Mối lo ngại về trung Quốc là tâm điểm trong các cuộc gặp bộ trưởng quốc phòng 3 bên Mỹ – Nhật Bản – Úc và song phương Mỹ – Úc.
Tờ Nikkei Asia ngày 2.10 đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasukazu Hamada và Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles đã có cuộc gặp 3 bên tại Honolulu (bang Hawaii, Mỹ) nhằm củng cố liên minh, giữa lo ngại về những hành vi của Trung Quốc. Phát biểu với báo giới, Bộ trưởng Austin bày tỏ “lo ngại sâu sắc về hành vi ngày càng hung hăng và bắt nạt của Trung Quốc tại eo biển Đài Loan và các nơi khác trong khu vực”.
Lo ngại Trung Quốc
Thông cáo của Lầu Năm Góc cho biết 3 bộ trưởng đã thảo luận về việc thắt chặt hợp tác quốc phòng 3 bên và cam kết có những bước cụ thể, thực tiễn nhằm đảm bảo ổn định và thịnh vượng tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (Indo-Pacific). Bộ trưởng Quốc phòng Úc Marles cho biết lợi ích của 3 nước là duy trì trật tự toàn cầu dựa trên luật lệ. “Nhưng chúng tôi thấy rằng trật tự đó đang chịu sức ép tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, khi Trung Quốc đang tìm cách định hình lại thế giới xoay quanh họ theo cách mà chúng tôi chưa từng thấy”,
ông Marles nói.
 |
| Chiến hạm của Mỹ, Nhật Bản và Úc tập trận ở Biển Đông hồi tháng 3.2022 US Navy |
Về phía Nhật, Bộ trưởng Hamada lo ngại rằng nền tảng của trật tự quốc tế đã bị tổn hại và nêu ra những hành động gây ảnh hưởng môi trường an ninh quốc tế, gồm xung đột tại Ukraine, việc phát triển tên lửa và hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, hành động đơn phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực của Trung Quốc tại Biển Đông và biển Hoa Đông. Bản thông cáo của phía Nhật nêu rằng 3 bộ trưởng tái khẳng định sự phản đối những hành động đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực hoặc các hành động đơn phương khác. Các bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan.
Củng cố liên minh
Tại Hawaii, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng đã có cuộc gặp song phương với người đồng cấp Úc, tập trung vào thỏa thuận năm ngoái giữa Mỹ, Úc và Anh (AUKUS) về việc cung cấp các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Úc.
Theo AFP dẫn lời Bộ trưởng Marles, thời điểm tiếp nhận các tàu ngầm dự kiến sẽ được công bố vào đầu năm tới và có ý nghĩa lớn đối với Úc. “Điều trọng yếu là cần có sự tiến triển lớn về năng lực tàu ngầm của Úc từ nay đến khi nhận được tàu ngầm đầu tiên”, ông cho biết. Giới phân tích cho rằng những tàu ngầm trang bị tên lửa hành trình hiện đại sẽ giúp Úc tăng cường năng lực và khả năng răn đe Trung Quốc. Trong cuộc gặp, 2 bộ trưởng cũng đã thảo luận về việc tăng cường sự răn đe và củng cố an ninh tại khu vực Indo-Pacific. Bộ trưởng Marles nhấn mạnh rằng tự do hàng hải ở Biển Đông, biển Hoa Đông và quanh Đài Loan là rất quan trọng đối với lợi ích quốc gia Úc.