Trong khi đó, chính phủ Mỹ vừa thông qua một thỏa thuận để cho phép khôi phục chương trình đào tạo phi công và đội ngũ bảo dưỡng máy bay chiến đấu F-16 cho Đài Loan.
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn hôm thứ Ba (16/4) nói rằng đảo quốc của bà sẽ không bị đe dọa bởi các cuộc tập trận quân sự rầm rộ của Trung Quốc trong tuần. Đây là đợt tập trận lớn nhất khiến một quan chức Mỹ lên án là có tính “áp bức” và là một mối đe dọa cho ổn định trong khu vực.
“Chúng ta sẽ không nhượng bộ một chút nào lãnh thổ của mình, thậm chí là một tấc. Chúng ta sẽ giữ chặt nền dân chủ và hòa bình của mình”, bà Thái nói trong một diễn đàn do Bộ Ngoại giao Đài Loan đồng tổ chức để kỷ niệm 40 năm quan hệ Mỹ-Đài. Bà Thái cũng khẳng định Đài Loan có đủ khả năng quân sự để tự vệ và hành động của Trung Quốc sẽ chỉ làm mạnh thêm quyết tâm của Đài Loan.
Bà cũng cho rằng việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan sẽ giúp củng cố khả năng của không quân nước này.
Một phái đoàn của Mỹ dẫn đầu bởi cựu Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan cũng có mặt tại Đài Bắc để dự buổi lễ kỷ niệm này. Ông Ryan nói rằng Hoa Kỳ xem bất cứ đe dọa quân sự nào đối với Đài Loan là mối quan ngại và thúc giục Trung Quốc chấm dứt các hành vi đe dọa.
“Thế giới đang theo dõi xem Bắc Kinh có đối xử với Đài Loan với nhân phẩm và sự tôn trọng mà họ xứng đáng hay không. Đây là bài kiểm tra quan trọng xem liệu Trung Quốc có xứng đáng đảm nhận vai trò lãnh đạo mà họ đang tin là phù hợp với tầm vóc của mình”, ông Ryan nói.
Trong khi đó, tàu chiến và máy bay ném bom của Trung Quốc tuần tiễu quanh đảo Đài Loan từ hôm thứ Hai.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng vừa thông qua một thỏa thuận nhằm khôi phục chương trình huấn luyện quân sự 500 triệu USD cho Đài Loan về đào tạo phi công chiến cơ F-16 và đội ngũ bảo trì máy bay. Đề nghị này chắc chắn sẽ khiến Bắc Kinh tức giận.
“Thông báo hôm nay là nhất quán với Đạo luật Quan hệ Đài Loan và sự ủng hộ của chúng ta đối với Đài Loan trong khả năng duy trì năng lực phòng thủ đầy đủ”, quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói với CNN.
Chương trình huấn luyện được thực hiện tại Căn cứ Không quân Luke tại bang Arizona.
500 triệu USD sẽ chi trả cho chi phí đào tạo, huấn luyện, đạn dược và thiết bị hỗ trợ, bảo trì, ngoài ra không liên quan tới các kế hoạch Đài Loan đề nghị mua phi cơ F-16 của Mỹ.
Tháng trước, Washington gửi các tàu Hải giám và tàu chiến hải quân tới vùng biển hẹp chia cắt Lục địa và Đài Loan, một cử chỉ cho thấy sự ủng hộ rõ ràng đối với Đài Loan.
Đài Loan cáo buộc Trung Quốc là có hành vi “khiêu khích liều lĩnh” sau khi 2 chiếc chiến cơ của Trung Quốc vượt qua ranh rới hàng hải giữa đại lục và hòn đảo này hôm 31/3.
“Chúng tôi tin rằng bất cứ nỗ lực nào nhằm gây ảnh hưởng lên Đài Loan thông qua đe dọa hoặc cưỡng ép, đều làm mất ổn định khu vực và đe dọa an toàn eo biển Đài Loan”, James Moriarty, Chủ tịch Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan, nói trong buổi lễ kỷ niệm 40 năm quan hệ hai nước, theo Reuters.
“Nó làm tổn hại quan hệ hai bờ eo biển. Nó làm hại bất cứ nỗ lực nào của Trung Quốc nhằm giành được trái tim và tâm trí người dân Đài Loan”, ông Moriarty nói.
Tuy nhiên, một người phát ngôn quân đội Trung Quốc nói rằng việc tập trận bao vây của tàu chiến, máy bay ném bom và máy bay trinh sát vừa được tiến hành xung quanh đảo Đài Loan giúp bảo vệ hòa bình và ổn định hai bên bờ eo biển.
“Lực lượng không quân và Hải quân của Quân đội nhân dân Trung Quốc sẽ tiếp tục tiến hành tập trận bao vây đảo. Cuộc tập trận lần này, cũng giống như lần trước, là nhằm tạo ra sự ngăn chặn bằng sức mạnh quân sự hùng mạnh chống lại những kẻ ly khai Đài Loan”, một chuyên gia giấu tên từ Đại học Quốc phòng Trung Quốc nói, theo tờ Thời Báo Hoàn Cầu của Trung Quốc.