Một quan chức cấp cao của Hải quân Mỹ đã nhắc lại lập trường, chính sách của Washington là tiếp tục đưa tàu thuyền hoặc máy bay đến bất cứ nơi nào theo luật quốc tế cho phép, trong bối cảnh cáo buộc mới nhất rằng một tàu khu trục của hải quân Trung Quốc đã phóng tia laser tới máy bay quân sự Mỹ trong khi tiến hành tuần tra thường xuyên ở Biển Đông trong tháng 2.
Đô đốc Hải quân Mỹ John Aquilino nhắc lại lập trường trên vào hôm 8/3 vừa qua. Tuy nhiên, ông John Aquilino từ chối bình luận về việc có bao nhiêu đợt thực hiện quyền tự do hoạt động hàng hải hoặc diễn tập quân sự mà Mỹ đang lên kế hoạch tiến hành trong năm nay ở Biển Đông. Được biết trước đó vào ngày 17/2, một khu trục hạm Trung Quốc đã nhắm tia laser vào một máy bay do thám P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ. Sự cố trên đã ngay lập tức thu hút các phản ứng cứng rắn từ Bộ Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ, nói rằng các loại laser cấp vũ khí có thể gây ra tác hại nghiêm trọng đối với máy bay và thủy quân lục chiến, cũng như các hệ thống tàu và máy bay.
Năm 2019, Mỹ đã tiến hành tổng cộng 9 đợt tuần tra tự do hàng hải ở Biển Đông, tăng mạnh so với năm 2018 và 2017. Trong hai tháng đầu năm nay, tàu sân bay USS Montgomery và tàu khu trục tên lửa USS Wayne E Meyer đã được triển khai trong phạm vi vài hải lý ngoài khơi đá Chữ Thập và Vành Khăn, hai trong số những hòn đảo nhân tạo lớn nhất do Trung Quốc bồi đắp trong vùng biển tranh chấp.
Trong cùng một cuộc phỏng vấn qua điện thoại, Đô đốc Aquilino bày tỏ sự thất vọng về quyết định của Tổng thống Philippines R.Duterte bãi bỏ Thỏa thuận Thăm viếng quân sự giữa Mỹ và Philippines ngay cả khi ông bày tỏ sẵn sàng tiếp tục hoạt động trao đổi hợp tác với Hải quân Mỹ. ‘Có một chút thất vọng rằng, tại thời điểm này, chúng tôi coi trọng liên minh của mình với Philippines, chúng tôi tiếp tục hoạt động cùng với hải quân Philippines và chúng tôi sẽ xem câu chuyện hiện tại này sẽ đi đến đâu”, ông Aquilino nói.
Những phát biểu của Đô đốc Hải quân Mỹ đưa ra khi tàu sân bay Theodore Roosevelt (CNV 71) chạy bằng năng lượng hạt nhân của Mỹ đang có chuyến thăm hữu nghị đến Việt Nam hôm 7-9/3. Đây là chuyến thăm có nhiều ý nghĩa cho thấy sự phát triển quan hệ song phương nói chung và hợp tác quốc phòng nói riêng giữa hai nước. Đồng thời, còn nhằm khẳng định những cam kết của Mỹ về tự do hàng hải, hàng không và luật pháp quốc tế ở Biển Đông. Phát biểu với báo chí trên tàu sân bay USS Theodore Roosevelt (CNV 71) đang neo đậu tại vịnh Đà Nẵng, đại diện Đại sứ quán Mỹ khẳng định chuyến thăm Việt Nam lần này của tàu thể hiện sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa hai nước.