“Polyphony: Southeast Asia”- triển lãm nghệ thuật đương đại quy mô lớn đầu tiên của các nghệ sĩ Đông Nam Á tại TQ – khai mạc chiều 9-11, tại Bảo tàng Nghệ thuật thuộc Trường đại học Nghệ thuật Nam Kinh. Trươc đó, một chuyện nghiêm trọng, tạm coi là “ngoài nghệ thuật” xảy ra.
Nghệ sĩ Trần Lương (phải) bên poster triển lãm tại Nam Kinh không còn “đường lưỡi bò”
Họa sĩ Trần Lương – cái tên không xa lạ với công chúng mỹ thuật.Sinh năm 1960, ông từng nổi tiếng cùng 4 thành viên kháccủa nhóm “Gang of five” gồmĐặng Xuân Hòa, Hà Trí Hiếu, Hồng Việt Dũng, Phạm Quang Vinh- được coi như các“chàng ngự lâm” đình đám, khuấy động đời sống mỹ thuật VN những năm đầu thập niên 90 thế kỷ trước.
Riêng với Trần Lương, ngoài sáng tạo cá nhân, tổ chức triển lãm nhiều lần trong nước và ngoài nước, ông còn được biết đến là người nhiệt thành cổ vũ, nhiệt thành góp công sức, trí tuệ tạo dựng môi trường hoạt động sáng tạo cho các họa sĩ trẻ, như: là ngườithành lập Nhà Sàn Studio (còn gọi là Nhà sàn Đức, năm 1998) – được coi như không gian nghệ thuật phá cách hàng đầu của Hà Nội; người đồng sáng lập Trung tâm nghệ thuật đương đại tại Hà Nội vào năm 2000 – nơi tổ chức thành công nhiều sự kiện hội họa cách tân của giới mỹ thuật.
Những ngày này, họa sĩ Trần Lương là cái tên “hot”, rất “hot” trong dư luận, công luận cũng như trên mạng xã hội.
Ông lại vừa tổ chức triển lãm thành công chăng ?
Không. Chuyện liên quan việc ông tham gia triển lãm “Polyphony: Southeast Asia” – một triển lãm nghệ thuật đương đại quy mô lớn đầu tiên của các nghệ sĩ Đông Nam Á tại Trung Quốc với sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ tài năng đến từ Singapore, Indonesia, Philippines, Thái Lan, Myanma, Malaysia, Việt Nam.
Ngoài tham gia trong tư cách nghệ sĩ với hai tác phẩm video art và một tác phẩm trình diễn, bằnguy tín của mình, Trần Lương còn được ban tổ chức đề nghị làm giám tuyển và dẫn dắt đoàn nghệ sĩ 3 nghệ sĩ trẻ VN tham dự sự kiện này.
Tham gia một triển lãm quan trọng, có tầm khu vực như trên, lại được tín nhiệm thêm vai trò giám tuyển, là vinh dự không chỉ cho cá nhân ông, mà còn cho giới họa sĩ VN.
“Polyphony: Southeast Asia” khai mạc chiều 9-11, tại Bảo tàng Nghệ thuật thuộc Trường đại học Nghệ thuật Nam Kinh.Tuy nhiên, trước đó, một chuyện nghiêm trọng, tạm coi là “ngoài nghệ thuật” đã xảy ra.
Cụ thể, khi còn trong nước chuẩn bị các công việc để tham dự sự kiện, họa sĩ Trần Lương phát hiện poster của triển lãm này có hình “lưỡi bò” thể hiện yêu sách chủ quyền gần như toàn bộ biển Đông của TQ.
Một ý đồ chính trị được cài đặt trong một sự kiện nghệ thuật ? Đương nhiên !
TQ quả tinh vi và tính toán ? Điều đó thì đã rõ !
Trần Lương thông báo cho các nghệ sĩ chủ chốt ở các nước Đông Nam Á tham gia triển lãm, kêu gọi các nghệ sĩ cùng yêu cầu Ban Tổ chức thay đổi poster.
Lời kêu gọi của họa sĩ Trần Lương được các họa sĩ Đông Nam Á – trong đó có các quốc gia vốn thường bị TQ gây hấn, quấy nhiễu – đồng tình.
Điều kiện đặt ra một cách quyết liệt: nếu Ban Tổ chức không thay poster, các họa sĩ các nước Đông Nam Á sẽ cùng tẩy chay Triển lãm.
Yêu cầu chính đáng của ông cùng các nghệ sĩ Đông Nam Á khác đã được Ban Tổ chức triển lãm thực hiện. Poster triển lãm nhanh chóng được thay đổi thiết kế, đương nhiên, không thể còn “đường lưỡi bò” phi pháp. Triển lãm “Polyphony: Southeast Asia”- sự kiện nghệ thuật – được trả về đúng nghĩa nghệ thuật.
Từ chuyện về họa sĩ Trần Lương trong triển lãm nêu trên, chợt thấy buồn, đau và chạnh lòng nhớ lại phát ngôn phản cảm của một nữ thành viên Hội đồng duyệt phim quốc gia – cũng là một nghệ sĩ tiếng tăm – khi bàthanh minh về việc để lọt “đường lưỡi bò” trong phim “Everest: Người tuyết bé nhỏ” công chiếu tại VN cách đây chưa lâu, rằng: “Có mấy giây thôi, mọi người cứ làm quá lên” ?!