Với việc điều một hàng không mẫu hạm tới khu vực gần rặng san hô chiến lược, nơi đang có tranh chấp giữa Bắc Kinh và Manila, Hoa Kỳ muốn thể hiện sức mạnh tại Biển Đông.
Hãng ABS-CBN News hôm 9/4 đưa tin các ngư dân Philippines gần Bãi cạn Scarborough chứng kiến một tàu hàng không mẫu hạm, trông giống tàu của hải quân Mỹ, hiện diện tại vùng biển có tranh chấp giữa Philippines, Trung Quốc và Đài Loan.
Phía Mỹ không xác nhận, cũng không bác bỏ tàu chiến hiện diện gần Bãi cạn Scarborough có phải là tàu USS Wasp hay không, Japan Times tường thuật.
Vị trí tàu cá Philippines cách tàu chiến khoảng ba hải lý.
Tin tức nói các chiến đấu cơ đã cất cánh, hạ cánh lên xuống từ tàu này.
Trung Quốc trên thực tế đã chiếm quyền kiểm soát Bãi cạn Scarborough kể từ 2012 tới nay, sau khi cuộc đối đầu giữa các tàu của Philippines và Trung Quốc kết thúc.
Kể từ đó, Trung Quốc trên thực tế đã phong tỏa khu vực này, nơi vốn là ngư trường màu mỡ của ngư dân Philippines, và thường xuyên cho tàu cá cùng các tàu “cảnh sát biển” tới nơi.
Trong một nỗ lực nhằm kiềm chế thái độ của Trung Quốc tại đây, hồi tháng Giêng năm ngoái, hải quân Mỹ đã gửi một tàu khu trục tiến sát phạm vi 12 hải lý của bãi cạn này, nhằm thực thi quyền tự do đi lại ở Biển Đông.
Ngoài Bãi cạn Scaborough, Manila còn đối đầu với Bắc Kinh về nhiều địa điểm khác trên Biển Đông.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Người dân Philippines biểu tình phản đối Trung Quốc tại Manila hôm 9/4
Gần đây nhất, căng thẳng bùng lên giữa hai bên với việc Trung Quốc cho hơn 200 tàu các loại tới đảo Thị Tứ, nơi Philippines đang kiểm soát.
Vụ việc khiến Manila giận dữ. Tổng thống Duterte tuyên bố “sẽ nói lính của tôi ‘chuẩn bị thực hiện nhiệm vụ cảm tử” nếu Trung Quốc đụng vào đảo này.
Trong hôm 9/4, hàng trăm người Philippines đã biểu tình trước Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila để phản đối các hành động của Trung Quốc tại Biển Đông
Tàu USS Wasp và chiến đấu cơ F-35B dự Balikatan 2019
Hồi cuối tháng Ba, hải quân Mỹ đã xác nhận cử tàu USS Wasp tới tham dự cuộc tập trận chung Balikatan 2019.
Hoa Kỳ hiện đang có cuộc tập trận chung thường niên với Philippines, kéo dài từ 1 đến 12/4.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Mỹ và Philippines tiến hành tập trận chung Balikatan hàng năm. Trong hình là cuộc tập trận 5/2018 tại tỉnh Casiguran của Philippines
Đây cũng là lần tập trận Balikatan đầu tiên có sự tham dự của tàu USS Wasp phối hợp diễn tập cùng chiến đấu cơ tàng hình F-35B Lightning II của Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ, hải quân Hoa Kỳ nói.
Điều này “thể hiện việc tăng cam kết sức mạnh quân sự cho một vùng Indo-Thái Bình Dương tự do và cởi mở”, tuyên bố của hải quân Hoa Kỳ viết.
Mỹ không công bố cụ thể số quân nhân có mặt trên tàu USS Wasp khi tập trận chung với Philippines.
Tuy nhiên, USS Wasp là loại hàng không mẫu hạm cỡ nhỏ, thông thường mang theo 31 phi cơ quân sự các loại, có đội ngũ 1.000 sỹ quan và thủy thủ, và có thể mang theo hơn 1.600 lính thủy quân lục chiến.
Các hình ảnh về hoạt động đang diễn ra của tàu tại Philippines cho thấy nó mang theo ít nhất là 10 chiếc F-35B, bốn chiếc MV-22 Ospreys, và hai trực thăng MH-60S Sea Hawk.
USS Wasp mới chỉ có khả năng đáp ứng F-35B kể từ 2017, sau khi được tân trang thêm các thiết bị mới.
Trong lần tập trận chung thứ 35 này, ước tính có khoảng 7.500 quân nhân các bên tham dự, trang tin Phil Star nói.
Phía Philippines chiếm khoảng 4.000 lính thuộc các lực lượng có vũ trang. Số lượng các quân nhân Mỹ là 3.500 người. Ngoài ra còn có khoảng 50 lính Úc góp mặt.