Mỹ đã yêu cầu 4 hãng hàng không Trung Quốc phải cung cấp thông tin chi tiết các chuyến bay trước ngày 27/5. Động thái này đã ngay lập tức vấp phải sự phản đối từ phía Trung Quốc. Căng thẳng này tiếp tục khiến quan hệ hai nước tiếp tục rơi vào tình trạng xấu nhất từ trước đến nay.
Hôm 22/5, Chính phủ Mỹ đã cáo buộc chính phủ Trung Quốc gây khó khăn và khiến các hãng hàng không Mỹ không thể tiếp tục khai thác các chuyến bay đến Trung Quốc. Mỹ đã yêu cầu 4 hãng hàng không Trung Quốc Air China, China Eastern Airlines, China Southern Airlines và Hainan Airlines Holding phải cung cấp thông tin chi tiết các chuyến bay. Điều này khiến Trung Quốc không hài lòng. Bộ Giao thông Mỹ đã hoãn một số chuyến bay của hãng hàng không Trung Quốc do không tuân thủ các yêu cầu được gửi đến trong thông báo.
Phản ứng trước hành động của Mỹ, Trung Quốc hôm 25/5 đã phản đối tất cả hạn chế Mỹ áp đặt lên với các hãng hàng không Trung Quốc. Đây là động thái phản hồi việc Bộ Giao thông Mỹ đã yêu cầu các hãng bay Trung Quốc nộp lịch trình và thông tin chi tiết chuyến bay trước ngày 27/5. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết “các biện pháp hạn chế chuyến bay của Bắc Kinh được áp dụng bình đẳng với tất cả hãng hàng không và là những nỗ lực nhằm hạn chế rủi ro liên quan đến Covid-19”. Tuyên bố của ông Triệu Lập Kiên được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ hai nước tiếp tục căng thẳng. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong họp báo hôm 24/5 đã nói rằng mối quan hệ Mỹ – Trung đang bị đẩy đến “bờ vực của một cuộc chiến tranh lạnh mới”.
Trong một diễn biến khác liên quan, Cố vấn An ninh quốc gia Robert O’Brien khẳng định Mỹ sẽ “làm tới cùng” việc Trung Quốc che giấu dịch và rằng Mỹ sẽ điều chế thành công vaccine ngừa COVID-19 trước Trung Quốc. Trả lời của đài CBS ngày 24/5, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien đã có phát ngôn so sánh sự bùng phát của COVID-19 và phản ứng của Trung Quốc về mức độ nghiêm trọng của đại dịch này có thể ngang với thảm họa nổ nhà máy điện hạt nhân Chernobyl ở Liên Xô năm 1986. “Trung Quốc đã có thông tin về virus gây dịch COVID-19 từ tháng 11/2019 nhưng họ không nói gì cả. Đến tháng 12 rồi tháng 1-2020 họ mới bắt đầu cung cấp thông tin sai lệch cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)”, ông O’Brien khẳng định.
Chia sẻ thêm về cuộc đua điều chế vaccine ngừa COVID-19 với Trung Quốc, ông Robert O’Brien khẳng định Mỹ nhiều khả năng sẽ là nước thắng cuộc vì các chuyên gia ở đây đã và đang đạt được các bước tiến đáng kể trong nghiên cứu liệu trình điều trị và vaccine.Ngay khi có sản phẩm hoàn thiện, Mỹ sẽ chia sẻ cho cả người dân trong nước lẫn toàn thế giới như Tổng thống Donald Trump từng cam kết. Ông O’Brien cũng cho biết đã nhận được báo cáo về việc Trung Quốc có thể đang tiến hành các chiến dịch tình báo để thu thập thông tin về vaccine ở các nước khác nhưng quan chức này có vẻ không lo ngại về thông tin trên. “Trung Quốc đã có lịch sử nhiều năm đánh cắp tài sản trí tuệ của Mỹ và làm nhái công nghệ Mỹ. Do đó, tôi không có gì bất ngờ nếu họ cũng làm tương tự với vaccine của Mỹ”, Cố vấn O’Brien cho hay.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định rút khỏi Bầu trời mở được đưa ra do Nga vi phạm các cam kết theo thỏa thuận, cáo buộc Nga đã hạn chế trinh sát cơ Mỹ bay qua khu vực lãnh thổ hải ngoại Kaliningrad ở khu vực Baltic trong khuôn khổ hiệp ước. Hiệp ước Bầu trời mở được 34 quốc gia ký năm 1992, cho phép các thành viên gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc và hầu hết các quốc gia châu Âu triển khai trinh sát cơ mang camera và radar bay theo lộ trình được thống nhất trước trên lãnh thổ của nhau. Các chuyến bay nhằm mục đích giám sát hoạt động quân sự và xác minh việc tuân thủ các hiệp ước khác. Chính quyền D.Trump cũng đã rút Mỹ khỏi hàng loạt thỏa thuận quốc tế về kiểm soát khí thải carbon toàn cầu, thỏa thuận hạt nhân với Iran và hiệp ước cấm triển khai tên lửa hạt nhân tầm trung trên đất liền ở châu Âu.