục đích mang tới lợi ích cho người bản địa, đơn cử là người dân tại Panama. Thay vào đó, các công ty này chỉ muốn gặt hái lợi ích cho chính quyền Trung Quốc.
“Khi Trung Quốc ngỏ lời, không phải lúc nào họ cũng quan tâm đến lợi ích của nhân dân đất nước các bạn. Khi họ xuất hiện với những đề nghị hấp dẫn đến khó tin, thường thì đúng là các bạn không nên tin” – cổng thông tin Bộ Ngoại giao Mỹ dẫn lại phát biểu của ông Pompeo.
Trước đó, một báo cáo độc lập do hai học giả của Đại học Havard là Sam Parker và Gabrielle Chefitz soạn thảo đã được gửi lên Bộ Ngoại giao Mỹ, trong đó nói rõ chính phủ Trung Quốc đang sử dụng các khoản nợ hàng tỷ đô la để mở rộng ảnh hưởng chính trị nhiều nước nước trên khắp châu Á và Thái Bình Dương.
Báo cáo nêu tên 16 nước bị Trung Quốc nhằm vào bằng chính sách ngoại giao bẫy nợ, trong đó Pakistan, Djibouti và Sri Lanka được xác định là những nước dễ bị tổn thương nhất.
Theo báo cáo, trong một số trường hợp, các khoản nợ lớn đến mức quá khả năng trả, từ đó giúp Bắc Kinh dùng những khoản nợ này để giành được các tài sản chiến lược hoặc ảnh hưởng chính trị ở các nước vay nợ họ.
Chính sách này giúp chính phủ Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng trên khắp Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, bao vây Ấn Độ và Úc cũng như giúp củng cố vị trí của họ trên Biển Đông, báo cáo viết.
 |
| Sáng kiến Vành đai- Con đường của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. |
Trước các phát biểu từ phía Ngoại trưởng Mỹ, báo chí Trung Quốc đã chỉ trích ông Pompeo.
Tờ China Daily gọi bài phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ là “vừa thiếu hiểu biết vừa thâm độc” khi mô tả chính sách đầu tư của Bắc Kinh.
“Những tuyên bố ngông cuồng như vậy là những gì chúng tôi đã biết trước đối với các thành viên trong chính quyền của (Tổng thống Mỹ) Trump, vốn dĩ không dựa trên sự thật” – China Daily viết.
Tờ báo Trung Quốc cho rằng, những phát biểu như của ông Pompeo vừa qua chỉ càng “bóc trần” ý đồ bắt nạt của Mỹ trong khu vực.
Còn tờ Hoàn cầu Thời báo thì tiếp lời với việc gọi bài phát biểu của ông Pompeo là “thiếu tôn trọng”, đồng thời cáo buộc Mỹ “cố gắng gây chia rẽ” Trung Quốc và Mỹ Latinh.
“Nhiều nước tại khu vực đã thất vọng về Mỹ và muốn chấm dứt tình trạng phụ thuộc vào họ. Các quốc gia khu vực Mỹ Latin hiểu rõ bản thân cần cân nhắc lợi ích như thế nào” – bài viết phản pháo, ám chỉ tới các nước ủng hộ đầu tư của Trung Quốc như Chile, Argentina và Brazil.