Ông James Jay Carafano, phó chủ tịch về nghiên cứu chính sách đối ngoại và quốc phòng của Quỹ Di sản hôm 6/6 đã đăng bài bình luận trên Fox News chỉ ra 5 cách thức thông minh mà Hoa Kỳ nên áp dụng để kìm hãm Trung Quốc.
Ông James Jay Carafano cho rằng dù Hoa Kỳ đang gặp tình cảnh hỗn loạn trong nước sau cái chết George Floyd, nhưng quan hệ đối ngoại của Washington vẫn phải tiếp diễn.
Ông Carafano hoan nghênh Tổng thống Trump đã đưa ra hàng loạt các biện pháp trừng phạt được thiết kế để làm nản lòng chế độ Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày càng hung hăng và hăm dọa. Hành động này hoàn toàn đồng nhất với chiến lược đối phó Trung Quốc mà chính quyền Trump đã công bố gần đây, một tài liệu giải thích lý do hợp lý về cách thức Hoa Kỳ đã đối phó với Trung Quốc trong ba thập kỷ qua.
Chuyên gia về chính sách đối ngoại này, sau đó đã nêu ra 5 cách thức mà Hoa Kỳ có thể áp dụng để kiềm chế nhà nước Trung Quốc cộng sản:
Cách thứ nhất: Không chơi trò đánh đổi
Các nhà ngoại giao thường bàn luận về “chính sách kết nối”, trong đó các nước chấp nhận đổi một số nhượng bộ về một vấn đề để giành lợi ích từ một vấn đề khác. Kiểu ngoại giao đánh đổi đó sẽ không hiệu quả trong các mối quan hệ phức tạp giữa Washington và Bắc Kinh. Chẳng hạn, Hoa Kỳ đủ khôn ngoan để không nhượng bộ Bắc Kinh về thương mại với hy vọng chế độ này sẽ giúp lại về vấn đề Bắc Hàn hay Biển Đông. Điều đó sẽ không xảy ra.
Washington đã đúng khi xử lý từng bất đồng dựa trên lẽ phải trái của mỗi vấn đề đó. Tuần trước, bất chấp những gì khác đang diễn ra giữa hai quốc gia, ngay cả khi chúng ta thực thi hiệp định thương mại, tổng thống Hoa Kỳ đã đúng trong việc đe dọa các lãnh đạo Trung Quốc về các chế tài liên quan đến vi phạm nhân quyền.
Cách thứ hai: Theo đuổi điều đúng đắn
Đúng như dự đoán, tuần trước tổng thống Trump đã bị chỉ trích khi hủy các đặc quyền thương mại mà Hồng Kông đã được hưởng từ Mỹ khi hòn đảo này là khu vực tự trị trước Trung Quốc. Tuy nhiên, chính quyền Trump chỉ đang làm theo luật Mỹ; luật yêu cầu chính phủ phải đánh giá những sự vi phạm của Bắc Kinh đối với các cam kết của họ trong việc tôn trọng tự do chính trị và kinh tế của người dân Hồng Kông.
Hành động này có thể khiến Bắc Kinh suy nghĩ kỹ về phạm vi của luật an ninh mới mà họ đang soạn thảo để trừng phạt những người Hồng Kông yêu tự do. Nếu chính quyền Trung Quốc kiên quyết tước đi các quyền của dân Hồng Kông, thì đối tượng duy nhất phải chịu trách nhiệm cho việc gây tổn hại tới Hồng Kông là Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Đảng này đã từng cam kết tôn trọng quyền tự trị của người dân Hồng Kông.
Hoa Kỳ không thể phớt lờ những lựa chọn cứng rắn như vậy của Trung Quốc. Rốt cuộc, việc buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho những việc làm sai trái của họ luôn là chính sách tốt nhất. Nếu không làm thế, Bắc Kinh sẽ coi Washington không là gì khác hơn chỉ là gờ giảm tốc đối với các tham vọng toàn cầu của họ.
Cách thứ ba: Duy trì mối quan hệ với các nước bạn
Nhiều nước trên thế giới cùng yêu chuộng tự do, hình thành một cộng đồng các nước gọi là thế giới tự do. Nếu thế giới tự do này không tập hợp cùng nhau để kìm hãm hành động phi pháp của Trung Quốc, thì tương lai của tự do sẽ bị đặt dấu hỏi.
Những nhà phê bình có thể không đồng ý về quyết định rút nước Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) của tổng thống Trump, nhưng không có vấn đề gì khi mà những chỉ trích của Washington đã khích động cộng đồng quốc tế đòi hỏi nhiều tính minh bạch và chịu trách nhiệm hơn từ tổ chức này. Bây giờ chúng ta cần thêm nhiều quyết định tương tự như thế nữa.
Hoa Kỳ cần lãnh đạo tiến trình phục hồi kinh tế hậu COVID của thế giới tự do, bất chấp những can thiệp từ Trung Quốc. Cuộc họp nhóm G7+ là một hình mẫu tốt để làm thế, nhưng không nên cho Nga tham gia vào nhóm này. Nga không có gì để hỗ trợ cho phục hồi kinh tế thị trường tự do và họ sẽ chỉ cản trở cuộc thảo luận thẳng thắn giữa các nền dân chủ về cách thức đối phó với Trung Quốc.
Cách thứ tư: Theo đuổi các chính sách dài hơi
Để thu hút và duy trì sự chú ý của Bắc Kinh, Washington cần phải hướng đến chế độ này với những biện pháp có ý nghĩa. Trong đó bao gồm biện pháp tấn công vào nơi Bắc Kinh dễ bị tổn thương nhất: đánh vào túi tiền của họ… nhiều lần.
Chính quyền Trump đang tìm hiểu xem liệu các công ty Trung Quốc có tuân thủ các yêu cầu để niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán Hoa Kỳ hay không. Washington thực hiện việc này sau khi có các báo cáo về hãng đồ uống Luckin Coffee của Trung Quốc đã làm sai số liệu trong báo cáo về hoạt động kinh doanh.
Trung Quốc cần tiếp cận thị trường tài chính Hoa Kỳ; do đó, một chiến dịch liên tục xử phạt họ vì sai phạm tài chính chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý của Bắc Kinh.
Cách thứ năm: Không để tự gây thương tích
Việc đầu tiên là phải đưa nước Mỹ trở về trạng thái hoạt động bình thường. Các chính sách bảo vệ tự do, thịnh vượng và an ninh của chúng ta cũng phải hiệu quả như khi chúng được sử dụng để đối phó với Trung Quốc.
Thông báo của tổng thống Trump về hạn chế sinh viên Trung Quốc tại các trường đại học và các viện nghiên cứu Hoa Kỳ là một ví dụ tốt. Khoảng hơn 300.000 sinh viên Trung Quốc đang học tại Hoa Kỳ mỗi năm. Nhiều người trong số đó tham gia vào hoạt động gián điệp, đánh cắp sở hữu trí tuệ và các hoạt động chính trị theo sự chỉ đạo của ĐCSTQ.
Chính quyền Trump đã đúng khi bắt đầu trấn áp hoạt động phi pháp này. Động thái đó gửi một cảnh báo mạnh mẽ tới Trung Quốc rằng họ có thể mất quyền tiếp cận hệ thống đại học Hoa Kỳ nếu họ không ngừng những hành vi lạm dụng tồi tệ. Đây là một kiểu chính sách thận trọng có thể giúp cân bằng cả việc bảo vệ nước Mỹ và ứng phó với Trung Quốc.