Thời gian qua vụ việc Belarus điều chiến đấu cơ ép máy bay chở khách hạ cánh để bắt nhà chỉ trích đối lập Protasevich gây chấn động cộng đồng quốc tế, sự việc này dường như đã lan sang Trung Quốc.
Những người Hong Kong lưu vong và người nước ngoài bị chính quyền Hong Kong nghi ngờ là đối tượng truy nã đang lo lắng, nếu hành động của Belarus không bị trừng phạt, thì bạn thân của họ – Trung Quốc, có khả năng cũng học theo hành vi này để đối phó với những người bất đồng chính kiến.
Thomas Rohden, một trong những chính trị gia Đan Mạch trong cuộc trao đổi gần đây với VOA cho rằng, vụ máy bay chở khách hạ cánh ở Belarus là điều không tưởng và vượt quá tầm hiểu biết của người bình thường, tuy nhiên, đối với các nhà lãnh đạo các nước độc tài, họ sẽ làm bất cứ điều gì có thể để đạt được mục tiêu của mình. Ông lưu ý cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các nền dân chủ phương Tây, không nên chỉ lên án bằng lời nói, nếu không các chế độ độc tài trong đó có Trung Quốc sẽ học cách dùng máy bay chiến đấu để bắt giữ những người bất đồng chính kiến, và điều này sẽ sớm trở thành trạng thái bình thường mới.
Belarus đại diện cho 70 quốc gia tại LHQ ủng hộ phiên bản Hồng Kông của Luật An ninh Quốc gia
Không giống như EU lên án Trung Quốc vì làm xói mòn quyền tự trị của Hồng Kông, Belarus rõ ràng ủng hộ chính sách Hồng Kông của Trung Quốc. Vào ngày 5/3 năm nay, tại cuộc họp lần thứ 46 của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc ở Geneva, Belarus đã thay mặt 70 quốc gia có bài phát biểu chung, nhấn mạnh rằng vấn đề Hong Kong là công việc nội bộ của Trung Quốc và kêu gọi các nước phương Tây ngừng can thiệp. Bài phát biểu thậm chí còn chỉ ra rằng sau khi thực thi phiên bản Hồng Kông của Luật An ninh Quốc gia, Hồng Kông đã thoát khỏi tình trạng hỗn loạn và dần trở lại ổn định.
Vụ mới nhất Trung Quốc bị cáo buộc gây sức ép ở nước ngoài : Vụ việc Vương Tĩnh Du
Lần gần đây nhất chính phủ Trung Quốc bị cáo buộc gây sức ép với nước ngoài để dẫn độ công dân Trung Quốc về Trung Quốc mới xảy ra cách đây một tuần. Vương Tĩnh Du, một thanh niên Trùng Khánh 19 tuổi, đã bị Bắc Kinh đe dọa phải ra đầu thú vì đã đưa ra các bình luận trực tuyến trong chuyến đi nước ngoài để chỉ trích quân đội ĐCSTQ. Thứ Năm tuần trước, Vương Tĩnh Du đã bị cảnh sát địa phương bắt giữ và phải đối mặt với việc bị trục xuất vì quá cảnh sang Dubai trên đường đến Mỹ.
Quách Bảo Thắng, một nhà bất đồng chính kiến Trung Quốc tại Hoa Kỳ, đã nói chuyện với Vương Tĩnh Du, người đang bị giam giữ trong trại tạm giam và nói rằng luật sư địa phương của Vương Tĩnh Du sau đó đã phát hiện ra rằng vụ án thực sự bị Đại sứ quán Trung Quốc thao túng để dẫn độ anh ta về Trung Quốc.
“Sự cố nhà sách Causeway Bay” là một bài học từ quá khứ
Ngoài những vụ việc nêu trên, những vụ mất tích liên quan đến người dân ở Hong Kong trong vài năm trở lại đây cũng bị thế giới bên ngoài chỉ trích là có hậu thuẫn của Trung Quốc. Vụ việc nổi tiếng ở tiệm sách Causeway Bay năm 2015 bao gồm doanh nhân Quế Mẫn Hải mất tích ở Thái Lan và Lý Bá mất tích ở Hồng Kông. Tất cả sau đó đều xuất hiện trên truyền hình Trung Quốc đại lục và nhận tội.
Trước những cáo buộc này, các phương tiện truyền thông chính thức của Trung Quốc là Tân Hoa Xã và Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc lần lượt đăng các bài báo và phóng sự vào ngày 17 tháng 1 năm 2016, nói rằng Quế Mẫn Hải lần đầu tiên đi máy bay đến Thái Lan, sau đó lẻn vào Trung Quốc đại lục và tự đầu thú. Lý Bá đã nhận lời phỏng vấn của đài truyền hình vệ tinh Phượng Hoàng, nói rằng anh ta đã đi “lậu” trở lại đại lục và không có chuyện bắt cóc.
La Quán Thông: Cần cân nhắc tránh các chuyến bay qua lãnh thổ Trung Quốc trong tương lai
La Quán Thông, một cựu nhà lập pháp Hong Kong hiện đang sống lưu vong tại Anh, cũng bày tỏ sự ngạc nhiên trên trang Facebook cá nhân về vụ máy bay bị Belarus cưỡng bức hạ cánh. Anh nói rằng loại phương pháp “cướp và bắt cóc” này rõ ràng là không được các nhà độc tài sử dụng trong quá khứ, nhưng sau vụ việc thành công ở Belarus, nó có thể khuyến khích nhiều quốc gia cùng hệ thống độc tài lặp lại thủ đoạn này để đối phó với những người bất đồng chính kiến.
La Quán Thông viết: “Các hình phạt mà Belarus đối diện sắp tới sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến quyết định, liệu các quốc gia độc tài hơn trong tương lai có sử dụng chiến thuật tương tự, để bỏ tù những người chống lại chế độ hay không”.
Anh nói rằng trước mối đe dọa của một ‘quốc gia cường quốc’ (Trung Quốc), mặc dù anh đã tránh đi du lịch đến tất cả các quốc gia thân thiện với Bắc Kinh, nhưng sẽ cần thiết phải điều tra đường bay của các máy bay chở khách và tránh các chuyến bay qua lãnh thổ Trung Quốc để được hoàn toàn an toàn?
La Quán Thông cuối cùng kết luận rằng trước những phương pháp đàn áp ngày càng thay đổi của những kẻ độc tài, mặc dù anh đang ở nước ngoài, anh không thể thư giãn trong chốc lát. Anh hy vọng rằng nhà hoạt động 26 tuổi người Belarus hiện đang bị giam giữ, Roman Protasevich, sẽ có thể trở về Litva, nơi anh được cấp quy chế tị nạn, càng sớm càng tốt. Anh cũng hy vọng rằng nhà độc tài Belarus cũng sẽ bị trừng phạt như những gì Protasevich đang phải chịu.