Giới chuyên gia quốc tế tiếp tục đưa ra những đánh giá, dự báo về tình hình Biển Đông trong năm 2019. Đáng chú ý là một số dự báo về chính sách của Trung Quốc đối với Biển Đông trong năm tới 2019.
Hôm 28/12/2018, chuyên gia hàng đầu về chính trị, an ninh thuộc Nhóm nghiên cứu Đông Á và Đông Nam Á tại Australia là Tommy Chai đã đưa ra một số đánh giá, dự báo về chính sách và hành động của Trung Quốc đối với vấn đề Biển Đông trong năm 2019. Trong đó, ông cho rằng một chiến lược dài hạn đằng sau các hoạt động quân sự của Trung Quốc tại Biển Đông đang dần lộ diện. Năm 2018, trong khi Trung Quốc tiếp tục có nhiều hành động đơn phương mang tính cưỡng chế, thì Trung Quốc cũng tìm cách làm xói mòn các mối quan hệ khu vực của Mỹ và gây áp lực cho các bên tranh chấp nhỏ hơn. Đồng thời với đó, việc Trung Quốc triển khai các khả năng tầm ngắn đến tầm xa, từ tên lửa đất đối không và tên lửa hành trình chống hạm cho máy bay ném bom H-6K và tàu sân bay Liêu Ninh đã cho thấy mục đích chiến lược nhằm đạt được ưu thế hàng hải trong “chuỗi đảo đầu tiên” và ngày càng tăng sức mạnh dự án ở tầm xa hơn.
Chiến lược nói trên của Trung Quốc dường như đang nhắm vào mục tiêu rộng lớn hơn của Trung Quốc đối với khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương trong những năm tới. Theo học thuyết “chiến tranh 1,5” của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), khả năng xảy ra phản ứng dây chuyền do xung đột xuất phát từ các tranh chấp khu vực đang thúc đẩy Bắc Kinh phát triển các khả năng có thể chống lại một cuộc chiến lớn ngay từ phía trong và ngoài khu vực. Với lực lượng đồn trú 60.000 người của Ấn Độ ở phía Nam Tây Tạng và sự trỗi dậy của một liên minh “bộ tứ” mới gồm Mỹ – Ấn Độ – Nhật Bản – Australia đã và đang đặt ra những thách thức tiềm tàng vô cùng to lớn cho Trung Quốc và buộc nước này phải chuẩn bị cho một cuộc tấn công của Ấn Độ vào biên giới đất liền phía Tây trong khi cũng phải chiến đấu chống lại một cuộc chiến hải quân ở Biển Đông hoặc Eo biển Đài Loan.
Việc Trung Quốc đẩy nhanh chiến lược phát triển một lực lượng hải quân nước xanh và mở rộng sự hiện diện quân sự chiến lược của Trung Quốc ở nước ngoài cũng nhằm phục vụ mục đích trên. Trung Quốc hy vọng sẽ kiểm soát các đối thủ tiềm năng ở nước ngoài bằng cách nắm giữ các cảng và tiền đồn chiến lược từ Ấn Độ Dương đến Thái Bình Dương, đồng thời tăng cường khả năng cơ động của họ để điều động qua các nhà hát hoạt động khác nhau bằng cách kết nối các tuyến hậu cần và cung ứng và rút ngắn thời gian triển khai. Những phát triển như vậy có sự phân nhánh đáng kể đối với bản chất của xung đột xung quanh Biển Đông. Trong năm 2019, Bắc Kinh có thể sẽ triển khai nhiều khả năng triển khai lực lượng tầm xa hơn ở Biển Đông để hỗ trợ các hoạt động rộng lớn hơn ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương.
Trung tâm hành động phòng ngừa thuộc Hội đồng đối ngoại Mỹ hôm 17/12/2018 vừa qua cũng đã xếp Biển Đông cùng với Đài Loan vào nhóm những điểm nóng nhất trong cuộc khảo sát các ưu tiên phòng ngừa năm 2019 đối với chính quyền Mỹ. Trong cuộc khảo sát, Trung tâm nhận được 500 phản hồi từ các quan chức,chuyên gia chính sách đối ngoại và học giả Mỹ. Đây là lần đầu tiên những người tham gia khảo sát đánh giá xung đột Mỹ – Trung vì vấn đề đảo Đài Loan là một điểm nóng cần theo dõi, dù chỉ ở mức hai. Những người trả lời cho rằng “chiến lược gia tăng sức ép kinh tế và chính trị” của Trung Quốc trước thềm cuộc bầu cử lãnh đạo Đài Loan vào năm 2020 sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa hai bờ eo biển. Nguy cơ nổ ra xung đột trên biển Hoa Đông giữa Trung Quốc và Nhật Bản không còn nằm trong nhóm cần quan tâm nhiều nhất nữa, trong bối cảnh quan hệ hai nước này đã có những dấu hiệu bớt căng thẳng. Căng thẳng Mỹ – Trung trên Biển Đông đang tăng lên, khi Mỹ gia tăng chỉ trích Trung Quốc quân sự hóa vùng biển giàu tài nguyên đang có tranh chấp này.