Trong bức thư, ông James Mattis thể hiện quan điểm đối với an ninh quốc gia Mỹ cùng một số vấn đề khác như quan hệ với đồng minh và các nước lớn là Nga và Trung Quốc.
Sau thông báo của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis sẽ “nghỉ hưu” vào cuối tháng 2/2019, AP ngày 20/12 đăng tải toàn văn bức thư từ chức mà ông Mattis đã trao tận tay cho tổng thống.
Ngoài việc bày tỏ vinh dự và tự hào khi được phục vụ đất nước, tướng Mattis còn nêu lên quan điểm đối với các vấn đề như an ninh quốc gia, quan hệ với các nước đồng minh và thách thức từ các nước lớn như Nga và Trung Quốc với quan điểm khác biệt hẳn với TT Trump.
“Ngày 20 tháng 12 năm 2018
Thưa ngài Tổng thống:
Tôi đã rất vinh dự được giữ vai trò Bộ trưởng Quốc phòng thứ 26 của nước Mỹ. Điều này cho phép tôi cùng với những nam, nữ đồng nghiệp tại Bộ Quốc phòng phục vụ dân Mỹ và những lý tưởng của chúng ta.
Tôi tự hào vì những tiến bộ đã đạt được trong hai năm qua với một số mục tiêu chính được nêu rõ trong Chiến lược Quốc phòng (NDS): đặt Bộ Quốc phòng trên nền tảng ngân sách hợp lý hơn, tăng cường khả năng sẵn sàng và năng lực tiêu diệt của quân đội, cải cách hoạt động kinh doanh của bộ để làm việc tốt hơn. Quân đội của chúng ta tiếp tục sẵn sàng để giành chiến thắng trong chiến trận và duy trì ảnh hưởng mạnh mẽ của Mỹ trên toàn cầu.
Niềm tin cốt lõi của tôi là sức mạnh quốc gia gắn chặt chẽ với sức mạnh của hệ thống đặc biệt và toàn diện của Mỹ về đồng minh và đối tác. Trong khi Mỹ tiếp tục là một quốc gia không thể vắng mặt trong thế giới tự do, chúng ta không thể bảo vệ lợi ích của mình hay đóng vai trò đó hiệu quả mà không duy trì quan hệ đồng minh mạnh mẽ và thể hiện sự tôn trọng với họ.
Giống như ngài, tôi từng nói ngay từ đầu rằng lực lượng vũ trang Mỹ không nên trở thành cảnh sát của thế giới. Thay vào đó, chúng ta phải cung cấp tất cả công cụ sức mạnh của Mỹ cho việc phòng thủ chung, bao gồm đưa ra sự chỉ đạo hiệu quả đối với các đồng minh của chúng ta. 29 quốc gia dân chủ của NATO đã thể hiện sức mạnh đó trong cam kết của họ khi đồng hành cùng chúng ta trong cuộc chiến sau vụ tấn công ngày 11/9 tại Mỹ. Liên minh chống ISIS của 74 nước là một minh chứng khác.
Tương tự, tôi tin rằng chúng ta phải kiên quyết và rõ ràng trong cách tiếp cận với các quốc gia mà lợi ích chiến lược của họ đang ngày càng xung đột với lợi ích của Mỹ. Ví dụ, rõ ràng là Trung Quốc và Nga muốn định hình một thế giới phù hợp với hình mẫu độc đoán của họ – giành quyền phủ quyết trước các quyết định về kinh tế, ngoại giao và an ninh của các nước khác – để thúc đẩy lợi ích kinh tế của họ nhưng lại gây thiệt hại cho những nước láng giềng, Mỹ và đồng minh của chúng ta. Đây là lý do tại sao chúng ta phải sử dụng tất cả công cụ sức mạnh của mình cho việc phòng thủ chung.
Sau hơn bốn thập kỷ đắm mình trong những vấn đề này, tôi vẫn giữ nguyên và bày tỏ mạnh mẽ quan điểm về việc đối xử tôn trọng với đồng minh và nhìn nhận rõ nét về cả những nhân tố hiểm ác và các đối thủ chiến lược. Chúng ta phải làm tất cả những gì có thể để thúc đẩy trật tự quốc tế sao cho có lợi nhất đối với an ninh, thịnh vượng và giá trị của chúng ta, và tinh thần đoàn kết đồng minh sẽ tiếp thêm sức mạnh cho chúng ta trong nỗ lực này.
Vì ngài có quyền lựa chọn một Bộ trưởng Quốc phòng có quan điểm phù hợp hơn với mình trong những vấn đề này và mọi vấn đề khác, tôi tin rằng việc tôi từ chức là đúng đắn. Ngày cuối cùng tôi tại nhiệm là 28/2/2019, thời hạn đảm bảo có đủ thời gian để đề cử và phê chuẩn người kế nhiệm cũng như để chắc chắn rằng lợi ích của Bộ Quốc phòng được trình bày và bảo vệ tại các sự kiện sắp tới, bao gồm các phiên điều trần tại Quốc hội và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng NATO vào tháng 2. Ngoài ra, việc bàn giao chính thức với Bộ trưởng Quốc phòng mới sẽ diễn ra trước việc chuyển giao chức Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ vào tháng 9 năm sau để đảm bảo sự ổn định trong Bộ.
Tôi xin hứa sẽ nỗ lực hết sức để việc chuyển giao được thuận lợi nhằm đảm bảo nhu cầu và lợi ích của 2,15 triệu quân nhân, và 732.079 viên chức Bộ Quốc phòng vẫn tiếp tục nhận được sự quan tâm của Bộ mọi lúc để có thể hoàn thành và làm tròn nhiệm vụ bảo vệ người dân Mỹ.
Tôi vô cùng trân trọng cơ hội được phục vụ quốc gia và những đồng nghiệp nam và nữ trong quân ngũ.
James Mattis”