Ông Eric Solberg, Nhà sáng lập, Chủ tịch kiêm CEO của EXS Capital, nhà đầu tư ngoại lớn nhất vào SonKim Land, đã có cuộc trao đổi thẳng thắn về những cơ hội mới đang mở ra cho các doanh nghiệp đáp ứng được chuẩn mực Quản trị doanh nghiệp, ngay trong giai đoạn đầy thử thách hiện nay.
Covid-19 mang đến nhiều thách thức, song cũng mở ra nhiều cơ hội. Là một nhà đầu tư quốc tế giàu kinh nghiệm, ông có bình luận gì về thị trường bất động sản (BĐS) cũng như môi trường đầu tư tại Việt Nam?
Chúng tôi luôn có niềm tin mãnh liệt vào nền kinh tế vĩ mô cũng như ngành BĐS của Việt Nam trong suốt 10 năm qua. Các số liệu thống kê cho chúng ta cơ sở để tin tưởng vào khả năng phục hồi của thị trường và các triển vọng tăng trưởng mạnh mẽ.
Chúng tôi đầu tư vào lĩnh vực BĐS tại Việt Nam từ những năm 2012-2013, khi lãi suất còn rất cao, xấp xỉ 26%, và tình hình thị trường rất ảm đạm. Tuy nhiên, nền kinh tế vĩ mô đã từng bước được cải thiện. Chính phủ đã xuất sắc ổn định tỷ giá ngoại tệ, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư nước ngoài. Theo số liệu FDI, vốn đầu tư nước ngoài đã tăng từ khoảng 15,6 tỷ đôla Mỹ trong năm 2011 lên khoảng 38 tỷ đôla Mỹ trong năm 2019, ngay trước khi Covid-19 bùng phát, tức là tăng gần 2,5 lần.
Về BĐS, nhu cầu thuê văn phòng vẫn tăng, giá nhà cũng tăng, đặc biệt ở phân khúc cao cấp. Theo JLL, giá nhà ở cao cấp tăng từ khoảng 4.000USD/m2 trong năm 2013 lên khoảng 7.000USD/m2 trong năm 2020. Giá trị giao dịch trung bình của các nhà phát triển BĐS được niêm yết cũng đã tăng hơn 5 lần theo tỷ lệ bình quân gia quyền chỉ trong vòng 8 năm trở lại đây. Chính phủ Việt Nam đã và đang làm hết sức mình để kiểm soát dịch bệnh, đồng thời duy trì một môi trường thuận lợi cho đầu tư FDI đa lĩnh vực. Chúng tôi tin rằng dư địa phát triển của ngành BĐS là rất lớn giai đoạn hậu Covid-19.
EXS Capital đã đầu tư vào thị trường Việt Nam trong bao lâu? Đâu là các dự án nổi bật?
EXS được thành lập từ năm 2007, là quỹ đầu tư độc lập tập trung vào lĩnh vực BĐS ở các thị trường châu Á Thái Bình Dương.
Thông qua công cụ đầu tư Lemongrass Master Fund I (LMF) do EXS quản lý và toàn quyền quyết định, EXS và LMF là các nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất và là những cổ đông chủ chốt tại SonKim Land từ năm 2013, với tổng giá trị đầu tư lên tới 180 triệu đôla Mỹ, giúp doanh nghiệp phát triển nhiều dự án quan trọng và duy trì hoạt động vận hành trong nhiều năm qua. Chúng tôi tự hào đứng sau thành công của những dự án làm nên tên tuổi SonKim Land như Metropole Thủ Thiêm, Gateway Thảo Điền, Nassim hay Serenity Sky Villas.
Vậy sau khi Covid-19 bùng phát, ông nhận thấy thị trường Việt Nam, cũng như các quốc gia trong khu vực đã có những thay đổi gì đáng chú ý?
Trong một vài năm trở lại đây, phân khúc BĐS cao cấp đã tăng trưởng rất mạnh mẽ, và xu hướng này sẽ còn tiếp tục. Phân khúc nhà ở trung cấp cũng sẽ có nhiều tiềm năng phát triển.
Bên cạnh các phân khúc truyền thống, chúng tôi cũng đang chú ý tới các mô hình gắn liền với nền kinh tế mới tại khu vực, như là trung tâm dữ liệu, co-living (chia sẻ không gian sống), flexible offices (văn phòng linh hoạt), hay là nhà ở cho học sinh-sinh viên. Với nền tảng dân số trẻ, Việt Nam đứng trước nhiều cơ hội đầu tư tuyệt vời trên các phân khúc mới mẻ này. Chúng tôi cũng đang tìm kiếm các đối tác doanh nghiệp trong nước cùng chia sẻ tầm nhìn, cam kết giữ vững chuẩn mực quản trị doanh nghiệp và minh bạch.
Ông nhắc tới chuẩn mực quản trị doanh nghiệp và tính minh bạch. Điều này có ý nghĩa như thế nào đối với hoạt động kinh doanh và đầu tư?
Tôi muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của ESG – chuẩn mực về Môi trường, Xã hội và Quản trị Doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19.
Tại các thị trường có tốc độ tăng trưởng nhanh như Việt Nam, sự minh bạch, liêm chính, cam kết tuân thủ các quy tắc quản trị chuyên nghiệp là những phẩm chất mà nhà đầu tư tìm kiếm ở các đối tác phát triển BĐS tiềm năng. Đây là tiền đề để nhà đầu tư ưu tiên cấp vốn, đáp ứng các điều khoản tốt, và duy trì dòng vốn lâu dài.
Ở các thị trường châu Á mới nổi, chúng tôi chứng kiến không ít những nhà phát triển BĐS “ăn xổi ở thì”, tập trung vào lợi ích nhất thời mà lơ là công tác quản trị, trách nhiệm với xã hội và môi trường. Những công ty, tập đoàn này chỉ tranh thủ được nguồn vốn trong ngắn hạn, song không thể tìm thêm hoặc giữ được các đối tác đồng hành lâu dài cùng phát triển, và chẳng mấy chốc, nguồn vốn cạn kiệt, uy tín đi xuống và họ phá sản. Nhà đầu tư hiện nay cũng hết sức cẩn trọng và thẩm định kỹ càng đối tác đầu tư. Họ không chỉ thuê luật sư, chuyên gia kiểm toán trong nước để rà soát lý lịch, hồ sơ công ty, mà còn tham chiếu các nguồn tin cậy về lãnh đạo và chủ doanh nghiệp.
Được thành lập từ năm 2007, EXS Capital chú trọng thiết lập quan hệ đối tác lâu dài với các nhà quản trị, nhà phát triển dự án, không đầu tư theo thời vụ mà tập trung vào các dự án có nhiều giai đoạn, phân kỳ cho đến khi hoàn thành. Nhiều thành viên của EXS được cấp phép bởi Cơ quan Tiền tệ Singapore về Quản lý Quỹ, UB Tư vấn Chứng khoán & Hợp đồng tương lai của Hồng Kông về Tư vấn Chứng khoán, cũng như tham gia vào hoạt động môi giới BĐS đăng ký tại Cơ quan Môi giới BĐS Hồng Kông.
T.P