Ngân sách quốc phòng năm 2021 do Quốc hội Mỹ xây dựng có thêm nội dung mới “Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương”, nhằm thể hiện rõ Mỹ sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình trong khu vực này. Điều này cũng gửi một tín hiệu tới chính quyền Joe Biden sắp nắm quyền rằng, Mỹ cần có những biện pháp cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.
Với việc đưa thêm “Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương ” vào Luật ủy quyền Quốc phòng năm 2021,
ông Trump sẽ gây khó cho người kế nhiệm trong chính sách với Trung Quốc và Đài Loan
Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương nhằm vào Trung Quốc
Theo trang tin Đa Chiều (Dwnews) ngày 7/12, báo Mỹ Washington Post ngày 6/12 đưa tin, dự toán ngân sách quốc phòng năm 2021 mang tên “Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng” (2021 FY NDAA) do Thượng viện Mỹ xây dựng đã đưa vào thêm nội dung “Pacific Deterrence Initiative” (Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương) và phân bổ 2,2 tỷ USD cho kế hoạch này. Căn cứ Sáng kiến này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cần xây dựng kế hoạch tăng cường khả năng phòng ngự và đảm bảo các đồng minh trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương; đồng thời đệ trình báo cáo liên quan lên quốc hội trước ngày 15/2/2021.
Theo phân tích của báo cáo, dự luật đã đề cập đến phương hướng chung là kiềm chế Trung Quốc thông qua “Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương”, nhưng không liệt kê các chi tiết. Điều này đã mang lại cho ông Joe Biden, người sẽ trở thành tổng thống vào tháng 1/2021, rất nhiều không gian tự do trong việc xây dựng kế hoạch.
Nhưng bà Bonnie Glaser, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), một tổ chức tư vấn của Mỹ, cho rằng Quốc hội đã gửi một tín hiệu rõ ràng tới chính quyền Joe Biden phải tiếp tục “tiến lên” (trong việc đáp trả Trung Quốc). Ngoài ra, Washington Post cũng chỉ ra rằng, do các nhà lập pháp đã bày tỏ họ sẽ chi cho khu vực này nhiều hơn gấp đôi trong ngân sách năm 2022, nên dự kiến ngân sách của chính phủ Mỹ cho kế hoạch này sẽ càng nhiều hơn trong tương lai.
Trang tin Deutsche Welle của Đức ngày 5/12 viết, Ủy ban Quân vụ Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã đạt được nhất trí về nội dung của Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2021 đề cập đến một loạt “biện pháp mới để răn đe Trung Quốc”, trong đó bao gồm “ủng hộ Đài Loan” và “bảo vệ Hồng Kông”.
Sau nhiều tháng phối hợp, hôm thứ Năm (3/12), Ủy ban Quân vụ Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã nhất trí về phiên bản cuối cùng của Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2021. Dự luật vẫn cần được Thượng viện và Hạ viện biểu quyết thông qua trước khi được gửi tới Tổng thống Trump để ký thành luật.
Sau khi đạt được đồng thuận, các nghị sĩ Đảng Cộng hòa của Ủy ban Quân vụ Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã lần lượt đưa ra các bản trích yếu dài 15 trang và 3 trang về dự thảo luật này.
Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ đã đề cập đến bản “Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương” trong bản tóm tắt. “Sáng kiến…” này nhằm mục đích gửi một tín hiệu mạnh mẽ tới Trung Quốc, bất kỳ đối thủ và đồng minh tiềm năng nào của Mỹ rằng: Mỹ sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình trong khu vực. Ngoài ra, Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2021 cũng bao gồm một số điều khoản nhằm ngăn chặn các hành vi ác ý của Trung Quốc; trong đó có: ngăn cản Trung Quốc có được tài sản trí tuệ, công nghệ và dữ liệu quốc phòng nhạy cảm; yêu cầu báo cáo công khai trong Sổ đăng ký Liên bang tình hình kinh doanh tại Mỹ của các công ty quân sự Trung Quốc; cấm xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ quốc phòng bị quản chế cho cảnh sát Hồng Kông. Bản trích yếu cũng tái khẳng định Mỹ cam kết và ủng hộ đối với các đồng minh và đối tác như Đài Loan, các nước Baltic, Ấn Độ, Việt Nam và Nhật Bản.
Một trong những cách mới để răn đe Trung Quốc: ủng hộ Đài Loan
Bản trích yếu do các nghị sĩ Đảng Cộng hòa của Ủy ban Quân vụ Hạ viện đưa ra cũng liệt kê cụ thể “các phương cách mới để răn đe Trung Quốc”. Trong đó bao gồm: ủng hộ Đài Loan, bảo vệ Hồng Kông, Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương, ngăn chặn gián điệp công nghiệp của Trung Quốc, yêu cầu các công ty công nghiệp quân sự Trung Quốc minh bạch, tìm kiếm loại Trung Quốc khỏi chương trình viện trợ của Ngân hàng Thế giới, bảo vệ chuỗi cung ứng công nghiệp của Mỹ, bảo vệ các nghiên cứu then chốt và yêu cầu Mỹ tìm kiếm sự minh bạch trong hoạt động vay tiền của Trung Quốc trong các tổ chức tài chính quốc tế, v.v.
Các nghị sĩ Đảng Cộng hòa của Ủy ban Quân vụ Hạ viện đã chỉ rõ trong nội dung “ủng hộ Đài Loan” rằng: “Ủng hộ việc Mỹ hỗ trợ Đài Loan phát triển một lực lượng phòng vệ hiện đại có khả năng chuẩn bị chiến tranh để đáp ứng nhu cầu Đài Loan duy trì đủ khả năng tự phòng vệ. Dự luật cũng yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ cung cấp báo cáo hàng năm nêu rõ Bộ Quốc phòng đã có tiến triển trong việc ngăn chặn các đối thủ cạnh tranh đạt được các mục tiêu chiến lược đối với các đối tác phòng vệ của Mỹ”.
Các điều khoản liên quan đến Đài Loan trong Bản dự thảo cuối cùng dài 4.500 trang của Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2021 bao gồm 4 điều sau: Điều 1260 bày tỏ ý kiến của Quốc hội về “Đạo luật Quan hệ Đài Loan”; Điều 1260A về báo cáo tóm tắt hàng năm về việc bán vũ khí cho Đài Loan; Điều 1260B về Báo cáo hàng năm của Hiệp định Đối tác An ninh Y tế Mỹ – Đài Loan và Điều 9724 về việc đối xử công bằng với công dân Đài Loan trong các tổ chức tài chính quốc tế.
Đặc biệt nêu tên Huawei và ZTE
“Bảo vệ các căn cứ quân sự của Mỹ” cũng được coi là một trong những biện pháp mới để răn đe Trung Quốc. Các nghị sĩ Đảng Cộng hòa của Ủy ban Quân vụ Hạ viện chỉ ra rằng Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2021 yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ trước khi triển khai vũ khí và quân đội mới ở nước ngoài phải thông báo cho Quốc hội về việc sử dụng mạng 5G “có nguy cơ”, các biện pháp do nước sở tại thực hiện đối với mạng, dịch vụ và thiết bị 5G. Trong đó đặc biệt lưu ý đến các nhà sản xuất thiết bị viễn thông Trung Quốc Huawei và ZTE.
Tờ South China Morning Post cũng đưa tin, Quốc hội Mỹ có kế hoạch yêu cầu Bộ Quốc phòng xem xét lại việc gửi thiết bị quân sự hoặc binh lính tới các quốc gia sử dụng công nghệ viễn thông 5G của Trung Quốc. Quy định này, chiếm hơn 1.000 trang trong bản dự thảo cuối cùng của Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng 2021, dường như nhằm gây thêm áp lực lên các ông lớn viễn thông Trung Quốc Huawei và ZTE.
Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2021 cho phép chi tiêu quốc phòng 740,5 tỉ USD trong năm tài chính 2021. Giống như những năm gần đây, ngoài việc bao gồm nhiều nội dung như tiền lương quân đội và mua sắm trang thiết bị, dự luật còn có riêng các điều khoản nhằm vào Trung Quốc.