Tuyên bố cắt giảm mạnh quân số vừa được Trung Quốc đưa ra gần đây xuất phát từ toan tính trái ngược với lý giải “chung tay cùng thế giới duy trì hòa bình” của nước này, theo bài viết đăng trên chuyên san quốc phòng The Diplomat.
Đầu tháng 9, trong lễ kỷ niệm 70 năm ngày kết thúc Thế chiến thứ hai, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) sẽ cắt giảm mạnh 300.000 binh sĩ, đồng thời lý giải động thái này là một phần trong cam kết “triển khai chiến dịch duy trì hòa bình thế giới” của quân đội Trung Quốc.
The Diplomat (chuyên san có trụ sở tại Tokyo) cho hay quân đội Trung Quốc đã 4 lần cắt giảm quân số, gồm cắt giảm 1 triệu binh sĩ hồi năm 1985, 500.000 hồi năm 1997, 200.000 vào năm 2003 và giờ là 300.000 quân.
Ông Dương Vũ Quân, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, hồi tuần rồi cũng lặp lại lời ông Tập khi nói rằng cắt giảm lần này “hoàn toàn cho thấy thành ý và nhiệt tâm của Trung Quốc trong việc chung tay cùng quốc tế duy trì hòa bình”. Ngoài ra, lần cắt giảm này còn “thể hiện thái độ có trách nhiệm và tích cực của Trung Quốc hướng tới việc kiểm soát và giải trừ quân bị quốc tế”, ông Dương cho hay.
Tuy nhiên, khi được hỏi kỹ hơn về lý do của quyết định cắt giảm, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc tập trung nói về quá trình cải tổ quân đội, chứ không nhắc gì đến cam kết duy trì hòa bình thế giới nữa.
“Qua cắt giảm số lượng binh sĩ, quân đội Trung Quốc sẽ điều chỉnh và tối ưu hóa thêm nữa quy mô và cấu trúc của mình, giúp tăng cường khả năng của binh sĩ, giúp cơ cấu của quân đội có tính khoa học cao hơn và đồng thời tạo dựng lên một lực lượng quân sự hiện đại với đặc tính riêng của người Trung Quốc”, ông Dương giải thích.
Ông này còn cho biết thêm rằng số binh sĩ nằm trong diện bị cắt giảm sẽ là “binh lính được trang bị quân trang lỗi thời, nhân viên văn phòng và nhân sự thuộc các phòng ban không mang tính chiến đấu”. Ông Dương cũng nhấn mạnh rằng lần cắt giảm này không làm suy yếu năng lực bảo vệ các lợi ích quốc gia của quân đội.
Theo thống kê của The Diplomat, ngay cả sau khi lần cắt giảm này hoàn tất vào năm 2017, quân đội Trung Quốc (khi đó ước tính vào khoảng 2 triệu lính) vẫn là lực lượng quân sự lớn nhất thế giới.
Ông Rory Medcalf, chuyên gia thuộc trường Đại học Quốc gia Úc, bình luận quyết định cắt giảm quân số của Trung Quốc chỉ liên quan đến vấn đề ngân sách, chứ không hề do nguyên nhân nào khác.
“Nhân lực chiếm chi phí rất lớn trong ngân sách quân đội và lương của quân đội Trung Quốc đã tăng rất nhiều trong những năm gần đây. Do vậy, có nhiều lý do dễ nhận ra để cắt giảm quân số mà không làm giảm tính hiệu quả”, ông Medcalf nói với tờ The New York Times (Mỹ).
Chuyên gia này còn nhận định thêm rằng giảm khoản chi phí cho binh sĩ đồng nghĩa với việc quân đội Trung Quốc sẽ có thêm tiền để tiếp tục hiện đại hóa lực lượng.
Vào cuối buổi họp báo, ông Dương lưu ý rằng lần cắt giảm trên chỉ là bước đầu của một đợt cải tổ mới của quân đội Trung Quốc. “Ở bước kế tiếp, quân đội Trung Quốc sẽ triển khai một loạt biện pháp cải tổ mới nhằm thúc đẩy công cuộc cải cách quân sự và quốc phòng một cách tích cực và vững chắc”, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho hay.