Giới chuyên gia dự đoán Trung Quốc sẽ tăng gấp 4 lần số đường băng phi pháp trên Biển Đông để tăng cường hiện diện quân sự trong khu vực.
Đường băng Trung Quốc xây phi pháp trên đá Chữ Thập – Ảnh: CSIS
Tờ The Japan Times ngày 7.12 đăng bài phân tích cho rằng các đảo nhân tạo xây dựng phi pháp trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam có thể sớm mang lại cho quân đội Trung Quốc 4 đường băng trên Biển Đông. Đây có thể là tin xấu đối với an ninh, ổn định và tự do lưu thông trong khu vực.
Bài viết chỉ ra hiện nay, Trung Quốc đang vận hành đường băng phi pháp dài 2,4 km trên đảo Phú Lâm nằm trong quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Tuy nhiên, theo nhiều hình ảnh chụp từ vệ tinh gần đây cho thấy, nước này sắp đưa vào hoạt động đường băng dài hơn 3 km trên đá Chữ Thập thuộc Trường Sa và có thể đang xây 2 đường băng tương tự ở Xu Bi và Vành Khăn, cũng thuộc Trường Sa. Giới chuyên gia và các quan chức quân sự Mỹ đã cảnh báo đường băng trên đá Chữ Thập đủ để tất cả các loại chiến đấu cơ hoạt động.
Chưa hết, Trung Quốc lâu nay vẫn lớn tiếng bác bỏ quan ngại về nguy cơ Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông. Tuy nhiên, hồi tháng 10, nhiều trang mạng Trung Quốc ngang nhiên đăng nhiều hình ảnh với chú thích chiến đấu cơ J-11 đến đóng trú ở Phú Lâm. Hành động phi pháp này sẽ giúp chiến đấu cơ Trung Quốc mở tầm hoạt động thêm 360 km ở Biển Đông từ căn cứ trên đảo Hải Nam, theo báo Defense News.
Giới quan sát cảnh báo các cuộc tuần tra trên không được triển khai từ đường băng phi pháp có thể phục vụ ý đồ của Trung Quốc là hăm dọa những nước láng giềng cũng như làm phức tạp những cuộc tuần tra duy trì tự do lưu thông ở Biển Đông của Mỹ. “Trong những giai đoạn căng thẳng, giá trị hăm dọa của các tuần tra trên không là rất đáng kể”, chuyên gia Euan Graham thuộc Viện Nghiên cứu Lowy (Úc) nhận định với AP. Ông cảnh báo thêm: “Nếu chúng ta bắt đầu thấy có bằng chứng từ vệ tinh về việc trữ nhiên liệu quy mô lớn trên các đảo nhân tạo, đó sẽ là chỉ dấu rõ ràng nhất rằng Trung Quốc có ý đồ phát triển chúng thành các căn cứ không quân thật sự”.
Bên cạnh đó, AP dẫn lời chuyên gia về an ninh Trung Quốc tại Hội Liên hiệp các nhà khoa học Mỹ Hans Kristensen cho rằng những đường băng phi pháp sẽ cho phép máy bay Trung Quốc tiếp liệu, sửa chữa và tăng cường vũ khí mà không cần phải bay hơn 1.000 km đến căn cứ ở đảo Hải Nam. Vấn đề sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn nếu Bắc Kinh tiến hành lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông và dùng đường băng phi pháp để triển khai tuần tra, đe dọa và thậm chí là tấn công.