Lần đầu tiên, Đài Loan được Mỹ đưa thêm vào danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ nhận được sự “tài trợ và huấn luyện” của Mỹ trong năm tài chính 2016 để bảo vệ an ninh Biển Đông.
Tàu khu trục tàng hình lớp Tue – Jiang của Đài Loan
Theo nguồn tin của tờ The Diplomat, hôm 1/10/2015, lưỡng viện Quốc hội Mỹ đã biểu quyết thông qua ngân sách quốc phòng Mỹ trong năm tài chính 2016, cho phép Bộ Quốc phòng nước này “tài trợ và huấn luyện” cho 7 nước Đông Nam Á Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan, Việt Nam, Brunei, Singapore.
Điểm đặc biệt là vào giờ chót, Đài Loan đã được đưa thêm vào danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ nhận được sự hỗ trợ của Mỹ.
Cụ thể, mục 1261 của Luật ngân sách quốc phòng tài khóa (NDAA) 2016 vạch ra một nội dung mới gọi là “Sáng kiến Biển Đông” – lần đầu tiên xuất hiện trong phần “Những vấn đề liên quan đến khu vực châu Á – Thái Bình Dương”. Nó lưu ý rằng, Bộ trưởng Quốc phòng được ủy quyền để cung cấp hỗ trợ và huấn luyện cho Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan, Việt Nam, Brunei, Singapore và vùng lãnh thổ Đài Loan nhằm “mục đích tăng cường an ninh hàng hải và nhận thức về lĩnh vực hàng hải của các nước ven Biển Đông”.
Nội dung của NDAA 2016 cũng đề cập đến việc Mỹ ủng hộ Đài Loan phù hợp theo đạo luật an ninh chung giữa hai nước còn gọi là “Đạo luật Quan hệ Đài Loan”, mà theo đó, Washington có trách nhiệm đảm bảo cho Đài Loan có một thế trận quốc phòng mạnh mẽ.
Đặc biệt, Luật ngân sách quốc phòng tài khóa 2016 của Mỹ quy định: Mỹ phải tiếp tục ủng hộ các nỗ lực của Đài Loan trang bị những phương tiện hiện đại và vượt trội để có thể cân bằng với sức mạnh quân sự đang lên của Trung Quốc. Trong số các loại vũ khi cần được tăng cường có tàu xung kích cao tốc, tên lửa địa đối hải, hệ thống tu sửa khẩn cấp đường băng quân sự, mìn tấn công và tàu ngầm để tối ưu hóa hệ thống quốc phòng của eo biển Đài Loan”.
Đài Loan là một bên yêu sách chủ quyền ở Biển Đông và hiện đang kiểm soát (trái phép) đảo Ba Bình, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Vấn đề Đài Loan từ lâu cũng là một trong những vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ Mỹ – Trung.
Trước đó, trong một hội thảo tại Washington mới đây có chủ đề “Đài Loan với Biển Đông”, một số chuyên gia tư vấn và hoạch định quốc phòng Mỹ đã cảnh báo đang có một “cơn bão” quân sự hình thành trên Biển Đông và “cơn bão” này liên quan trực tiếp đến Đài Loan. Các ý kiến nhấn mạnh Mỹ cần phải hành động và hành động ngay để ngăn chặn Trung Quốc bành trướng trên Biển Đông, vì nếu để Bắc Kinh tự tung tự tác ở Biển Đông, an ninh của Đài Loan cũng sẽ bị đe dọa.